Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής πολιτικής
Το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής (Ι.Ε.Π.) ιδρύεται με το Ν. 3966/2011 (ΦΕΚ 118 Α΄/24-05-2011) ως ΝΠΙΔ με έδρα την Αθήνα (άρθρο 1). Είναι επιτελικός επιστημονικός φορέας που υποστηρίζει το Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων σε θέματα Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης καθώς και τη μετάβαση στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση, θέτοντας ως σκοπό του τόσο την επιστημονική έρευνα και μελέτη των θεμάτων της Εκπαίδευσης (Α/θμιας -Β/θμιας) όσο και τη διαρκή επιστημονική και τεχνική υποστήριξη του σχεδιασμού και της εφαρμογής της εκπαιδευτικής πολιτικής στα θέματα αυτά (άρθρο 2, παρ. 1 και 2 αντίστοιχα του ιδίου Νόμου).
Για την επίτευξη του σκοπού του το Ι.Ε.Π. είναι επιφορτισμένο με πλειάδα αρμοδιοτήτων (όπως αυτές καθορίζονται στο άρθρο 2, παρ. 3 ), συνεργαζόμενο προς τούτο με το Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων, το Εθνικό Συμβούλιο Παιδείας (Ε.ΣΥ.Π.), τα Α.Ε.Ι. και ιδιαίτερα τα παιδαγωγικά τμήματά τους, εκπαιδευτικά γνωμοδοτικά συμβούλια, ιδρύματα και οργανισμούς μελετών και ερευνών της ημεδαπής και της αλλοδαπής και λοιπούς φορείς με συναφή στόχευση και αποστολή (άρθρο 2, παρ. 4). Μεταξύ των πλέον χαρακτηριστικών αρμοδιοτήτων του περιλαμβάνονται η εισήγηση ή η γνωμοδότηση- κατόπιν ερωτήματος του Υπουργού Παιδείας και Θρησκευμάτων ή αυτεπαγγέλτως- για ποικίλα θέματα, όπως για τη βέλτιστη εφαρμογή της εκπαιδευτικής πολιτικής σε όλους τους τύπους των σχολικών μονάδων, τα προγράμματα σπουδών της Α/θμιας -Β/θμιας Εκπαίδευσης, τα σχολικά βιβλία και λοιπά διδακτικά και εποπτικά μέσα, την εναρμόνιση της κατάρτισης και της επιμόρφωσης των εκπαιδευτικών και της επιλογής τους μέσω του Α.Σ.Ε.Π., θέματα Διαπολιτισμικής Εκπαίδευσης και Παιδείας Ομογενών όπως και λειτουργίας των Ελληνικών Σχολείων του εξωτερικού, θέματα Ειδικής Αγωγής και Εκπαίδευσης κλπ.
Με το Ν. 3966/2011 (άρθρο 21) καταργήθηκαν το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο (Π.Ι.), το Κέντρο Εκπαιδευτικής Έρευνας (Κ.Ε.Ε.), ο Οργανισμός Επιμόρφωσης Εκπαιδευτικών (Ο.ΕΠ.ΕΚ.) και το Ινστιτούτο Παιδείας Ομογενών και Διαπολιτισμικής Εκπαίδευσης (Ι.Π.Ο.Δ.Ε.)
Στο πλαίσιο της χάραξης και υλοποίησης της στρατηγικής του Υπουργείου Παιδείας, Δια Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων έχει εξαγγελθεί ένα σύνολο μεταρρυθμίσεων σχετικά με τη δημιουργία του «Νέου Σχολείου». Κομβικό ρόλο στη διαμόρφωση και στην εξειδίκευση της εκπαιδευτικής πολιτικής στα θέματα που άπτονται των αρμοδιοτήτων του, αναμένεται να διαδραματίσει το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο το οποίο σε συνεργασία με το Υπουργείο Παιδείας, Δια Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων και με τη συγχρηματοδότηση του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου και του Ελληνικού Δημοσίου στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Εκπαίδευση & Δια Βίου Μάθηση» αναλαμβάνει να υλοποιήσει μια σειρά παρεμβάσεων όπως π.χ. ο σχεδιασμός των νέων Προγραμμάτων Σπουδών.Το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο ιδρύθηκε το 1964 (από τον τότε Πρωθυπουργό και Υπουργό Παιδείας Γεώργιο Παπανδρέου. Σύμφωνα με τις διατάξεις του Ν. 1566/85 (άρθρο 24), το Π.Ι. αποτελεί ανεξάρτητη δημόσια υπηρεσία, εδρεύει στην Αθήνα και υπάγεται απευθείας στον Υπουργό Παιδείας Δια Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων. Κύριος σκοπός του Π.Ι. είναι η μελέτη του ελληνικού εκπαιδευτικού συστήματος, η υποβολή προτάσεων, γνωμοδοτήσεων και εισηγήσεων προς τον Υπουργό Παιδείας για θέματα της εκπαίδευσης, καθώς και η εφαρμογή των αποφάσεων του Υπουργού σε εκπαιδευτικό-παιδαγωγικό επίπεδο.Αναλυτικά και σύμφωνα με τις ισχύουσες νομοθετικές ρυθμίσεις οι αρμοδιότητες του Π.Ι είναι:
- Η επιστημονική έρευνα, η μελέτη θεμάτων της Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης και η αξιολόγηση των αποτελεσμάτων της εκπαιδευτικής πράξης.
- Η επεξεργασία και υποβολή προτάσεων για θέματα Πρωτοβάθμιας, Δευτεροβάθμιας, Τεχνικής και Επαγγελματικής Εκπαίδευσης, Επιμόρφωσης και Αξιολόγησης, Ποιότητας της Εκπαίδευσης και Ειδικής Αγωγής και η χάραξη κατευθύνσεων για το σχεδιασμό και προγραμματισμό της εκπαιδευτικής πολιτικής.
- Η παρακολούθηση της εξέλιξης της εκπαιδευτικής τεχνολογίας και η προώθηση της εφαρμογής της στην εκπαιδευτική πράξη.
- Ο σχεδιασμός και η μέριμνα για την εφαρμογή προγραμμάτων επιμόρφωσης των εκπαιδευτικών καθώς και η αξιολόγησή τους.
- Η εισήγηση για τη συγγραφή βιβλίων για τους μαθητές και τους εκπαιδευτικούς, καθώς και η λήψη μέτρων για τη βελτίωση των μεθόδων της διδακτικής πράξης και γενικότερα του εκπαιδευτικού έργου.
Μέσω του Ε.Π.Ε.Α.Ε.Κ. ΙΙ και του Γ ΚΠΣ, το Π.Ι. ως Τελικός Δικαιούχος υλοποίησε περί τα 400 έργα, π/ϋ περίπου 82 εκατομμυρίων ευρώ, που αφορούσαν σε προγράμματα σπουδών, εκπονήσεις βιβλίων, επιμορφώσεις εκπαιδευτικών, ολοήμερο σχολείο, ΚΕΣΥΠ- ΓΡΑΣΕΠ κλπ.
Στην παρούσα φάση και μέσω του Ε.Π. «Εκπαίδευση και Βίου Μάθηση» το Π.Ι. και με βάση το θεσμικό του ρόλο μπορεί δυνητικά να συμβάλει στο σχεδιασμό και υλοποίηση δράσεων όπως:
- Αναμόρφωση των προγραμμάτων σπουδών και εμπλουτισμός του εκπαιδευτικού υλικού σε όλες τις εκπαιδευτικές βαθμίδες, ώστε να ανταποκρίνονται πληρέστερα στις σύγχρονες εκπαιδευτικές προτεραιότητες και στις οικονομικές και κοινωνικές εξελίξεις σε μία κοινωνία της γνώσης.
- Ενίσχυση της αποκέντρωσης της εκπαίδευσης με ανάπτυξη εφαρμογών διαχείρισης της εκπαιδευτικής διαδικασίας και εφαρμογών διαχείρισης πληροφορίας (Ολοκληρωμένα Πληροφοριακά Συστήματα) για φορείς του ευρύτερου εκπαιδευτικού χώρου αλλά και διαχείρισης ανθρωπίνων πόρων (διαχείριση μαθητικού πληθυσμού και εκπαιδευτικού προσωπικού).
- Αναμόρφωση των δομών και των διαδικασιών για την ανάπτυξη ενός συστήματος αξιολόγησης του συνόλου του εκπαιδευτικού έργου και των συντελεστών του στην πρωτοβάθμια, δευτεροβάθμια εκπαίδευση και στην αρχική επαγγελματική κατάρτιση.
- Θεσμοθέτηση επιμόρφωσης των εκπαιδευτικών στο γνωστικό τους αντικείμενο και στις νέες εκπαιδευτικές μεθόδους για βελτιστοποίηση των γνώσεων τους, με έμφαση στις ΤΠΕ και τις θετικές και τεχνολογικές επιστήμες με στόχο την αξιοποίηση των ΤΠΕ στην εκπαιδευτική διαδικασία.
- Καθιέρωση προγραμμάτων επιμόρφωσης, με έμφαση στο διδακτικό, παιδαγωγικό και ψυχοπαιδαγωγικό περιεχόμενο, που να οδηγεί σε πιστοποίηση εκπαιδευτικής επάρκειας ως προϋπόθεση για την άσκηση του εκπαιδευτικού έργου.
- Ποιοτική αναβάθμιση των προγραμμάτων επιμόρφωσης των εκπαιδευτικών στη βάση στοχευμένων μελετών και ερευνών, με την ενεργό συμμετοχή των κοινωνικών εταίρων.
- Αναβάθμιση του ρόλου και της ποιότητας της δευτεροβάθμιας τεχνικοεπαγγελματικής εκπαίδευσης, ιδίως μέσω της ανάπτυξης και εφαρμογής κατάλληλων προγραμμάτων σπουδών και εκπαιδευτικού υλικού για την ενίσχυση των γενικών, τεχνικών και επαγγελματικών γνώσεων και δεξιοτήτων των μαθητών σύμφωνα με τις ανάγκες της αγοράς εργασίας ή για την διευκόλυνση της πρόσβασης τους σε ανώτερη βαθμίδα και επίπεδο εκπαίδευσης.
και άλλων…
Προς την κατεύθυνση αυτή συνηγορεί και η πρόσφατη απόφαση της Υπουργού Παιδείας Διά Βίου Μάθησης & Θρησκευμάτων για συγχώνευση του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου με τον Οργανισμό Επιμόρφωσης Εκπαιδευτικών (Ο.ΕΠ.ΕΚ) και το Κέντρο Εκπαιδευτικής Έρευνας (Κ.Ε.Ε.), με σκοπό την αναδιάρθρωση του συνόλου των φορέων που υποστηρίζουν την εκπαιδευτική πολιτική του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου.