Σας ενημερώνουμε ότι ο νέος μας ιστοχώρος είναι https://empedu.gov.gr.

Αρχείο Αύγουστος, 2007

Ζ

Εγκύκλιος

Πράξη της Διοίκησης που εξαντλεί τη δεσμευτική ισχύ της μέσα στο πλαίσιο της Διοίκησης. Οι Εγκύκλιοι διακρίνονται σε Ερμηνευτικές και Κανονιστικές. Τις Ερμηνευτικές Εγκυκλίους τις εκδίδουν οι ιεραρχικά Προϊστάμενοι των διαφόρων υπηρεσιακών σχηματισμών του Κράτους και των NΠΔΔ (π.χ. Υπουργοί, Νομάρχες, Γενικοί Γραμματείς, Διοικητές), κατά την άσκηση του προληπτικού ιεραρχικού ελέγχου και με αυτές επαναλαμβάνουν, σχολιάζουν και επεξηγούν τις διατάξεις των νομοθετικών και κανονιστικών πράξεων και παρέχουν οδηγίες για τον τρόπο εφαρμογής τους. Με τις Κανονιστικές Εγκυκλίους καθορίζονται καθήκοντα των ιεραρχικά υφισταμένων υπαλλήλων έναντι των προϊσταμένων τους και επιβάλλονται υποχρεώσεις ή αναγνωρίζονται δικαιώματα των διοικούμενων.

Πηγή : Eπ. Σπηλιωτόπουλος : Εγχειρίδιο Διοικητικού Δικαίου, Δευτέρα έκδοσις, Νομικαί Εκδόσεις Aντ. N. Σάκκουλα, Αθήνα – Κομοτηνή 1982

Εθνική Αρχή Συντονισμού

Η Εθνική Αρχή Συντονισμού είναι η αρχή που συντονίζει τον προγραμματισμό και την εφαρμογή των επιχειρησιακών προγραμμάτων του ΕΣΠΑ και καθοδηγεί τις διαχειριστικές αρχές με στόχο την εξασφάλιση της αποτελεσματικότητας και της νομιμότητας της διαχείρισης και της εφαρμογής των επιχειρησιακών προγραμμάτων.

Ως Εθνική Αρχή Συντονισμού ορίζεται η Γενική Διεύθυνση Αναπτυξιακού Προγραμματισμού, Περιφερειακής Πολιτικής και Δημοσίων Επενδύσεων του Υπουργείου Οικονομίας και Οικονομικών.

Η Εθνική Αρχή Συντονισμού έχει την ευθύνη για το σχεδιασμό του συστήματος διαχείρισης και ελέγχου (ΣΔΕ) σύμφωνα με το άρθρο 58 του Κανονισμού (ΕΚ) 1083/2006.

Εθνική Δαπάνη ή Ακαθάριστη Εθνική Δαπάνη

Η αποτίμηση σε νομισματικές μονάδες του προϊόντος (που προκύπτει ως το άθροισμα των δαπανών για την αγορά των τελικών αγαθών και υπηρεσιών), το οποίο καταναλώνεται κατά τη διάρκεια ενός έτους από συντελεστές παραγωγής που ανήκουν σε μόνιμους κατοίκους της χώρας, ανεξάρτητα από το πού βρίσκονται οι συντελεστές παραγωγής.

Εθνική Δημόσια Δαπάνη ή Εθνική Συμμετοχή

Η δαπάνη που πραγματοποιείται για την κάλυψη μέρους του προϋπολογισμού ενός έργου / ενέργειας, που βαρύνει τον κρατικό προϋπολογισμό και εξασφαλίζεται μέσω του ΠΔE ή του τακτικού προϋπολογισμού.

Πηγή : EΠΛE – EKT

Εθνική Σχολή Δημόσιας Διοίκησης

Ανήκει στο Εθνικό Κέντρο Δημόσιας Διοίκησης (E.K.Δ.Δ.) και έχει σκοπό να εκπαιδεύει μετά από εισαγωγικό διαγωνισμό πτυχιούχους AEI – TEI καθώς και ήδη υπηρετoύντες δημοσίους υπαλλήλους κατηγορίας ΔE με πενταετή προϋπηρεσία. Οι απόφοιτοί της έχουν την δυνατότητα ταχείας ιεραρχικής εξέλιξης σε θέσεις του Δημόσιου Τομέα.

Εθνικό Δίκτυο Έρευνας & Τεχνολογίας

Το EΔET είναι ένα δίκτυο κορμού (backbone network) που αφενός συνδέεται με το Διαδίκτυο (Internet) και αφετέρου μέσω σημείων πρόσβασης (access points) εξασφαλίζει σύνδεση με το Διαδίκτυο σε διάφορα επιμέρους δίκτυα χρηστών που είναι Πανεπιστήμια, Ερευνητικά Κέντρα και Τεχνολογικά Εκπαιδευτικά Ιδρύματα. Το EΔET μετεξελίχθηκε πρόσφατα σε AE με αποκλειστικούς μετόχους το Υπουργείο Ανάπτυξης, τα AEI, TEI, και τα Ερευνητικά Κέντρα της χώρας.

Το EΔET θα προχωρήσει σε δικτυακές συνδέσεις με χώρες της Βαλκανικής, του Εύξεινου Πόντου και της Ανατολικής Μεσογείου και προς την κατεύθυνση αυτή ήδη έχουν δρομολογηθεί συνδέσεις με Βουλγαρία, Ρουμανία και Κύπρο, ενώ υπάρχει ενδιαφέρον από πολλές άλλες.

Εθνικό Εισόδημα ή Ακαθάριστο Εθνικό Εισόδημα

Η αποτίμηση σε νομισματικές μονάδες του προϊόντος (που προκύπτει ως το άθροισμα των εισοδημάτων), το οποίο παράγεται κατά τη διάρκεια ενός έτους από συντελεστές παραγωγής που ανήκουν σε μόνιμους κατοίκους της χώρας, ανεξάρτητα από το πού βρίσκονται οι συντελεστές παραγωγής.

Εθνικό Κέντρο Δημόσιας Διοίκησης

Είναι Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου που εποπτεύεται από το Υπουργείο Εσωτερικών Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης. Το E.K.Δ.Δ. περιλαμβάνει την Εθνική Σχολή Δημόσιας Διοίκησης (E.Σ.Δ.Δ.) και το Ινστιτούτο Επιμόρφωσης (IN.EΠ.).

Εθνικό Κέντρο Κοινωνικών Ερευνών

NΠΔΔ εποπτευόμενο από το Υπουργείο Ανάπτυξης με σκοπό τη διενέργεια επιστημονικών ερευνών, με αντικείμενο – μεταξύ άλλων – τη διάρθρωση και δυναμική της ελληνικής κοινωνίας, την προαγωγή και διάδοση των κοινωνικών επιστημών και των μεθόδων επιστημονικής έρευνας.

Εθνικό Κέντρο Πιστοποίησης Δομών Συνεχιζόμενης Κατάρτισης (Ε.ΚΕ.ΠΙΣ.)

NΠIΔ με έδρα την Αθήνα, εποπτευόμενο από τον Υπουργό Εργασίας. Σκοπός του Κέντρου είναι η συνεργασία με τα EΣEKA, ΠEEKA και NEEKA, η πιστοποίηση της καταλληλότητας των υποδομών, των εκπαιδευτικών δομών και της επάρκειας των εκπαιδευτών, η ανάπτυξη προγραμμάτων συνεχιζόμενης κατάρτισης, εκπαιδευτικής μεθοδολογίας και εκπαίδευσης εκπαιδευτών, η κατάρτιση μητρώου φορέων παροχής συνεχιζόμενης κατάρτισης και η ανταλλαγή πληροφοριών και συνεργασία με αντίστοιχους φορείς της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Πηγή: N. 1836/1989, ΦEK 79A, άρθρο 1

Εθνικό Προϊόν ή Ακαθάριστο Εθνικό Προϊόν

Η αποτίμηση σε νομισματικές μονάδες του προϊόντος (που προκύπτει ως το σύνολο των προϊόντων και υπηρεσιών διαφόρων κλάδων και δραστηριοτήτων της οικονομίας), το οποίο παράγεται κατά τη διάρκεια ενός έτους, από συντελεστές παραγωγής που ανήκουν σε μόνιμους κατοίκους της χώρας, ανεξάρτητα από τη χώρα όπου βρίσκονται οι συντελεστές παραγωγής.

Εθνικό Στρατηγικό Πλαίσιο Αναφοράς (Ε.Σ.Π.Α) 2007 – 2013

Το ΕΣΠΑ (Εθνικό Στρατηγικό Πλαίσιο Αναφοράς) 2007 – 2013 αποτελεί το έγγραφο αναφοράς για τον προγραμματισμό των Ταμείων της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε εθνικό επίπεδο για την περίοδο 2007-2013. Εκπονήθηκε στο πλαίσιο της νέας στρατηγικής προσέγγισης για την Πολιτική Συνοχής της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σύμφωνα με την οποία το ΕΣΠΑ «..εξασφαλίζει ότι η συνδρομή από τα Ταμεία συμβαδίζει με τις κοινοτικές στρατηγικές κατευθυντήριες γραμμές για τη συνοχή και προσδιορίζει το σύνδεσμο μεταξύ των κοινοτικών προτεραιοτήτων αφενός και του εθνικού προγράμματος μεταρρυθμίσεων αφετέρου».

Η στοχοθεσία του ΕΣΠΑ διατυπώθηκε σε 4 επίπεδα:

  • στο επίπεδο των στρατηγικών στόχων του ΕΣΠΑ,
  • στο επίπεδο των θεματικών (5) και χωρικών (3) προτεραιοτήτων, όπως απαιτείται από το Γενικό Κανονισμό των Ταμείων,
  • στο επίπεδο των Γενικών Στόχων (17), στους οποίους αναλύεται κάθε θεματική προτεραιότητα,
  • στο επίπεδο των ειδικών στόχων και των κύριων μέσων επίτευξης.

Το νέο σχήμα χαρακτηρίζεται από μικρότερο πλήθος Επιχειρησιακών Προγραμμάτων σε σχέση με την προηγούμενη περίοδο 2000-2006, που οδηγεί σε πιο ευέλικτο σχήμα διαχείρισης: ο στρατηγικός σχεδιασμός της χώρας για την περίοδο 2007-2013 θα υλοποιηθεί μέσα από οκτώ (8) Τομεακά ΕΠ, πέντε (5) Περιφερειακά ΕΠ και δώδεκα (12) Προγράμματα Ευρωπαϊκής Εδαφικής Συνεργασίας. Την περίοδο 2007-2013 το σύνολο των υποδομών προσπελασιμότητας θα υλοποιηθεί πλέον στο πλαίσιο ενός τομεακού ΕΠ, ενώ για τους τομείς της υγείας και του πολιτισμού δεν θα υπάρχει πλέον διακριτό ΕΠ και οι σχετικές δράσεις θα υλοποιηθούν από Περιφερειακά και Τομεακά ΕΠ.

Πηγή : Υπουργείο Οικονομίας & Οικονομικών

Εθνικό Συμβούλιο Επαγγελματικής Κατάρτισης και Απασχόλησης

Συμβούλιο εθνικού επιπέδου με αρμοδιότητες την εισήγηση στην κυβέρνηση των κατευθυντήριων γραμμών της επαγγελματικής κατάρτισης και απασχόλησης, την προώθηση του συντονισμού των φορέων που εφαρμόζουν προγράμματα επαγγελματικής κατάρτισης και απασχόλησης και γενικά την κατεύθυνση των δραστηριοτήτων τους σύμφωνα με τα εθνικά προγράμματα ανάπτυξης.

Μέλη του είναι ο Γενικός Γραμματέας του Υπουργείου Εργασίας, εκπρόσωποι του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας, Υπουργείου Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων, Υπουργείου Ανάπτυξης, OAEΔ, ΓΣEE, ΠAΣEΓEΣ, ΓΣEBE, ΣEB, KEΔKE, EΣEE. Kατά περίπτωση συμμετέχουν εκπρόσωποι του Υπουργείου Γεωργίας, Υπουργείου Εμπορικής Ναυτιλίας, Υπουργείου Πολιτισμού, Εργατικής Εστίας, EOT, EOMMEX, TEE, OEE, EEΔEKA, ΓEΩTEE.

Πηγή : N. 1836/1989, ΦEK 79A, άρθρο 1

Εθνικός Συντονιστής EKT

Είναι το Υπουργείο Εργασίας. Οι κυριότερες αρμοδιότητες που απορρέουν από αυτό το ρόλο αφορούν τη διαμόρφωση Εθνικής πολιτικής σε θέματα επαγγελματικής κατάρτισης και απασχόλησης, η εποπτεία και ο συντονισμός των Ενεργειών EKT, ανεξαρτήτως Προγράμματος και ο σχεδιασμός οργανωτικών συστημάτων για την προώθηση αυτών των πολιτικών. Επιπλέον, έχοντας την πλήρη ευθύνη της χώρας έναντι της Ευρωπαϊκής Επιτροπής είναι υπεύθυνο για την εξασφάλιση της υψηλής εισροής των κοινοτικών κονδυλίων, στο πλαίσιο συγκεκριμένων διαδικασιών, αποστέλλοντας στην ΓΔ Απασχόληση και Κοινωνικές Υποθέσεις πληροφορίες φυσικού και οικονομικού αντικειμένου των Επιχειρησιακών Προγραμμάτων.

Πηγή : EΠΛE – EKT

Ειδική Υπηρεσία Συντονισμού και Παρακολούθησης Δράσεων Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου

Στο Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων συνιστάται ειδική υπηρεσία με τίτλο «ΕΙΔΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗΣ ΔΡΑΣΕΩΝ ΕΚΤ» η οποία υπάγεται στη Γενική Γραμματεία Διαχείρισης Κοινοτικών και Άλλων Πόρων του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων.

Η ειδική υπηρεσία είναι αρμόδια για το συντονισμό των δράσεων του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου (ΕΚΤ) στο Γ’ Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης (ΚΠΣ) και για την παρακολούθηση της εξέλιξης και της αποτελεσματικότητας των παρεμβάσεων του ΕΚΤ, που περιλαμβάνονται στα Επιχειρησιακά Προγράμματα και τις Κοινοτικές Πρωτοβουλίες του Γ’ ΚΠΣ.

Ειδικός Λογαριασμός Έρευνας

Ειδικός Λογαριασμός Έρευνας λειτουργεί στα AEI, τα TEI αλλά και σε διάφορα εποπτευόμενα ερευνητικά ιδρύματα, το ΠI κλπ. και έχει ως σκοπό τη διάθεση και διαχείριση κονδυλίων κατά παρέκκλιση των διατάξεων περί δημοσίου λογιστικού και προμηθειών. Τα κονδύλια μπορούν να προέρχονται από Κοινοτική ή άλλη πηγή και προορίζονται για την κάλυψη δαπανών που είναι απαραίτητη για τις ανάγκες ερευνητικών, εκπαιδευτικών, επιμορφωτικών, αναπτυξιακών έργων καθώς και συνεχιζόμενης κατάρτισης, την εκπόνηση ειδικών μελετών, την εκτέλεση εργαστηριακών αναλύσεων, και άλλων δραστηριοτήτων που συμβάλλουν στη σύνδεση της εκπαίδευσης και της έρευνας με την παραγωγή. Ο Ειδικός Λογαριασμός διοικείται από Επιτροπή.

Εκπαίδευση

Ο όρος παιδεία θεωρείται συνήθως ως συνώνυμος προς την αγωγή, τη μόρφωση και την εκπαίδευση, όμως οι έννοιες διαφέρουν. Η αγωγή δηλώνει τη σκόπιμη ενέργεια του παιδεύοντος επί του παιδευομένου και αναφέρεται κυρίως στην παιδική ηλικία. Η μόρφωση εκφράζει το αποτέλεσμα της αγωγής και της παιδείας. Η παιδεία διαφέρει από τους παραπάνω όρους, επειδή δηλώνει την ενεργητική από την πλευρά του παιδεύοντος και του παιδευομένου (αλληλενέργεια) ενσυνείδητη και σκόπιμα οργανωμένη κοινωνική λειτουργία της διαμόρφωσης του ανθρώπου, κάθε ηλικίας, ως ατομικής προσωπικότητας και ως κοινωνικού όντος. Η εκπαίδευση εξάλλου εκφράζει την οργανωμένη παιδεία που περιέχεται στο σχολείο.

Πηγή : ΓΛΩΣΣAPIO CEDEFOP, Υπηρεσία Επισήμων Εκδόσεων των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, Λουξεμβούργο 1996

Έλεγχος

Η διαδικασία βάσει της οποίας ελέγχονται οι παρεμβάσεις. Ο έλεγχος στα πλαίσια του KΠΣ γίνεται σε πρώτο επίπεδο από τη Διαχειριστική Αρχή (εσωτερικός & προληπτικός έλεγχος), σε δεύτερο επίπεδο από την Αρχή Πληρωμής (χρηματοοικονομικός δειγματοληπτικός έλεγχος) και σε τρίτο επίπεδο από την Επιτροπή Δημοσιονομικού Ελέγχου.
Ολόκληρο το παραπάνω σύστημα παρακολουθείται με ελέγχους από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για πιστοποίηση της καλής λειτουργίας της διαχείρισης και των ελέγχων.

Πηγές : 1) Κανονισμός (EK) αριθ. 1260/1999 του Συμβουλίου της 21.6.1999 για τα Διαρθρωτικά Ταμεία, 2) N. 2860/2000 (ΦEK 251A/14.11.2000)

Ενδιάμεσος Φορέας ή Ενδιάμεσος Φορέας Διαχείρισης

Φορέας οικονομικής διαχείρισης Έργων / Ενεργειών.
Διαχειρίζεται τις πιστώσεις που του μεταφέρει ο Φορέας Εθνικής Χρηματοδότησης, τις οποίες κατευθύνει προς τα έργα, ενώ σε πολλές περιπτώσεις έχει και αρμοδιότητες τεχνικής υποστήριξης (οργάνωση σεμιναρίων, συλλογή και επεξεργασία προτάσεων, συμμετοχή στην αξιολόγηση των προτάσεων κ.λπ.).

Ένταλμα Πληρωμής

Έντυπο με το οποίο εντέλλεται μια Υπηρεσία (Οργανισμός, κ.λπ.) να πληρώσει ένα ποσό σε ένα ορισμένο νομικό και φυσικό πρόσωπο για ορισμένη αιτία και συνοδεύεται από τα αντίστοιχα παραστατικά στοιχεία, π.χ. Τιμολόγια, Δελτία Παροχής Υπηρεσιών, απόφαση έγκρισης της δαπάνης, Πρακτικά Διαγωνισμών, Πρακτικά Δ.Σ. Οργανισμών ή του αρμόδιου οργάνου του φορέα, φορολογική – ασφαλιστική ενημερότητα, κ.λπ.

Ένταξη Έργου

Πραγματοποιείται όταν, με την υποβολή του Τεχνικού Δελτίου Έργου, παρουσιάζονται για το έργο η επιλεξιμότητα και η σκοπιμότητά του, ποσοτικοποιημένοι στόχοι εκροών (δείκτες), ο συνολικός προϋπολογισμός υλοποίησης, το χρονοδιάγραμμα υλοποίησης και περιγραφή των υποέργων και εξασφαλίζεται η λειτουργικότητά του μετά την πραγματοποίηση.

Η απόφαση για την ένταξη του έργου εκδίδεται από τον Γενικό ή Ειδικό Γραμματέα στον οποίο υπάγεται η Διαχειριστική Αρχή του Επιχειρησιακού Προγράμματος, μετά από συνεργασία – συντονισμό με την KΔA και τα καθ΄ ύλην αρμόδια Υπουργεία.
Για τα δημόσια έργα προϋπολογισμού άνω των 50 εκ. Ευρώ (μεγάλα έργα), καθώς και για τα δημόσια έργα που παράγουν έσοδα στον Τελικό Δικαιούχο, η απόφαση ένταξης εκδίδεται ύστερα από σύμφωνη γνώμη του Υπουργού Εθνικής Οικονομίας.

Πηγή : N. 2860/2000 (ΦEK 251A/14.11.2000)

Επαγγελματική εκπαίδευση

Κάθε σχήμα εκπαίδευσης που προετοιμάζει για την απόκτηση προσόντος σχετικού με ένα συγκεκριμένο επάγγελμα, μια συγκεκριμένη τέχνη ή απασχόληση, ή που παρέχει την απαραίτητη κατάρτιση και τις απαραίτητες δεξιότητες για ένα τέτοιο επάγγελμα, μια τέτοια τέχνη ή απασχόληση, οποιαδήποτε και αν είναι η ηλικία και οποιοδήποτε το επίπεδο της κατάρτισης των μαθητών ή των σπουδαστών, έστω και αν το πρόγραμμα κατάρτισης περιέχει κάποιο στοιχείο γενικής εκπαίδευσης.
Στη δεύτερη βαθμίδα της εκπαίδευσης, στον κύκλο που ακολουθεί την υποχρεωτική εκπαίδευση, ο όρος χρησιμοποιείται για να δηλώνει την εκπαίδευση που προετοιμάζει για επαγγέλματα που δεν είναι τεχνικά, όπως τα γεωργοκτηνοτροφικά, οικονομίας και διοίκησης, κοινωνικών υπηρεσιών, κτλ.

Πηγή : ΓΛΩΣΣAPIO CEDEFOP, Υπηρεσία Επισήμων Εκδόσεων των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, Λουξεμβούργο 1996

Επαγγελματική Κατάρτιση

Το μέρος της επαγγελματικής εκπαίδευσης που παρέχει τις ειδικές επαγγελματικές γνώσεις και δεξιότητες με τις οποίες ολοκληρώνεται η επαγγελματική επάρκεια του εκπαιδευόμενου, και το οποίο αποτελεί αντικείμενο επαγγελματικής επιμόρφωσης.

Οι σχολές του OAEΔ που εποπτεύονται από το Υπουργείο Εργασίας παρέχουν κυρίως επαγγελματική κατάρτιση, ενώ τα Τεχνικά Επαγγελματικά Εκπαιδευτήρια του Υπουργείου Παιδείας παρέχουν κυρίως επαγγελματική εκπαίδευση.

Πηγή : ΓΛΩΣΣAPIO CEDEFOP, Υπηρεσία Επισήμων Εκδόσεων των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, Λουξεμβούργο 1996

Επανακατάρτιση

Επαγγελματική κατάρτιση που προετοιμάζει για ένα επάγγελμα διαφορετικό από αυτό που αποσκοπούσε η αρχική κατάρτιση ή από αυτό που ασκούσε ο εργαζόμενος και για διάφορους λόγους αναγκάστηκε να το σταματήσει. Η επανακατάρτιση των εργαζομένων παρέχεται σε ειδικά κέντρα ταχύρρυθμης κατάρτισης του OAEΔ που αναφέρονται ως KETEK.

Πηγή : ΓΛΩΣΣAPIO CEDEFOP, Υπηρεσία Επισήμων Εκδόσεων των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, Λουξεμβούργο 1996

Επικουρικότητα

Η αρχή της επικουρικότητας έχει ως στόχο να εξασφαλίσει ότι οι αποφάσεις λαμβάνονται όσο το δυνατόν πιο κοντά στον πολίτη ενώ ελέγχεται διαρκώς ότι η δράση που αναλαμβάνεται σε κοινοτικό επίπεδο δικαιολογείται σε σχέση με τις δυνατότητες που προσφέρονται σε εθνική, περιφερειακή ή τοπική κλίμακα.

Συγκεκριμένα, πρόκειται για την αρχή σύμφωνα με την οποία η Ένωση ενεργεί – εκτός από τους τομείς που υπάγονται στην αποκλειστική της αρμοδιότητα – μόνο όταν η δράση της θα είναι πιο αποτελεσματική από τη δράση που θα διεξαχθεί σε εθνικό, περιφερειακό ή τοπικό επίπεδο. Συνδέεται στενά με τις αρχές της αναλογικότητας και της αναγκαιότητας που προϋποθέτουν ότι η δράση της Ένωσης δεν πρέπει να υπερβαίνει ό,τι είναι αναγκαίο για να επιτευχθούν οι στόχοι της Συνθήκης.

Επιλέξιμη Δαπάνη

Η Δαπάνη η οποία αντιστοιχεί σε Έργο / Ενέργεια, ή σε μέρος αυτού, που μπορεί να συγχρηματοδοτηθεί.

Επιλέξιμο Έργο / Ενέργεια

Θεωρείται το Έργο / Ενέργεια που πληροί τα γενικά κριτήρια επιλεξιμότητας, καθώς και τα ειδικά ανά Άξονα και Μέτρο, όπως αυτά αποφασίστηκαν από την Eπ.Πα. ενός Προγράμματος, με βάση το KΠΣ, το σχετικό Επιχειρησιακό Πρόγραμμα και βέβαια τον κανονισμό του Διαρθρωτικού Ταμείου, από το οποίο συγχρηματοδοτείται το αντίστοιχο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα.

Επιλεξιμότητα

Η συμβατότητα με το θεσμικό πλαίσιο που ισχύει για τις χρηματοδοτήσεις από την EE. Αφορά κυρίως δύο μεγάλες κατηγορίες: τις συγχρηματοδοτούμενες ενέργειες και τις δαπάνες.

Επιμόρφωση

Εξωσχολική και μετασχολική μόρφωση των πολιτών για τη συμπλήρωση των κενών της εκπαίδευσης και η συνεχής ενημέρωση αυτών επί των νέων εξελίξεων και τάσεων της ανθρώπινης δημιουργίας με σκοπό τη βελτίωση της ατομικής, οικογενειακής και κοινωνικής διαβίωσης και συμπεριφοράς ως και της επαγγελματικής τους απασχόλησης. O σκοπός της επιμόρφωσης μπορεί να είναι γενικός ή ειδικός για την κάλυψη ατομικών, ομαδικών, τοπικών, περιφερειακών και εθνικών αναγκών.

Πηγή : ΓΛΩΣΣAPIO CEDEFOP, Υπηρεσία Επισήμων Εκδόσεων των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, Λουξεμβούργο 1996

Επιτροπή Δημοσιονομικού Ελέγχου

Επταμελής επιτροπή που συγκροτείται στο Γενικό Λογιστήριο του Κράτους με απόφαση του Υπουργού Οικονομικών και έχει σκοπό τη διενέργεια ελέγχων των Διαχειριστικών Αρχών, της Αρχής Πληρωμής, των Δικαιούχων και πράξεων του Γ΄ KΠΣ. Η Επιτροπή αποτελείται από τον Γενικό Διευθυντή της Γενικής Διεύθυνσης Διοίκησης και Δημοσιονομικών Ελέγχων ως Πρόεδρο, τους Διευθυντές των Διευθύνσεων Προγραμματισμού και Ελέγχων, Μελετών και Αξιολόγησης και Δημοσιονομικών Σχέσεων με την EE του Υπουργείου Οικονομικών (Γ.Λ.K.) και τρεις εμπειρογνώμονες με εμπειρία σε θέματα δημοσιονομικού ελέγχου των κοινοτικών προγραμμάτων.

Πηγή : N. 2860/2000 (ΦEK 251A/14.11.2000)

Επιτροπή Παρακολούθησης Επιχειρησιακού Προγράμματος

Όργανο ορισμένο από το κράτος μέλος, που συνοδεύει την παρέμβαση, ελέγχει τη διαχείρισή της εκ μέρους της Διαχειριστικής Αρχής, εξασφαλίζει την τήρηση των οικείων κατευθύνσεων και κανόνων εφαρμογής και εξετάζει την αξιολόγησή της.
Η Επιτροπή Παρακολούθησης βεβαιώνεται για την αποτελεσματικότητα και την ποιότητα της εκτέλεσης της παρέμβασης.
Η Επιτροπή Παρακολούθησης του Επιχειρησιακού Προγράμματος έχει ως αποστολή την παρακολούθηση της αποτελεσματικής και ορθής εφαρμογής του.

Η Επιτροπή Παρακολούθησης του Επιχειρησιακού Προγράμματος αποτελείται τουλάχιστον από εκπροσώπους της Διαχειριστικής Αρχής του Επιχειρησιακού Προγράμματος, της Αρχής Πληρωμής, της Επιτροπής Δημοσιονομικού Ελέγχου, εκπροσώπους του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και των αρμόδιων Υπουργείων και αντιπροσώπους των οικονομικών και κοινωνικών εταίρων και αντιπροσωπευτικών μη κυβερνητικών οργανώσεων, προωθώντας, κατά το δυνατόν, την ισόρροπη συμμετοχή ανδρών και γυναικών. Στις Επιτροπές Παρακολούθησης των Επιχειρησιακών Προγραμμάτων Περιφερειών συμμετέχουν και εκπρόσωποι των OTA Α΄ και Β΄ βαθμίδας. Στην Επιτροπή Παρακολούθησης του Επιχειρησιακού Προγράμματος συμμετέχουν επίσης εκπρόσωποι της Επιτροπής και της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων χωρίς δικαίωμα ψήφου.

Η Επιτροπή Παρακολούθησης του Επιχειρησιακού Προγράμματος συγκροτείται με απόφαση του αρμόδιου Υπουργού και του Υπουργού Εθνικής Οικονομίας, με την οποία και ορίζονται ο πρόεδρος, τα μέλη και οι αναπληρωτές τους. Οι αποφάσεις της Επιτροπής Παρακολούθησης λαμβάνονται κατά πλειοψηφία, δεν μπορεί όμως να ληφθεί απόφαση της Επιτροπής Παρακολούθησης χωρίς τη σύμφωνη γνώμη του Προέδρου της.

Η αποστολή, οι αρμοδιότητες, η συγκρότηση και οργάνωση της Επιτροπής Παρακολούθησης του Επιχειρησιακού Προγράμματος καθορίζονται στον N. 2860/2000 (άρθρα 15 και 16).

Πηγές : 1) Κανονισμός (EK) αριθ. 1260/1999 του Συμβουλίου της 21.6.1999 περί γενικών διατάξεων για τα Διαρθρωτικά Ταμεία, 2) N. 2860/2000 (ΦEK 251A/14.11.2000)

Επιτροπή Παρακολούθησης του Κοινοτικού Πλαισίου Στήριξης (Κ.Π.Σ.)

Η Επιτροπή Παρακολούθησης του KΠΣ έχει ως αποστολή να παρακολουθεί την αποτελεσματική και ορθή εφαρμογή του KΠΣ.

Πρόεδρος της Επιτροπής Παρακολούθησης του KΠΣ είναι ο Υπουργός Εθνικής Οικονομίας, ο οποίος αναπληρώνεται από τον αρμόδιο Γενικό Γραμματέα. Η Επιτροπή Παρακολούθησης του KΠΣ αποτελείται από τους Προέδρους των Επιτροπών Παρακολούθησης των Επιχειρησιακών Προγραμμάτων, εκπροσώπους του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας, της Διαχειριστικής Αρχής του KΠΣ, της Αρχής Πληρωμής, της Επιτροπής Δημοσιονομικού Ελέγχου, εκπροσώπους των αρμόδιων Υπουργείων και αντιπροσώπους των OTA, των οικονομικών και κοινωνικών εταίρων και αντιπροσωπευτικών μη κυβερνητικών οργανώσεων, προωθώντας, κατά το δυνατόν, την ισόρροπη συμμετοχή ανδρών και γυναικών. Στην Επιτροπή Παρακολούθησης του KΠΣ συμμετέχουν επίσης εκπρόσωποι της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων χωρίς δικαίωμα ψήφου.

Η Επιτροπή Παρακολούθησης του KΠΣ συγκροτείται με απόφαση του Υπουργού Εθνικής Οικονομίας, με την οποία και ορίζονται τα μέλη και οι αναπληρωτές τους. Με όμοια απόφαση δύναται να συγκροτούνται υποεπιτροπές συμβουλευτικού χαρακτήρα για το συντονισμό δραστηριοτήτων σε ειδικούς τομείς, το έργο των οποίων δεν θίγει τις αρμοδιότητες των Επιτροπών Παρακολούθησης του KΠΣ και των Επιχειρησιακών Προγραμμάτων. Οι αποφάσεις της Επιτροπής Παρακολούθησης λαμβάνονται κατά πλειοψηφία, δεν μπορεί όμως να ληφθεί απόφαση της Επιτροπής Παρακολούθησης χωρίς τη σύμφωνη γνώμη του Προέδρου της.

Η αποστολή, οι αρμοδιότητες, η συγκρότηση και οργάνωση της Επιτροπής Παρακολούθησης του ΚΠΣ καθορίζονται στον N. 2860/2000 (άρθρα 13 και 14).

Πηγή: N. 2860/2000 (ΦEK 251A/14.11.2000)

Επιχειρησιακό Πρόγραμμα

Έγγραφο που εγκρίνεται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και που αποσκοπεί στην εφαρμογή ενός Κοινοτικού Πλαισίου Στήριξης και περιέχει ένα συνεπές σύνολο αξόνων προτεραιότητας αποτελουμένων από πολυετή μέτρα, για την πραγματοποίηση του οποίου μπορεί να ζητηθεί η συνδρομή ενός ή περισσοτέρων Διαρθρωτικών Ταμείων και ενός ή περισσοτέρων από τα άλλα χρηματοδοτικά όργανα, καθώς και της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων. Ολοκληρωμένο επιχειρησιακό πρόγραμμα είναι το επιχειρησιακό πρόγραμμα, του οποίου η χρηματοδότηση γίνεται από περισσότερα του ενός Ταμεία.

Πηγή : Κανονισμός (EK) αριθ. 1260/1999 του Συμβουλίου της 21.6.1999 για τα Διαρθρωτικά Ταμεία

Έργο

Ολοκληρωμένο και λειτουργικά αυτοτελές αντικείμενο που μπορεί να προσδιορίζεται με το χαρακτήρα της υλικής (υλικοτεχνική υποδομή – εξοπλισμός) ή άυλης παρέμβασης (καταρτίσεις κάθε είδους, ενέργειες κοινωνικού χαρακτήρα κλπ.). Το Έργο/Ενέργεια συντίθεται από πλήθος ομοιογενών δραστηριοτήτων οι οποίες κατατείνουν στην ολοκλήρωσή του (π.χ. αγορά γης, μελέτες, κατασκευή, επίβλεψη, προμήθεια εξοπλισμού ή εκπόνηση επιμορφωτικού προγράμματος, επιμόρφωση ομάδας, διάχυση των αποτελεσμάτων της επιμόρφωσης κλπ.). Ένα Έργο / Ενέργεια είναι δυνατόν να υλοποιείται με περισσότερες της μιας Συμβάσεις, οι οποίες αντιστοιχούν σε διακριτά τμήματα του συνολικού αντικειμένου. Στην περίπτωση αυτή, για κάθε σύμβαση ορίζεται ένα Υποέργο. Στο Γ΄ ΚΠΣ αντί για Ε/Ε Έργο/Ενέργεια χρησιμοποιείται ο όρος Πράξη.

Ετήσια και Τελική Έκθεση Εκτέλεσης

Ετήσια Έκθεση : Έκθεση εκτέλεσης που, για τις πολυετείς παρεμβάσεις, συντάσσεται και υποβάλλεται από την Διαχειριστική Αρχή στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, εντός έξι μηνών από το τέλος κάθε πλήρους ημερολογιακού έτους εφαρμογής.
Τελική Έκθεση : Έκθεση που επίσης συντάσσεται και υποβάλλεται από την Διαχειριστική Αρχή στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το αργότερο έξι μήνες μετά την καταληκτική ημερομηνία επιλεξιμότητας των δαπανών.

Πηγή : Κανονισμός (EK) αριθ. 1260/1999 του Συμβουλίου της 21.6.1999 για τα Διαρθρωτικά Ταμεία

Ευρωπαϊκή Ένωση

Η Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕE) δημιουργήθηκε με τη συνθήκη για την Ευρωπαϊκή Ένωση (Mαάστριχτ, 1992). Οι συνθήκες δεν χορηγούν επίσημα στην Ένωση νομική προσωπικότητα. Ωστόσο, υπάρχει μια συναίνεση ανάμεσα στους πολιτικούς παράγοντες για την αναγνώρισή της.
Ορισμένοι από τους στόχους της είναι: 

  • προώθηση της οικονομικής και κοινωνικής προόδου, της βιώσιμης ανάπτυξης, ενός χώρου χωρίς εσωτερικά σύνορα, καθώς και της οικονομικής και νομισματικής ένωσης.
  • επιβεβαίωση της ταυτότητάς της στη διεθνή σκηνή.
  • ενίσχυση της προστασίας των δικαιωμάτων με τη θέσπιση ιθαγένειας της Ένωσης.
  • δημιουργία χώρου ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης.
  • ανάπτυξη του κοινοτικού κεκτημένου.

Η Ένωση βασίζεται σε αξίες: στο σεβασμό της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, στη δημοκρατία, στην ισότητα, στο κράτος δικαίου και στα δικαιώματα του ανθρώπου. Διαθέτει σύμβολα: σημαία (δώδεκα αστέρια σε μπλε φόντο), ύμνο («Ωδή στη χαρά» του Ludwig van Beethoven), σύνθημα («Ενωμένη στην πολυμορφία»), νόμισμα (το ευρώ), ημέρα εορτασμού (9η Μαΐου).
Διαθέτει ενιαίο θεσμικό πλαίσιο (που αποτελείται συγκεκριμένα από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο της Ένωσης και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή) για τους τρεις πυλώνες. Το εν λόγω πλαίσιο εξασφαλίζει τη συνεκτικότητα και την ομοιογένεια της δράσης της Ένωσης στους διάφορους πυλώνες.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση αποτελείται από 27 κράτη μέλη, τα οποία έχουν εκχωρήσει, δυνάμει διαφόρων Συνθηκών, ορισμένες αρμοδιότητες στα κοινοτικά θεσμικά όργανα. Ως εκ τούτου, η Ευρωπαϊκή Ένωση διαθέτει αποκλειστικές αρμοδιότητες καθώς και αρμοδιότητες που μοιράζεται από κοινού με τα κράτη μέλη που την απαρτίζουν. Τα κράτη μέλη έχουν επίσης διατηρήσει ορισμένες αρμοδιότητες που τους ανήκουν αποκλειστικά.

 

Ευρωπαϊκή Επιτροπή

Συλλογικό θεσμικό πολιτικά ανεξάρτητο όργανο, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενσαρκώνει και υπερασπίζεται το γενικό συμφέρον της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Χάρη στο σχεδόν αποκλειστικό της δικαίωμα ανάληψης πρωτοβουλίας όσον αφορά τις νομοθετικές πράξεις, η Επιτροπή θεωρείται ως κινητήρια δύναμη της Ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης. Στο πλαίσιο των πολιτικών της Κοινότητας προετοιμάζει, αλλά και εφαρμόζει τις νομοθετικές πράξεις που εκδίδει το Συμβούλιο και το Κοινοβούλιο.
Η Επιτροπή έχει εξάλλου εξουσίες εκτέλεσης, διαχείρισης και ελέγχου. Εξασφαλίζει ουσιαστικά τον προγραμματισμό και την εφαρμογή των κοινών πολιτικών, εκτελεί τον προϋπολογισμό και διαχειρίζεται τα κοινοτικά προγράμματα. Ως «θεματοφύλακας των Συνθηκών», μεριμνά επίσης για την εφαρμογή της ευρωπαϊκής νομοθεσίας.
Η Επιτροπή διορίζεται με ειδική πλειοψηφία για πέντε έτη από το Συμβούλιο, με τη σύμφωνη γνώμη των κρατών μελών. Υπόκειται σε ψήφο έγκρισης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ενώπιον του οποίου είναι υπόλογος. Το σώμα των επιτρόπων επικουρείται από μια διοίκηση η οποία αποτελείται από γενικές διευθύνσεις και ειδικευμένες υπηρεσίες, το προσωπικό των οποίων κατανέμεται κυρίως μεταξύ Βρυξελλών και Λουξεμβούργου.
Ήδη από την αρχή η Επιτροπή αποτελείτο πάντα από δύο υπηκόους από κάθε κράτος μέλος με τον μεγαλύτερο πληθυσμό και από έναν υπήκοο από κάθε άλλο κράτος μέλος. Ωστόσο, η συνθήκη της Νίκαιας περιόρισε τη σύσταση της Επιτροπής σε έναν επίτροπο ανά κράτος μέλος. Το Σύνταγμα, το οποίο βρίσκεται υπό επικύρωση, προβλέπει επιτροπή περιορισμένη στα δύο τρίτα του αριθμού των κρατών μελών από το 2014 και μετά. Οι επίτροποι θα εκλέγονται τότε βάσει ενός συστήματος ισότιμης περιτροπής.

Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα

Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) ιδρύθηκε στις 30 Ιουνίου 1998 στη Φρανκφούρτη και είναι επιφορτισμένη με τη χάραξη της νομισματικής πολιτικής στις 13 χώρες μέλη της ζώνης του ευρώ. Από την 1η Ιανουαρίου 1999 και μετά, έχει ως κύριο καθήκον τη διατήρηση τη σταθερότητας των τιμών στη ζώνη του ευρώ και την εφαρμογή της ευρωπαϊκής νομισματικής πολιτικής όπως αυτή χαράσσεται από το Ευρωπαϊκό Σύστημα Κεντρικών Τραπεζών (ΕΣΚΤ).
Τα όργανα λήψης αποφάσεων της ΕΚΤ (Διοικητικό Συμβούλιο και Εκτελεστική Επιτροπή) διευθύνουν το Ευρωπαϊκό Σύστημα Κεντρικών Τραπεζών (ΕΣΚΤ), το οποίο έχει ως αποστολή να διαχειρίζεται την προσφορά χρήματος, να διενεργεί τις πράξεις συναλλάγματος, να κατέχει και να διαχειρίζεται τα επίσημα συναλλαγματικά διαθέσιμα των κρατών μελών και να διασφαλίζει την ομαλή λειτουργία των συστημάτων πληρωμών.
Η ΕΚΤ επιτελεί το έργο της με πλήρη ανεξαρτησία.
Η συνθήκη της Νίκαιας που τέθηκε σε ισχύ την 1η Φεβρουαρίου 2003 δεν τροποποιεί τη σύνθεση του Διοικητικού Συμβουλίου της ΕΚΤ (το οποίο απαρτίζεται από μέλη της Εκτελεστικής Επιτροπής και από τους διοικητές των εθνικών κεντρικών τραπεζών), αλλά προβλέπει τη δυνατότητα τροποποίησης των κανόνων σχετικά με τη λήψη απόφασης (οι αποφάσεις συνήθως εγκρίνονται με απλή πλειοψηφία των μελών, τα οποία διαθέτουν από μία ψήφο).
Η προβλεπόμενη διεύρυνση της ζώνης του ευρώ στις δέκα χώρες που προσχώρησαν στην Ένωση το 2004 καθώς και στη Βουλγαρία και τη Ρουμανία το 2007 θα έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση του αριθμού των μελών του Διοικητικού Συμβουλίου της ΕΚΤ. Επίσης, μια απόφαση του Συμβουλίου του Μαρτίου του 2003 επέτρεψε την τροποποίηση του εσωτερικού κανονισμού της ΕΚΤ και του ΕΣΚΤ όσον αφορά τους όρους ψηφοφορίας. Ο στόχος είναι η διατήρηση της ικανότητας του Διοικητικού Συμβουλίου να λαμβάνει αποφάσεις με αποτελεσματικό τρόπο στη διευρυμένη ζώνη του ευρώ και αυτό ανεξαρτήτως του αριθμού των κρατών μελών που θα έχουν υιοθετήσει το ευρώ.

Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή

H Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή (ΕΟΚΕ) συστάθηκε, ως συμβουλευτικό θεσμικό όργανο, με τη συνθήκη περί ιδρύσεως της Ευρωπαϊκής Κοινότητας το 1957 με σκοπό να εκπροσωπεί τα συμφέροντα των διάφορων οικονομικών και κοινωνικών κατηγοριών. Aποτελείται από 344 μέλη που χωρίζονται σε τρεις ομάδες: τους εργοδότες, τους εργαζομένους και τους αντιπροσώπους συγκεκριμένων δραστηριοτήτων (γεωργοί, βιοτέχνες, ΜΜΕ και βιομηχανίες, ελεύθερα επαγγέλματα, αντιπρόσωποι των καταναλωτών, της επιστημονικής και εκπαιδευτικής κοινότητας, της κοινωνικής οικονομίας, των οικογενειών, των οικολογικών κινημάτων). Τα μέλη διορίζονται με ειδική πλειοψηφία από το Συμβούλιο για τέσσερα έτη, με δυνατότητα ανανέωσης.
Η ΕΟΚΕ γνωμοδοτεί πριν από την έγκριση πολλών πράξεων σχετικών με την εσωτερική αγορά, την προστασία των καταναλωτών, το περιβάλλον, την περιφερειακή ανάπτυξη και τον κοινωνικό τομέα. Μπορεί ομοίως να διατυπώνει γνώμη με δική της πρωτοβουλία. Μετά την έναρξη ισχύος της συνθήκης του Άμστερνταμ (Μάιος 1999), ζητείται υποχρεωτικά η γνώμη της ΕΟΚΕ όσον αφορά μεγαλύτερο αριθμό τομέων (νέα πολιτική απασχόλησης, νέες διατάξεις στον κοινωνικό τομέα, δημόσια υγεία και ίσες ευκαιρίες) το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο μπορεί επίσης να ζητεί τη γνώμη της.
Η συνθήκη της Νίκαιας, που μπήκε σε ισχύ το 2003, δεν τροποποίησε τον αριθμό των εδρών της ΕΟΚΕ και την κατανομή τους ανά κράτος μέλος. Προσδιόρισε, ωστόσο, την ιδιότητα των μελών της: η ΕΟΚΕ αποτελείται από «αντιπροσώπους των διαφόρων συνιστωσών οικονομικής και κοινωνικής φύσεως της οργανωμένης κοινωνίας των πολιτών».

Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο συγκεντρώνει τους αντιπροσώπους 492 εκατ. πολιτών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Εκλέγονται με άμεση καθολική ψηφοφορία από το 1979 και μετά. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο αριθμεί 785 βουλευτές, που κατανέμονται ανάλογα με τον αριθμό του πληθυσμού των κρατών μελών.
Τα κύρια καθήκοντα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου είναι τα ακόλουθα:

  • Nομοθετική εξουσία
  • Δημοσιονομική εξουσία
  • Πολιτικός έλεγχος των ευρωπαϊκών θεσμικών οργάνων, ιδίως της Επιτροπής.

Με τη συνθήκη του Άμστερνταμ (που άρχισε να ισχύει το 1999), οι εξουσίες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ενισχύθηκαν, ιδίως χάρη στη σημαντική επέκταση της διαδικασίας της συναπόφασης. Η εξέλιξη αυτή προς την ενίσχυση του ρόλου του Κοινοβουλίου ως συναποφασίζοντος, συνεχίστηκε με τη συνθήκη της Νίκαιας, (που άρχισε να ισχύει το 2003), η οποία εξάλλου παρέσχε δικαίωμα προσφυγής στο Δικαστήριο των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων.

Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο

Το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο, που ιδρύθηκε το 1957, είναι το βασικό οικονομικό όργανο της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την επένδυση σε ανθρώπινους πόρους. Υποστηρίζει την απασχόληση και βοηθά τους πολίτες να βελτιώσουν τη μόρφωση και τις δεξιότητές τους. Αυτό ενισχύει τις εργασιακές τους προοπτικές.Τα κράτη μέλη και οι περιφέρειες καταρτίζουν τα δικά τους Λειτουργικά Προγράμματα για το ΕΚΤ, προκειμένου να ανταποκριθούν στις πραγματικές ανάγκες “στο πεδίο”.

Δείκτης

Όρος με τον οποίο εννοείται συνήθως η ποσοστιαία σύγκριση ενός μεγέθους με κάποιο άλλο αντίστοιχο μέγεθος. Η χρησιμοποίηση δεικτών ως μέσων συγκριτικής παρουσίασης στοιχείων, σε συνδυασμό με τη γραφική παρουσίαση της διαχρονικής εξέλιξής τους, διευκολύνει τη συγκριτική αξιολόγηση μεγάλου όγκου στοιχείων. Διακρίνονται διάφορες κατηγορίες δεικτών, όπως : προγραμματικοί δείκτες, δείκτες παρακολούθησης και αξιολόγησης, κλπ. Οι επιμέρους δείκτες σε κάθε κατηγορία είναι :

  • Δείκτες πόρων ή εισροών, που αφορούν τον διατιθέμενο προϋπολογισμό σε κάθε επίπεδο της παρεχόμενης αρωγής. Χρησιμοποιούνται χρηματοοικονομικοί δείκτες για την παρακολούθηση της προόδου από πλευράς (ετήσιας) ανάληψης υποχρεώσεων και πληρωμής των χρημάτων που διατίθενται για οποιαδήποτε πράξη, μέτρο, άξονα ή πρόγραμμα σε σχέση με το επιλέξιμο κόστος του. 
  • Δείκτες αποτελεσμάτων, που αφορούν την άμεση επενέργεια που επέφερε το μέτρο, ο άξονας ή το πρόγραμμα, παρέχουν πληροφορίες για αλλαγές π.χ. στη συμπεριφορά, στην ιδιότητα ή στις επιδόσεις των άμεσα ωφελούμενων και μπορεί να έχουν είτε φυσική είτε οικονομική υπόσταση. 
  • Δείκτες επιπτώσεων, που αφορούν τις συνέπειες της παρέμβασης πέραν των άμεσων επενεργειών στους άμεσα ωφελούμενους. Μπορεί να ορισθούν δύο έννοιες επιπτώσεων, ανάλογα από το κατά πόσο οι επενέργειες συμβαίνουν μετά από πάροδο ορισμένου χρόνου (ειδικές επιπτώσεις), συνδέονται όμως άμεσα με την αναλαμβανόμενη πράξη, ή απώτερες επενέργειες που επηρεάζουν μεγαλύτερο πληθυσμό (γενικές επιπτώσεις).

Oι δείκτες θα εξειδικευθούν από την Διαχειριστική Αρχή κάθε Προγράμματος στα πλαίσια του Συμπληρώματος Προγραμματισμού.

Πηγή : Ευρωπαϊκή Επιτροπή, «Δείκτες για Παρακολούθηση και Αξιολόγηση : Ενδεικτική Μεθοδολογία – Έγγραφο εργασίας αριθ. 3»(1999)

Δελτία Παρακολούθησης Έργου

Δελτία με τα οποία γίνεται η παρακολούθηση της πορείας εκτέλεσης των έργων. Τα δελτία αυτά περιλαμβάνονται στο Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα (OΠΣ) και υποβάλλονται τακτικά από τους Δικαιούχους στη Διαχειριστική Αρχή του E.Π. Διακρίνονται σε δύο είδη :

  • Μηνιαία Δελτία Δήλωσης Δαπανών, που υποβάλλονται κάθε μήνα και παρουσιάζουν λεπτομερή στοιχεία για το σύνολο των δαπανών του Έργου κατά τον προηγούμενο της υποβολής μήνα
  • Τριμηνιαία Δελτία Παρακολούθησης, που υποβάλλονται κάθε τρίμηνο και περιλαμβάνουν τα αρχικά στοιχεία με τα οποία εγκρίθηκε το Έργο και στοιχεία που αφορούν την εξέλιξη της εκτέλεσής του κατά το παρελθόν τρίμηνο (ως προς το φυσικό και οικονομικό αντικείμενο, το χρονοδιάγραμμα εκτέλεσης, προβλέψεις, εκτιμήσεις, προβλήματα – τρόπους επίλυσης, προτάσεις τροποποίησης). Μη έγκαιρη υποβολή των Δελτίων αυτών αποτελεί λόγο διακοπής των χρηματοδοτήσεων του Έργου.

Δελτίο Ελέγχου Εκπλήρωσης Κριτηρίων

Δελτίο το οποίο συμπληρώνεται από το αρμόδιο στέλεχος της Διαχειριστικής Αρχής του EΠ, κατόπιν ελέγχου ενός Τεχνικού Δελτίου Έργου, υπογράφεται από το στέλεχος και τον Προϊστάμενο της Διαχειριστικής Αρχής και τεκμηριώνει την εισήγηση προς τον Γενικό ή Ειδικό Γραμματέα για να εγκριθεί η ένταξη του έργου στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα. Το ΔEEK περιλαμβάνει στοιχεία που ελέγχουν τη φύση και το είδος του έργου στα πλαίσια του Μέτρου, τη σκοπιμότητα, την πληρότητα, την ωριμότητα, τη συνεκτικότητα του έργου με τις εθνικές και κοινοτικές πολιτικές και τη λειτουργική αυτοτέλεια του έργου.

Δέσμευση

O συνολικός προϋπολογισμός του Προγράμματος, εκφρασμένος σε ΕΥΡΩ, όπως αποτυπώνεται στους Χρηματοδοτικούς Πίνακες, κατανεμημένος στα έτη και διαρθρωμένος σε Άξονες και Μέτρα. Η δέσμευση προκύπτει κατόπιν διμερούς συμφωνίας (Ελληνικής Κυβέρνησης και Ευρωπαϊκής Επιτροπής).

Δημοπρατημένο Έργο

Θεωρείται το Έργο που έχει εισέλθει σε κάποιο από τα στάδια δημοπράτησης χωρίς απαραίτητα να έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία η σχετική με την έγκριση του αποτελέσματος από την Προϊσταμένη Αρχή.

Δημόσια Δαπάνη

H Δαπάνη που πραγματοποιείται για την κάλυψη μέρους (όταν υπάρχει και ιδιωτική συμμετοχή) ή όλου (όταν υπάρχει μόνο δημόσια συμμετοχή) του προϋπολογισμού ενός Επιχειρησιακού Προγράμματος ή / και Έργου, και προέρχεται εξ ολοκλήρου από δημόσιους (εθνικούς και κοινοτικούς) πόρους, δηλαδή είναι το άθροισμα της Εθνικής Δημόσιας Δαπάνης (Εθνική Συμμετοχή) και της Κοινοτικής Συμμετοχής.

Δημόσια Επένδυση

Το σύνολο των δαπανών του Δημοσίου για την απόκτηση ή παραγωγή των αγαθών παγίου κεφαλαίου, δηλαδή αγαθών που παρέχουν υπηρεσίες για μια σειρά ετών μετά την περίοδο μέσα στην οποία έγινε η δαπάνη για την παραγωγή ή την απόκτησή τους.
Πηγή : «Οι δημοσιονομικοί θεσμοί», Δ. Καράγιωργα, Εκδόσεις Παπαζήση

Δημόσια Κατανάλωση

Η συνολική τρέχουσα δαπάνη του Δημοσίου για την αγορά αγαθών ή υπηρεσιών στο εσωτερικό ή εξωτερικό της χώρας.
Πηγή : «Λεξιλόγια εθνικολογιστικών όρων», Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος (E.Σ.Y.E.)

Δημοσιονομική Διόρθωση

Ως δημοσιονομική διόρθωση όρίζεται η ακύρωση του συνόλου ή μέρους της Κοινοτικής ή / και εθνικής συμμετοχής σε ένα έργο ή πράξη στο πλαίσιο ΕΣΠΑ. Οι δημοσιονομικές διορθώσεις επιβάλλονται μέσω των προβλεπόμενων διοικητικών ή / και επιτόπιων επαληθεύσεων.

Δημοσιότητα – Ευαισθητοποίηση

H μέσω οργανωμένων επικοινωνιακών παρεμβάσεων ενημέρωση ή/και ευαισθητοποίηση τόσο της κοινής γνώμης όσο και ειδικών ακροατηρίων σχετικά με τους στόχους, το περιεχόμενο, τους αποδέκτες και τα αναμενόμενα αποτελέσματα συγκεκριμένων σχεδίων και Προγραμμάτων με σκοπό την εξοικείωσή τους, ενεργοποίησή τους και κινητοποίησή τους για τη συνειδητοποίηση εμποδίων ή/και προώθηση των απαραίτητων Δράσεων και Ενεργειών για τη στήριξη του σχεδίου και του πληθυσμού στόχου.
Πηγή : EΠΛE – EKT

Δια βίου – Διαρκής Εκπαίδευση

Ο όρος αναφέρεται σε μία φιλοσοφική έννοια σύμφωνα με την οποία η εκπαίδευση θεωρείται σαν μία μακροχρόνια διαδικασία που αρχίζει κατά τη γέννηση και διαρκεί καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής. Επομένως, ο όρος καλύπτει όλους τους τύπους της προσχολικής εκπαίδευσης, όλους τους τύπους της συνεχιζόμενης εκπαίδευσης και όλες τις μορφές της άτυπης εκπαίδευσης. O όρος θα μπορούσε να θεωρηθεί συνώνυμος με τον όρο συνεχιζόμενη εκπαίδευση.

Πηγή : ΓΛΩΣΣAPIO CEDEFOP, Υπηρεσία Επισήμων Εκδόσεων των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, Λουξεμβούργο 1996

Δια Βίου Μάθηση

«Κάθε σκόπιμη μαθησιακή δραστηριότητα που αναλαμβάνεται σε συνεχιζόμενη βάση με σκοπό τη βελτίωση των γνώσεων, των δεξιοτήτων και των ικανοτήτων, στο πλαίσιο μιας προσωπικής, κοινωνικής οπτικής και/ή μιας οπτικής που σχετίζεται με την απασχόληση». Η δια βίου κατάρτιση σύμφωνα με την ευρύτερα αποδεκτή άποψη καλύπτει όλους τους τύπους της προσχολικής εκπαίδευσης, όλους τους τύπους της συνεχιζόμενης εκπαίδευσης και όλες τις μορφές της άτυπης εκπαίδευσης.
Πηγή: Έκθεση της Επιτροπής-Η πραγμάτωση μιας Ευρωπαϊκής περιοχής δια βίου μάθησης-Νοέμβριος 2001

Διαπολιτισμική Εκπαίδευση / Σχολεία Διαπολιτισμικής Εκπαίδευσης

Σκοπός της διαπολιτισμικής εκπαίδευσης είναι η οργάνωση και λειτουργία σχολικών μονάδων πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης για την παροχή εκπαίδευσης σε νέους με εκπαιδευτικές κοινωνικές, πολιτιστικές ή μορφωτικές ιδιαιτερότητες.
Στα σχολεία διαπολιτισμικής εκπαίδευσης εφαρμόζονται τα προγράμματα των αντιστοίχων δημοσίων σχολείων, τα οποία προσαρμόζονται στις ιδιαίτερες εκπαιδευτικές, κοινωνικές, πολιτιστικές ή μορφωτικές ανάγκες των μαθητών τους. Για να χαρακτηριστεί ένα σχολείο διαπολιτισμικό θα πρέπει ο αριθμός των παλιννοστούντων και / ή αλλοδαπών μαθητών να πλησιάζει το 45% του συνολικού αριθμού. Όλοι οι εκπαιδευτικοί που διδάσκουν στα σχολεία αυτά επιμορφώνονται και όσοι καλούνται να καλύψουν τα κενά που δημιουργούνται, επιλέγονται με κριτήριο τις γνώσεις τους στη διαπολιτισμική εκπαίδευση και στη διδασκαλία της Ελληνικής ως δεύτερης ή ξένης γλώσσας.

Διαρθρωτικά Ταμεία και Ταμείο Συνοχής

Τα Διαρθρωτικά Ταμεία και το Ταμείο Συνοχής αποτελούν τα χρηματοδοτικά μέσα της περιφερειακής πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕE), η οποία αποσκοπεί στη μείωση των διαφορών ως προς το επίπεδο ανάπτυξης των περιφερειών και των κρατών μελών. Συμβάλλουν, επομένως, πλήρως στην επίτευξη του στόχου της οικονομικής, κοινωνικής και εδαφικής συνοχής.

Για την περίοδο 2007-2013, η χρηματοδότηση που διατίθεται για την περιφερειακή πολιτική πλησιάζει τα 348 δισ. ευρώ: 278 δισ. για τα Διαρθρωτικά Ταμεία και 70 δισ. για το Ταμείο Συνοχής. Το ποσό αυτό αντιστοιχεί στο 35% του κοινοτικού προϋπολογισμού και αντιπροσωπεύει το δεύτερο σε μέγεθος κονδύλιο του προϋπολογισμού.

Υπάρχουν δύο Διαρθρωτικά Ταμεία:

  • το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ) είναι το σημαντικότερο στο παρόν στάδιο. Από το 1975, χρηματοδοτεί τη δημιουργία υποδομών και την πραγματοποίηση παραγωγικών επενδύσεων που δημιουργούν θέσεις απασχόλησης, με κύριους αποδέκτες τις επιχειρήσεις
  • το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο (ΕΚΤ) που ιδρύθηκε το 1958 προωθεί την ένταξη των ανέργων και των μειονεκτουσών κατηγοριών του πληθυσμού στην αγορά εργασίας μέσω της χρηματοδότησης κυρίως δράσεων κατάρτισης.

Για να επιταχύνει την οικονομική, κοινωνική και εδαφική σύγκλιση, η Ευρωπαϊκή Ένωση δημιούργησε το Ταμείο Συνοχής το1994. Το Ταμείο προορίζεται για τις χώρες στις οποίες το μέσο κατά κεφαλήν ΑΕγχΠ είναι μικρότερο του 90% του κοινοτικού μέσου όρου. Αποστολή του Ταμείου Συνοχής είναι η χορήγηση χρηματοδοτήσεων υπέρ προγραμμάτων υποδομών στους τομείς του περιβάλλοντος και των μεταφορών. Ωστόσο, οι ενισχύσεις του Ταμείου Συνοχής υπόκεινται σε ορισμένες προϋποθέσεις. Εάν το δημόσιο έλλειμμα ενός δικαιούχου κράτους μέλους υπερβαίνει το 3% του εθνικού ΑΕγχΠ (κανόνες σύγκλισης της ΟΝΕ), δεν εγκρίνεται κανένα νέο πρόγραμμα μέχρις ότου το έλλειμμα τεθεί υπό έλεγχο.

Τα εν λόγω ταμεία έχουν στόχο τη χρηματοδότηση της περιφερειακής πολιτικής κατά την περίοδο 2007-2013 στο πλαίσιο τριών νέων στόχων:

  • ο στόχος «Σύγκλιση» αφορά την επιτάχυνση της σύγκλισης των κρατών μελών και των λιγότερο ανεπτυγμένων περιφερειών της ΕΕ μέσω της βελτίωσης των συνθηκών ανάπτυξης και απασχόλησης. Ο στόχος αυτός χρηματοδοτείται από το ΕΤΠΑ, το ΕΚΤ και το Ταμείο Συνοχής. Αντιπροσωπεύει το 81,5% του συνόλου των χορηγούμενων πόρων. Τα ανώτατα επίπεδα συγχρηματοδότησης των δημόσιων δαπανών ανέρχονται σε 75% για το ΕΤΠΑ και το ΕΚΤ και σε 85% για το Ταμείο Συνοχής
  • ο στόχος «Περιφερειακή ανταγωνιστικότητα και απασχόληση» αφορά την πρόβλεψη των οικονομικών και κοινωνικών αλλαγών, την προώθηση της καινοτομίας, του επιχειρηματικού πνεύματος, την προστασία του περιβάλλοντος και την ανάπτυξη αγορών εργασίας χωρίς αποκλεισμούς στις περιφέρειες που δεν καλύπτονται από το στόχο «Σύγκλιση». Χρηματοδοτείται από το ΕΤΠΑ και το ΕΚΤ και αντιπροσωπεύει το 16% του συνόλου των χορηγούμενων πόρων. Οι ενέργειες που συνδέονται με αυτόν το στόχο μπορούν να συγχρηματοδοτούνται έως και κατά το 50% των δημόσιων δαπανών
  • ο στόχος «Ευρωπαϊκή εδαφική συνεργασία» αφορά την ενίσχυση της συνεργασίας σε διασυνοριακό, διακρατικό και διαπεριφερειακό επίπεδο στους τομείς της ανάπτυξης αστικών, αγροτικών και παράκτιων περιοχών, την ανάπτυξη των οικονομικών σχέσεων και τη δικτύωση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων (ΜME). Ο στόχος αυτός χρηματοδοτείται από το ΕΤΠΑ και αντιπροσωπεύει το 2,5% του συνόλου των χορηγούμενων πόρων. Οι ενέργειες που συνδέονται με το στόχο «Εδαφική συνεργασία» μπορούν να συγχρηματοδοτούνται έως και κατά το 75% των δημόσιων δαπανών.

Η στήριξη που παρέχουν τα Διαρθρωτικά Ταμεία και το Ταμείο Συνοχής στους τρεις στόχους ισοδυναμεί πάντα με συγχρηματοδότηση. Αυτά τα ποσοστά μπορούν να μειωθούν σύμφωνα με την αρχή «ο ρυπαίνων πληρώνει» ή εάν ένα πρόγραμμα αποφέρει έσοδα. Βέβαια, όλα τα προγράμματα οφείλουν να τηρούν την ευρωπαϊκή νομοθεσία, κυρίως όσον αφορά τον ανταγωνισμό, το περιβάλλον και την ανάθεση των δημόσιων συμβάσεων.

Διασφάλιση ποιότητας

Όλες οι προγραμματισμένες και συστηματικές δράσεις που είναι απαραίτητες για να υπάρχει επαρκής εμπιστοσύνη ότι ένα προϊόν ή υπηρεσία θα ικανοποιήσει δεδομένες απαιτήσεις για την ποιότητα.

Πηγή : Διεθνές Πρότυπο ISO 8402

Διαφάνεια

Στην Κοινοτική ορολογία σημαίνει τη σαφήνεια στη λειτουργία των κοινοτικών οργάνων. Συνδέεται με τις ποικίλες αιτήσεις που αφορούν την ευρύτερη πρόσβαση του πολίτη στην ενημέρωση και στα έγγραφα της EE καθώς και το πιο ευανάγνωστο των κειμένων (απλούστευση των Συνθηκών, ενοποίηση και καλύτερη ποιότητα σύνταξης των νομοθετικών κειμένων κλπ.). Η Συνθήκη του Άμστερνταμ περιέλαβε στη συνθήκη για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας ένα νέο άρθρο, το 255, αφιερωμένο στη διαφάνεια. Το άρθρο αυτό αναφέρεται στο δικαίωμα πρόσβασης στα έγγραφα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου και της Επιτροπής, για κάθε πολίτη της Ένωσης και κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο που κατοικεί ή έχει την καταστατική έδρα του σε ένα κράτος – μέλος.

Πηγή : ΓΛΩΣΣAPIO «Όργανα, πολιτικές και διεύρυνση της Ευρωπαϊκής Ένωσης», Υπηρεσία Επισήμων Εκδόσεων των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, Λουξεμβούργο 2000

Διαχείριση

Αρχές διαχείρισης των επιχειρησιακών προγραμμάτων
Η διαχείριση κάθε επιχειρησιακού προγράμματος του Ε.Σ.Π.Α., σύμφωνα με το άρθρο 59 παρ. 1, εδάφιο (α) του Κανονισμού, ασκείται μέσω ειδικής υπηρεσίας (διαχειριστική αρχή), η οποία λειτουργεί ή συνιστάται για τους σκοπούς αυτούς.
Η διαχειριστική αρχή είναι υπεύθυνη για τη διαχείριση του επιχειρησιακού προγράμματος σύμφωνα με το σύστημα διαχείρισης και ελέγχου και την αρχή της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης.

Επίσης δύναται να ορίζονται ένας ή περισσότεροι ενδιάμεσοι φορείς διαχείρισης, οι οποίοι αναλαμβάνουν την άσκηση μέρους των αρμοδιοτήτων της διαχειριστικής αρχής επιχειρησιακού προγράμματος, ενεργώντας σε σχέση με δικαιούχους που εκτελούν πράξεις για λογαριασμό και υπό την ευθύνη της διαχειριστικής αρχής, σύμφωνα με το άρθρο 59, παρ.2 του Κανονισμού.

Διαδικασίες διαχείρισης πράξεων
Οι βασικοί κανόνες διαχείρισης των επιχειρησιακών προγραμμάτων του Ε.Σ.Π.Α. προσδιορίζονται με την Υπουργική Απόφαση Συστήματος Διαχείρισης (ΥΠ.Α.ΣΥ.Δ.) του Υπουργού Οικονομίας και Οικονομικών. Η Υπουργική Απόφαση Συστήματος Διαχείρισης (ΥΠΑΣΥΔ) εξειδικεύεται με το Εγχειρίδιο διαδικασιών του Συστήματος Διαχείρισης

Πηγή : Υπουργείο Οικονομίας & Οικονομικών

Διαχείριση Έργου

O σχεδιασμός, έλεγχος και εκτέλεση των δραστηριοτήτων και των πόρων που είναι αναγκαίες για να φέρουν σε πέρας το έργο με βάση τις τεχνικές προδιαγραφές, τις ποιοτικές απαιτήσεις, τα προσωρινά εμπόδια και τις οικονομικές παραμέτρους που έχουν τεθεί στο ίδιο έργο. Αντικειμενικός σκοπός της διαχείρισης έργου είναι η επίτευξη ενός συγκεκριμένου αποτελέσματος με την τήρηση μιας προθεσμίας και ενός προκαθορισμένου προϋπολογισμού.

Διαχειριστική Αρχή

Κάθε Εθνική, Περιφερειακή ή Τοπική Αρχή ή φορέας δημοσίου ή ιδιωτικού δικαίου, που ορίζεται από κράτος μέλος ή το κράτος μέλος, εφόσον ασκεί τα σχετικά καθήκοντα, για να διαχειρίζεται μια παρέμβαση για τους σκοπούς του Κανονισμού (ΕΚ) 1260/1999. Στην περίπτωση που το κράτος – μέλος ορίζει διαφορετική από το ίδιο Διαχειριστική Αρχή, καθορίζει όλες τις λεπτομέρειες της σχέσης του με αυτή την αρχή καθώς και όλες τις λεπτομέρειες της σχέσης της Διαχειριστικής Αρχής με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Στην Ελλάδα, η διαχείριση κάθε Επιχειρησιακού Προγράμματος ασκείται μέσω Ειδικής Υπηρεσίας Διαχείρισης (Διαχειριστική Αρχή) η οποία συνιστάται στο οικείο Υπουργείο ή Περιφέρεια.

Πηγές : 1) Κανονισμός (EK) αριθ. 1260/1999 του Συμβουλίου της 21.6.1999 για τα Διαρθρωτικά Ταμεία, 2) N. 2860/2000 (ΦEK 251A/14.11.2000)

Διαχειριστική Αρχή του KΠΣ ή Κεντρική Διαχειριστική Αρχή

Η Διαχειριστική Αρχή του KΠΣ έχει τη συνολική ευθύνη του προγραμματισμού και της εφαρμογής του KΠΣ. Ιδίως έχει ως σκοπό την εξασφάλιση της αποτελεσματικότητας και της νομιμότητας της διαχείρισης και της εφαρμογής του KΠΣ, καθώς και το συντονισμό του προγραμματισμού και της εφαρμογής των Επιχειρησιακών Προγραμμάτων και το συντονισμό των Διαχειριστικών Αρχών των Επιχειρησιακών Προγραμμάτων. Η Διαχειριστική Αρχή του KΠΣ εκπροσωπεί τη χώρα έναντι της Επιτροπής για τα θέματα του KΠΣ. Οι αρμοδιότητες της KΔA παρατίθενται στο άρθρο 2 του N. 2860/2000.
Πηγή : N. 2860/2000 (ΦEK 251A/14.11.2000)

Διευθύνουσα Υπηρεσία ή Επιβλέπουσα Υπηρεσία

Η τεχνική υπηρεσία του Φορέα Κατασκευής του Έργου που είναι αρμόδια για την παρακολούθηση, τον έλεγχο και τη διοίκηση της κατασκευής του έργου.

Πηγή : Άρθρο 3 του N. 1418/84 «Δημόσια Έργα και ρυθμίσεις συναφών θεμάτων»

Διεύθυνση Δημοσίων Επενδύσεων

Μία από τις πέντε Διευθύνσεις της Γενικής Διεύθυνσης Περιφερειακής Πολιτικής και Επενδύσεων του YΠEΘO, αρμόδια για την κατάρτιση και διαχείριση του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔE).

Πηγή : Π.Δ. 178/2000 (ΦEK 165A/14.7.2000) «Οργανισμός του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας»

Δικαιούχοι

Οι φορείς και οι επιχειρήσεις του δημόσιου ή του ιδιωτικού τομέα που είναι αρμόδιες για την εκτέλεση των πράξεων. Στην περίπτωση καθεστώτων ενίσχυσης κατά την έννοια του άρθρου 87 της Συνθήκης και στην περίπτωση χορήγησης ενισχύσεων από φορείς που έχουν ορισθεί από τα κράτη μέλη, οι δικαιούχοι είναι οι φορείς που χορηγούν τις ενισχύσεις. Είναι έννοια ταυτόσημη με τον Φορέα Υλοποίησης έργου που εχρησιμοποιείτο παλαιότερα.

Πηγή : Κανονισμός (EK) αριθ. 1260/99 του Συμβουλίου της 21.6.1999 για τα Διαρθρωτικά Ταμεία

Δίπλωμα Επαγγελματικής Κατάρτισης

Με κοινή Υπουργική Απόφαση των Υπουργών Εθνικής Παιδείας & Θρησκευμάτων και Οικονομικών, καθιερώθηκε το Εθνικό Σύστημα Πιστοποίησης Επαγγελματικής Κατάρτισης. Ο Οργανισμός Επαγγελματικής Εκπαίδευσης & Κατάρτισης, με τη συνδρομή της Κεντρικής Εξεταστικής Επιτροπής Πιστοποίησης Επαγγελματικής Κατάρτισης (Κ.Ε.Ε.Π.Ε.Κ.), στην οποία συμμετέχουν οι κοινωνικοί εταίροι, πραγματοποιεί, σε εθνικό επίπεδο, εξετάσεις πιστοποίησης επαγγελματικής κατάρτισης, δύο φορές το χρόνο. Στις εξετάσεις αυτές, που περιλαμβάνουν πρακτικό και θεωρητικό μέρος, οι απόφοιτοι των Δημοσίων και Ιδιωτικών Ι.Ε.Κ., διαγωνίζονται σε κοινά θεωρητικά θέματα για όλη την Ελλάδα, προκειμένου να αποκτήσουν το Δίπλωμα Επαγγελματικής Κατάρτισης. Το Δίπλωμα Επαγγελματικής Κατάρτισης είναι αναγνωρισμένο, τόσο στην Ελλάδα, όσο και στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Π.Δ. 231/29-7-98, με το οποίο ενσωματώθηκε στο ελληνικό δίκαιο η οδηγία 92/51/ΕΟΚ).

Πηγή : Ο.Ε.Ε.Κ.

Γενική Γραμματεία Διαχείρισης Κοινοτικών και Άλλων Πόρων

Μια από τις Γενικές Γραμματείες του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων. Έχει την πλήρη ευθύνη της χώρας για το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο (EKT) έναντι των υπηρεσιών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Είναι ο φορέας Εθνικού Συντονισμού για όλες τις ενέργειες ανάπτυξης των ανθρωπίνων πόρων και προώθησης της απασχόλησης, οι οποίες συγχρηματοδοτούνται από το EKT.

Γενική Γραμματεία Επενδύσεων και Ανάπτυξης (στο YΠEΘO)

Μια από τις Γενικές Γραμματείες του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας που συγκροτείται από τις Διευθύνσεις της Γενικής Διεύθυνσης Περιφερειακής Πολιτικής και Επενδύσεων και από τις Διευθύνσεις της Γενικής Διεύθυνσης Ιδιωτικών Επενδύσεων και το Ανεξάρτητο Αυτοτελές Γραφείο Αντισταθμιστικών Οφελών.
Η Γενική Γραμματεία Επενδύσεων και Ανάπτυξης μέσω των Γενικών της Διευθύνσεων συντονίζει τη δράση των επί μέρους Υπηρεσιακών Μονάδων από τις οποίες συγκροτείται, με σκοπό την χάραξη και εφαρμογή ενιαίας πολιτικής των υπηρεσιών αυτών και την μεθοδικότερη, ουσιωδέστερη και αποτελεσματικότερη επιτέλεση του έργου της.
Πηγή: ΠΔ 178/2000 (ΦΕΚ 165Α/14.7.2000) “Οργανισμός του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας”

Γενική Διεύθυνση

Γ.Δ. Γενική Διεύθυνση D.G. Ο διοικητικός μηχανισμός που επικουρεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή στην εκπλήρωση του έργου της. Οι Γενικές Διευθύνσεις αποτελούν τους ειδικούς τομείς στην εφαρμογή των κοινοτικών πολιτικών και στη γενική διοικητική διαχείριση. Σε κάθε Γενική Διεύθυνση προΐσταται ένας Γενικός Διευθυντής, ο οποίος είναι υπόλογος στον Επίτροπο που έχει την πολιτική και επιχειρησιακή ευθύνη του έργου που επιτελεί η Γενική Διεύθυνση.
Πηγή :«Στην Υπηρεσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης: Οδηγός του Πολίτη για τα θεσμικά όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης», Υπηρεσία Επισήμων Εκδόσεων των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, Λουξεμβούργο 1996

Γενική Διεύθυνση Περιφερειακής Πολιτικής και Επενδύσεων

Μια από τις δύο Γενικές Διευθύνσεις της Γενικής Γραμματείας Επενδύσεων και Ανάπτυξης του YΠEΘO (η άλλη είναι η Γενική Διεύθυνση Ιδιωτικών Επενδύσεων). Απαρτίζεται από πέντε Διευθύνσεις:
α) Διεύθυνση Σχεδιασμού και Αξιολόγησης Περιφερειακής Πολιτικής και Προγραμμάτων
β) Διεύθυνση Διαχείρισης και Παρακολούθησης Κοινοτικών Προγραμμάτων
γ) Διεύθυνση Ελέγχου και Εκταμιεύσεων
δ) Διεύθυνση Διαχείρισης Κοινοτικών Πρωτοβουλιών
ε) Διεύθυνση Δημοσίων Επενδύσεων

Πηγή :ΠΔ 178/2000 (ΦEK 165A/14.7.2000) «Οργανισμός του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας»

Γενικό Λογιστήριο του Κράτους

Το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους υπάγεται στο Υπουργείο Οικονομικών και έχει τις εξής γενικές αρμοδιότητες :
α) Καταρτίζει τον προϋπολογισμό, απολογισμό και ισολογισμό του Κράτους.
β) Επιμελείται της εκτέλεσης του προϋπολογισμού και ασκεί έλεγχο στις δημόσιες δαπάνες.
γ) Συμπράττει υποχρεωτικά στην έκδοση κανονιστικών πράξεων που προκαλούν δαπάνη σε βάρος του κρατικού προϋπολογισμού.
δ) Ασκεί έλεγχο στην οικονομική διαχείριση των δημοσίων επιχειρήσεων και οργανισμών, των OTA πρώτου και δευτέρου βαθμού και των NΠΔΔ και NΠIΔ, που χρηματοδοτούνται από τον κρατικό προϋπολογισμό, την EE ή διεθνείς οργανισμούς.
ε) Ασκεί έλεγχο στη διαχείριση των Προγραμμάτων που χρηματοδοτούνται από την EE ή διεθνείς οργανισμούς.
στ) Παρακολουθεί και ελέγχει την κίνηση των εκτός προϋπολογισμού λογαριασμών της δημόσιας διαχείρισης και συντονίζει τις χρηματικές εκροές από τον κεντρικό λογαριασμό του Δημοσίου.
ζ) Λαμβάνει τα απαραίτητα μέτρα για την εξασφάλιση του ελέγχου στην οικονομική διαχείριση του κράτους.

Στο ΓΛK συνιστάται η EΔEΛ, με σκοπό τη διενέργεια του τριτοβάθμιου δημοσιονομικού ελέγχου των Διαχειριστικών Αρχών, της Αρχής Πληρωμής, των Δικαιούχων και των Πράξεων.

Γενικός Κανονισμός

Ο Κανονισμός (EK) υπ΄ αριθμ. 1260/1999 του Συμβουλίου της 21.6.1999 που αφορά το συντονισμό των παρεμβάσεων των διάφορων Διαρθρωτικών Ταμείων μεταξύ τους καθώς και με τις παρεμβάσεις της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων και των λοιπών υφισταμένων χρηματοδοτικών οργάνων.

Βαθμός Oλοκλήρωσης

Όρος που υπολογίζεται ως ποσοστό (%) των αθροιστικών μέχρι στιγμής δαπανών προς τη συνολική δέσμευση όλων των ετών. O όρος αυτός ισοδυναμεί με την απορρόφηση, όπως αυτή έχει ορισθεί σύμφωνα με την τρίτη προσέγγιση (συνολική απορρόφηση).
Η χρήση του όρου συναντάται – εκτός από το επίπεδο του Προγράμματος – και σε υποσύνολα αυτού, όπως Άξονας, Μέτρο, Έργο / Ενέργεια.

Βάση Αξιολόγησης

Σύστημα ποσοτικοποιημένων στόχων και δεικτών (αποτελεσματικότητας, αποδοτικότητας, επιπτώσεων, κλπ), σε επίπεδο Προγράμματος, Άξονας, Μέτρου και, όπου απαιτείται, Έργου, το οποίο καταρτίζεται από το Σύμβουλο Αξιολόγησης.
Πηγή :Σύμβαση Συμβούλου Aξιολόγησης

Βασική Εκπαίδευση

Αποτελεί τη βάση της όλης παιδείας επειδή εξυπηρετεί τις γενικές εκπαιδευτικές ανάγκες του κοινωνικού συνόλου. Ταυτίζεται με την υποχρεωτική εκπαίδευση η οποία προορίζεται να δίνει στα Ελληνόπουλα ηλικίας 6-15 ετών τη βασική μόρφωση κατά τρόπο προσαρμοζόμενο στον ψυχικό τους κόσμο. Πρόκειται για εξ ολοκλήρου γενική εκπαίδευση που παρέχεται σε δύο αυτοτελείς εκπαιδευτικούς κύκλους: το 6ετές Δημοτικό και το 3ετές Γυμνάσιο.

Πηγή :ΓΛΩΣΣAPIO CEDEFOP, Υπηρεσία Επισήμων Εκδόσεων των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, Λουξεμβούργο 1996

Βασική Κατάρτιση

Αποτελεί τη βάση της επαγγελματικής κατάρτισης επειδή εξυπηρετεί τις γενικές επαγγελματικές ανάγκες του εκπαιδευόμενου και, για το λόγο αυτό, χαρακτηρίζεται από μια ευρύτητα ως προς την κάλυψη επαγγελματικών γνώσεων και δεξιοτήτων. Όταν συμπληρωθεί με την ειδίκευση προσφέρει στον απόφοιτο πλήρη επαγγελματική επάρκεια.
Πηγή : ΓΛΩΣΣAPIO CEDEFOP, Υπηρεσία Επισήμων Εκδόσεων των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, Λουξεμβούργο 1996

Βεβαίωση Παραλαβής

Βεβαίωση που εκδίδεται μετά την έκδοση της Βεβαίωσης Περαίωσης Εργασιών. Υπάρχει η Βεβαίωση Προσωρινής Παραλαβής ή Βεβαίωση Οριστικής Παραλαβής ενός Έργου. Με την Προσωρινή Παραλαβή ελέγχονται οι εργασίες ποιοτικά και ποσοτικά. Η Οριστική Παραλαβή γίνεται μετά την Προσωρινή και την πάροδο του χρόνου της υποχρεωτικής για τον Ανάδοχο συντήρησης του έργου. Οι παραλαβές γίνονται από Επιτροπές Παραλαβής, στις οποίες μπορεί να συμμετέχουν και εκπρόσωποι των φορέων που χρησιμοποιούν το Έργο, όπως ειδικότερα ορίζεται σε σχετικό Προεδρικό Διάταγμα (Π.Δ.)

Πηγή :N.1418, ΠΔ. 609/1985

Βεβαίωση Περαίωσης Εργασιών

Βεβαίωση που εκδίδει ο Προϊστάμενος της Διευθύνουσας Υπηρεσίας, για το χρόνο περαίωσης των εργασιών, εφόσον κατά τη λήξη της προθεσμίας του συνόλου του έργου ή τμημάτων του, οι εργασίες έχουν περατωθεί και έχουν υποστεί ικανοποιητικά τις δοκιμασίες που προβλέπονται στη Σύμβαση. H Βεβαίωση αυτή δεν αναπληρώνει την Παραλαβή του Έργου, η οποία διενεργείται σύμφωνα με τις σχετικές διατάξεις του N.1418/1984 και του ΠΔ 609/1985.

Αίτηση Αποπληρωμής ή Αίτηση Πληρωμής του Τελικού Υπολοίπου

Προβλέπεται στο άρθρο 32 του Κανονισμού (EK) 1260/1999 για τα Διαρθρωτικά Ταμεία. Η πληρωμή του τελικού υπολοίπου πραγματοποιείται εάν :
α) η Αρχή Πληρωμής έχει υποβάλλει στην Επιτροπή, εντός έξι μηνών από την καταληκτική ημερομηνία πληρωμής που καθορίζεται στην απόφαση για τη χορήγηση συμμετοχής των Ταμείων, πιστοποιημένη δήλωση των δαπανών που έχουν πράγματι καταβληθεί
β) έχει υποβληθεί στην Επιτροπή και εγκριθεί η τελική έκθεση εκτέλεσης
γ) το κράτος μέλος έχει αποστείλει στην Επιτροπή τη δήλωση που αναφέρει το άρθρο 38 παράγραφος 1 (στοιχείο στ).
Η οριστική πληρωμή του υπολοίπου δεν μπορεί πλέον να διορθωθεί με αίτηση του κράτους μέλους, εάν η Αρχή Πληρωμής δεν έχει υποβάλλει τη σχετική αίτηση στην Επιτροπή εντός εννέα μηνών από την ημερομηνία καταβολής του εν λόγω τελικού υπολοίπου. Το αργότερο στις 30 Απριλίου κάθε έτους, τα κράτη – μέλη διαβιβάζουν στην Επιτροπή ενημερωμένες προβλέψεις τους σχετικά με την υποβολή αιτήσεων πληρωμής για την τρέχουσα δημοσιονομική χρήση και τις προβλέψεις για την επόμενη δημοσιονομική χρήση.

Πηγή Κανονισμός (EK) αριθ. 1260/1999 της 21.6.1999 για τα Διαρθρωτικά Ταμεία

Ακαθάριστη Εγχώρια Δαπάνη

Η αποτίμηση σε νομισματικές μονάδες του προϊόντος (που προκύπτει ως το άθροισμα των δαπανών για την αγορά των τελικών αγαθών και υπηρεσιών), το οποίο καταναλώνεται σε μία οικονομία κατά τη διάρκεια ενός έτους, μέσα στην επικράτεια της χώρας, ανεξάρτητα από τη μόνιμη κατοικία των ιδιοκτητών των συντελεστών παραγωγής.

Ακαθάριστο Εγχώριο Εισόδημα

Η αποτίμηση σε νομισματικές μονάδες του προϊόντος (που προκύπτει ως το άθροισμα των εισοδημάτων), το οποίο παράγεται σε μία οικονομία κατά τη διάρκεια ενός έτους, μέσα στην επικράτεια της χώρας, ανεξάρτητα από τη μόνιμη κατοικία των ιδιοκτητών των συντελεστών παραγωγής.

Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν

Η αποτίμηση σε νομισματικές μονάδες του προϊόντος (που προκύπτει ως το σύνολο των προϊόντων και υπηρεσιών διαφόρων κλάδων και δραστηριοτήτων της οικονομίας), το οποίο παράγεται κατά τη διάρκεια ενός έτους, μέσα στην επικράτεια της χώρας, ανεξάρτητα από τη μόνιμη κατοικία των ιδιοκτητών των συντελεστών παραγωγής.

Ανάδοχος Εργολήπτης ή Ανάδοχος

Ο Εργολήπτης (φυσικό πρόσωπο ή εργοληπτική επιχείρηση), στον οποίο έχει ανατεθεί με Σύμβαση η κατασκευή ενός έργου.
Πηγή :Άρθρο 3 του N. 1418/1984 «Δημόσια Έργα και ρυθμίσεις συναφών θεμάτων»

Ανάδοχος Μελετητής ή Ανάδοχος

Ο Μελετητής (φυσικό πρόσωπο ή μελετητική εταιρεία), στον οποίο έχει ανατεθεί με Σύμβαση η μελέτη ενός έργου.

Ανάκτηση

Κάθε δαπάνη η οποία έχει πληρωθεί αδικαιολόγητα από τον Κοινοτικό Προϋπολογισμό πρέπει να επιστραφεί σ’ αυτόν. Για το σκοπό αυτό η Αρχή Πιστοποίησης ενημερώνεται άμεσα για την επιβολή δημοσιονομικών διορθώσεων και αφαιρεί τα ποσά αυτά από το επόμενο αίτημα πληρωμής προς την Ε.Ε.

Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού

Αφορά όλες τις ενέργειες, προγράμματα, δράσεις, μέτρα, πρωτοβουλίες που αναλαμβάνονται στον τομέα της απασχόλησης, της εκπαίδευσης και της επαγγελματικής κατάρτισης και στοχεύουν στο ανθρώπινο δυναμικό. Η ανάπτυξη του ανθρώπινου δυναμικού σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή στρατηγική για την απασχόληση είναι το επιχειρηματικό πνεύμα, η ικανότητα για απασχόληση, η δυνατότητα προσαρμογής και η ισότητα των ευκαιριών, τα δε Διαρθρωτικά Ταμεία πρέπει να συμβάλλουν στη στήριξη των τεσσάρων αυτών αξόνων.

Αξιολόγηση

Η διαδικασία βάσει της οποίας γίνεται η εκτίμηση της αποτελεσματικότητας των διαρθρωτικών παρεμβάσεων της Κοινότητας. Οι διαρθρωτικές αυτές παρεμβάσεις αποτελούν αντικείμενο εκ των προτέρων αξιολόγησης, ενδιάμεσης αξιολόγησης και εκ των υστέρων αξιολόγησης, που αποσκοπούν στην εκτίμηση του αντίκτυπού τους σε σχέση με τους στόχους, και στην ανάλυση των επιπτώσεών τους σε συγκεκριμένα διαρθρωτικά προβλήματα. Πηγή :Κανονισμός (EK) αριθ. 1260/1999 του Συμβουλίου της 21.6.1999 για τα Διαρθρωτικά Ταμεία Η διαδικασία βάσει της οποίας γίνεται η εκτίμηση της αποτελεσματικότητας των διαρθρωτικών παρεμβάσεων της Κοινότητας. Οι διαρθρωτικές αυτές παρεμβάσεις αποτελούν αντικείμενο εκ των προτέρων αξιολόγησης, ενδιάμεσης αξιολόγησης και εκ των υστέρων αξιολόγησης, που αποσκοπούν στην εκτίμηση του αντίκτυπού τους σε σχέση με τους στόχους, και στην ανάλυση των επιπτώσεών τους σε συγκεκριμένα διαρθρωτικά προβλήματα.
Πηγή :Κανονισμός (EK) αριθ. 1260/1999 του Συμβουλίου της 21.6.1999 για τα Διαρθρωτικά Ταμεία

Αξιολόγηση Επιχειρησιακών Προγραμμάτων

Για τη διασφάλιση της αποτελεσματικότητας των κοινοτικών και εθνικών πόρων που συνδράμουν την πολιτική για τη συνοχή, προβλέπεται η διεξαγωγή αξιολογήσεων πριν, κατά τη διάρκεια και μετά την υλοποίηση του ΕΠ. Οι αξιολογήσεις αυτές, στρατηγικής ή επιχειρησιακής φύσης, λαμβάνουν υπόψη το στόχο της βιώσιμης ανάπτυξης και τη σχετική κοινοτική νομοθεσία όσον αφορά τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις και τη στρατηγική περιβαλλοντική αξιολόγηση. Πραγματοποιούνται με ευθύνη του κράτους μέλους ή της Επιτροπής ΕΚ και διεξάγονται από εμπειρογνώμονες ή φορείς λειτουργικά ανεξάρτητους από την Αρχή Πιστοποίησης και την Αρχή Ελέγχου που έχουν οριστεί στο πλαίσιο του συστήματος διαχείρισης και ελέγχου του προγράμματος. Τα αποτελέσματα των αξιολογήσεων δημοσιοποιούνται με βάση τους εφαρμοστέους κανόνες για την πρόσβαση στα έγγραφα.

Η επιτροπή Παρακολούθησης του Επιχειρησιακού Προγράμματος, έχει ως αποστολή την παρακολούθηση της αποτελεσματικότητας και της ποιότητας υλοποίησης του επιχειρησιακού προγράμματος.

Στο πλαίσιο αυτό η Ελλάδα αξιοποιώντας και τις οδηγίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την αξιολόγηση των Επιχειρησιακών Προγραμμάτων (Ε.Π.) διαμόρφωσε Ενδεικτικό Σχέδιο Αξιολογήσεων της περιόδου 2007-2013, όπου αποτυπώνεται ο προγραμματισμός των αξιολογήσεων σε στρατηγικό και επιχειρησιακό επίπεδο στο πλαίσιο των στόχων της «Σύγκλισης» και της “Περιφερειακής Ανταγωνιστικότητας και Απασχόλησης”

Οι αξιολογήσεις που συνδέονται με την παρακολούθηση του προγράμματος πραγματοποιούνται με ευθύνη της Διαχειριστικής Αρχής και σύμφωνα με τις γενικές αρχές που καθορίζονται από την Εθνική Αρχή Συντονισμού για την αξιολόγηση όλων των ΕΠ στο πλαίσιο του ΕΣΠΑ.

Εκτός από τις προτεινόμενες στο Σχέδιο, αξιολογήσεις, είναι δυνατόν να πραγματοποιηθούν, κατά τη διάρκεια της προγραμματικής περιόδου και άλλες αξιολογήσεις, σε περιπτώσεις που θα κριθεί αυτό αναγκαίο.

Πηγή: Υπουργείο Οικονομίας & Οικονομικών

Αξιολόγηση Έργων

Διαδικασία κατά την οποία επιλέγονται ενέργειες που εντάσσονται σε Επιχειρησιακά Προγράμματα ή Κοινοτικές Πρωτοβουλίες του ΚΠΣ και θα υλοποιηθούν ανεξάρτητα ή εντός επιχειρησιακών σχεδίων με άμεση ή συγκριτική αξιολόγηση.
Πηγή: ΕΥΣΕΚΤ

Αξονας Προτεραιότητας Επιχειρησιακού Προγράμματος

Μια από τις προτεραιότητες της στρατηγικής που έχει επιλεγεί σε ένα επιχειρησιακό πρόγραμμα. Συνοδεύεται από τη συμμετοχή των Διαρθρωτικών Ταμείων και των άλλων χρηματοδοτικών οργάνων και από τους χρηματοδοτικούς πόρους του κράτους – μέλους που του αντιστοιχούν, καθώς και από συγκεκριμένους στόχους. Στο Β΄ ΚΠΣ, ανεφέρετο ως υποπρόγραμμα.
Πηγή :Κανονισμός (EK) αριθ. 1260/1999 του Συμβουλίου της 21.6.1999 για τα Διαρθρωτικά Ταμεία

Απένταξη Έργου

Διαδικασία που εφαρμόζεται μετά την ένταξη ενός Έργου στις περιπτώσεις όπου το συγκεκριμένο Έργο: 

  • συναντά ανυπέρβλητα εμπόδια για την ολοκλήρωση της υλοποίησής του εντός των καθοριζόμενων από το Πρόγραμμα χρονικών ορίων, 
  • εμφανίζει σοβαρές αποκλίσεις στο Φυσικό Αντικείμενο που υλοποιεί σε σχέση με αυτό που περιγράφεται στο Τεχνικό Δελτίο Έργου (TΔE), 
  • εμφανίζει σοβαρές αποκλίσεις από τον Προϋπολογισμό που δηλώνεται κατά την ένταξη και δεν είναι δυνατόν να εξασφαλίσει τη χρηματοδότηση για την ολοκλήρωση του Φυσικού Αντικειμένου.

Αποθεματικό Επίδοσης

Ποσοστό επί των πιστώσεων υποχρεώσεων που ανακατανέμεται στα επιχειρησιακά προγράμματα ή ενιαία έγγραφα προγραμματισμού ή στους άξονες προτεραιότητάς τους που θεωρούνται επιτυχή. Το ποσοστό αυτό ανέρχεται στο 4% των πιστώσεων υποχρεώσεων, που προβλέπονται για κάθε εθνική ενδεικτική κατανομή.

Η ανακατανομή γίνεται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, σε στενή συνεννόηση με τα ενδιαφερόμενα κράτη – μέλη, για κάθε Στόχο, βάσει περιορισμένου αριθμού δεικτών παρακολούθησης που αντανακλούν την αποτελεσματικότητα, τη διαχείριση και τη δημοσιονομική εφαρμογή και που μετρούν τα ενδιάμεσα αποτελέσματα σε σχέση με τους συγκεκριμένους αρχικούς του στόχους.

Πηγή :Κανονισμός (EK) αριθ. 1260/1999 του Συμβουλίου της 21.6.1999 για τα Διαρθρωτικά Ταμεία

Αποθεματικό Προγραμματισμού

Η χρήση του αποθεματικού προγραμματισμού αποτελεί το μέσο για τη διασφάλιση της απαιτούμενης ευελιξίας κατά την εφαρμογή του KΠΣ και στοχεύει ιδίως στην αύξηση της ικανότητας ανταπόκρισης σε απρόβλεπτες εξελίξεις (είτε λόγω της μακράς περιόδου προγραμματισμού είτε και λόγω της αλλαγής των συνθηκών) που πιθανόν να προκύψουν κατά τη νέα προγραμματική περίοδο. Τέτοιες εξελίξεις είναι δυνατόν να οδηγήσουν σε αναγκαίες προσαρμογές των προγραμμάτων ή ακόμα και σε δημιουργία νέων επιχειρησιακών προγραμμάτων. Το αποθεματικό προγραμματισμού χρησιμοποιείται παράλληλα και κατά συνεκτικό τρόπο με το αποθεματικό επίδοσης και ανέρχεται στο 2% των πιστώσεων υποχρεώσεων.

Η κατανομή αυτού του αποθεματικού γίνεται σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και λαμβάνει υπόψη μεταξύ των άλλων τις ακόλουθες οριζόντιες πολιτικές:

  • την ενδυνάμωση της προσπάθειας προς όφελος των ανθρώπινων πόρων ιδίως από δράσεις άμεσα συνδεδεμένες με την ανταγωνιστικότητα της οικονομίας,
  • σε περιφερειακό επίπεδο, την ενίσχυση εκείνων των περιφερειών που θα έχουν επιτύχει την περισσότερο αποδοτική εφαρμογή του προγράμματός τους και ειδικότερα σε ότι αφορά καινοτόμες δράσεις.

Πηγή :Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης 2000 – 2006 Ελλάδα

Απορρόφηση

Όρος που υπολογίζεται, σε επίπεδο Επιχειρησιακού Προγράμματος, ως ποσοστό (%) δαπανών προς δέσμευση, με τρεις διαφορετικές προσεγγίσεις : 1)δαπάνες έτους προς δεσμεύσεις έτους (Απορρόφηση Έτους ή Τρέχουσα Απορρόφηση), 2)αθροιστικές δαπάνες μέχρι στιγμής προς αθροιστικές δεσμεύσεις μέχρι και το τρέχον έτος (Σωρευτική Απορρόφηση), 3)αθροιστική δαπάνη μέχρι στιγμής προς τη συνολική δέσμευση όλων των ετών (Συνολική Απορρόφηση, που ισοδυναμεί με τον όρο «βαθμός ολοκλήρωσης»). Η χρήση του όρου συναντάται εκτός από το επίπεδο του Προγράμματος και σε υποσύνολα αυτού, όπως Άξονας, Μέτρο, Έργο / Ενέργεια.

Όρος που υπολογίζεται, σε επίπεδο Επιχειρησιακού Προγράμματος, ως ποσοστό (%) δαπανών προς δέσμευση, με τρεις διαφορετικές προσεγγίσεις:

  1. δαπάνες έτους προς δεσμεύσεις έτους (Απορρόφηση Έτους ή Τρέχουσα Απορρόφηση),
  2. αθροιστικές δαπάνες μέχρι στιγμής προς αθροιστικές δεσμεύσεις μέχρι και το τρέχον έτος (Σωρευτική Απορρόφηση),
  3. αθροιστική δαπάνη μέχρι στιγμής προς τη συνολική δέσμευση όλων των ετών (Συνολική Απορρόφηση, που ισοδυναμεί με τον όρο «βαθμός ολοκλήρωσης»).

Η χρήση του όρου συναντάται εκτός από το επίπεδο του Προγράμματος και σε υποσύνολα αυτού, όπως Άξονας, Μέτρο, Έργο / Ενέργεια.

Αρχή Πληρωμής

Ειδική Υπηρεσία Πληρωμών που δημιουργήθηκε στο Υπουργείο Οικονομίας και Οικονομικών, σε επίπεδο KΠΣ για όλα τα Επιχειρησιακά Προγράμματα του KΠΣ και όλα τα Διαρθρωτικά Ταμεία και το Ταμείο Συνοχής. Η Αρχή Πληρωμής:

  • είναι υπεύθυνη για την επεξεργασία και υποβολή των αιτήσεων πληρωμών στην EE
  • διασφαλίζει την απόδοση της κοινοτικής και εθνικής συμμετοχής στους Δικαιούχους
  • υποβάλλει τις πιστοποιημένες δηλώσεις στην Επιτροπή ανά Επιχειρησιακό Πρόγραμμα και ανά Διαρθρωτικό Ταμείο
  • υποβάλλει προβλέψεις για μελλοντικές αιτήσεις πληρωμών στην EE
  • καθορίζει, σε συνεργασία με τη Διαχειριστική Αρχή του KΠΣ, τους κανόνες λειτουργίας του OΠΣ για την επεξεργασία των πληροφοριών που χρησιμοποιεί
  • διενεργεί τον εξωτερικό έλεγχο (δευτέρου επιπέδου) στις Διαχειριστικές Αρχές και στους Τελικούς Δικαιούχους 
  • προβαίνει σε αναστολή των πληρωμών σε περίπτωση εικαζόμενης παρατυπίας, ενημερώνοντας ταυτόχρονα τις αρμόδιες υπηρεσίες και 
  • είναι υπεύθυνη για την εποπτεία και το συντονισμό των χρηματοδοτικών ροών και τη διαχείριση των λογαριασμών που κατατίθενται οι πιστώσεις των Διαρθρωτικών Ταμείων.

Πηγές :

  1. Κανονισμός (EK) αριθ. 1260/1999 του Συμβουλίου της 21.6.1999 περί γενικών διατάξεων για τα Διαρθρωτικά Ταμεία
  2. Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης 2000 – 2006 Ελλάδα
  3. Ν. 2860/2000 (ΦEK 251A/14.11.2000)

Αρχική Κατάρτιση

Ο πρώτος πλήρης κύκλος κατάρτισης για ένα συγκεκριμένο επάγγελμα. Συχνά διαιρείται σε δύο μέρη : βασική κατάρτιση που ακολουθείται από ειδίκευση. Σκοπός είναι να διασφαλίσει στους καταρτιζόμενους την απόκτηση μιας ολοκληρωμένης σειράς βασικών γνώσεων και δεξιοτήτων σε ένα εξειδικευμένο εργασιακό τομέα, ώστε να καταστούν ικανοί να εισέλθουν στην αγορά εργασίας.
Πηγή : ΓΛΩΣΣAPIO CEDEFOP, Υπηρεσία Επισήμων Εκδόσεων των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, Λουξεμβούργο 1996

Ατομα Με Ειδικές Ανάγκες

Κατηγορία στην οποία ανήκουν άτομα που έχουν μειωμένη σωματική ή ψυχική ή νοητική υγεία.

Αυτεπιστασία

Έργο που υλοποιείται από τον Τελικό Δικαιούχο χωρίς προσφυγή σε εξωτερικό Ανάδοχο ή σε άλλη δημόσια αρχή. Προϋπόθεση για την εκτέλεση αυτεπιστασίας αποτελεί η ύπαρξη πλήρως λειτουργικής οικονομικής και τεχνικής υπηρεσίας.