Ωρίμανση Έργου

Διαδικασία που διατρέχει τις φάσεις ενός Έργου / Ενέργειας από το σχεδιασμό μέχρι την έναρξη της υλοποίησης και περιλαμβάνει τις δραστηριότητες που απαιτούνται για την πλήρη προπαρασκευή του έργου, προκειμένου η υλοποίησή του να είναι απρόσκοπτη.

Ωριμότητα

Όρος που προσδιορίζει τη φάση ωρίμανσης ενός Έργου.
Διακριτά στάδια Ωριμότητας ενός Έργου μπορεί να είναι, π.χ. η έκδοση μιας Υπουργικής Απόφασης για την ίδρυση Οργανισμού που θα αναλάβει την υλοποίηση του Έργου ή η υπογραφή μιας Σύμβασης με τον Φορέα Υλοποίησης ή η έγκριση της Οριστικής Μελέτης ενός Έργου, κ.λπ.

Ψ

Χάρτης των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων

O Χάρτης των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης περιλαμβάνει σε ενιαίο κείμενο το σύνολο των αστικών, πολιτικών, οικονομικών, και κοινωνικών δικαιωμάτων των ευρωπαίων πολιτών, καθώς και όλων των προσώπων που ζουν στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Τα δικαιώματα αυτά κατανέμονται σε έξη μεγάλα κεφάλαια : Αξιοπρέπεια Ελευθερία Ισότητα Αλληλεγγύη Ιθαγένεια Δικαιοσύνη Βασίζονται συγκεκριμένα στα θεμελιώδη δικαιώματα και τις ελευθερίες που αναγνωρίζονται από την Ευρωπαϊκή Σύμβαση των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, τις συνταγματικές παραδόσεις των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τον Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Χάρτη των Θεμελιωδών Κοινωνικών Δικαιωμάτων των Εργαζομένων, καθώς και σε άλλες διεθνείς συμβάσεις, στις οποίες έχουν προσχωρήσει η Ευρωπαϊκή Ένωση ή τα κράτη μέλη της. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο δεσμεύθηκε στη Νίκαια να επανέλθει στο ζήτημα του οριστικού καθεστώτος που πρέπει να δοθεί στον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, δηλαδή στο ενδεχόμενο της ενσωμάτωσής του στη Συνθήκη της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
O Χάρτης των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης περιλαμβάνει σε ενιαίο κείμενο το σύνολο των αστικών, πολιτικών, οικονομικών, και κοινωνικών δικαιωμάτων των ευρωπαίων πολιτών, καθώς και όλων των προσώπων που ζουν στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Τα δικαιώματα αυτά κατανέμονται σε έξη μεγάλα κεφάλαια:

• Αξιοπρέπεια
• Ελευθερία
• Ισότητα
• Αλληλεγγύη
• Ιθαγένεια
• Δικαιοσύνη

Βασίζονται συγκεκριμένα στα θεμελιώδη δικαιώματα και τις ελευθερίες που αναγνωρίζονται από την Ευρωπαϊκή Σύμβαση των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, τις συνταγματικές παραδόσεις των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τον Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Χάρτη των Θεμελιωδών Κοινωνικών Δικαιωμάτων των Εργαζομένων, καθώς και σε άλλες διεθνείς συμβάσεις, στις οποίες έχουν προσχωρήσει η Ευρωπαϊκή Ένωση ή τα κράτη μέλη της. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο δεσμεύθηκε στη Νίκαια να επανέλθει στο ζήτημα του οριστικού καθεστώτος που πρέπει να δοθεί στον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, δηλαδή στο ενδεχόμενο της ενσωμάτωσής του στη Συνθήκη της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Χρηματοδοτικοί Πίνακες Επιχειρησιακών Προγραμμάτων

Πίνακες που αποτυπώνουν τα στοιχεία του προϋπολογισμού του Επιχειρησιακού Προγράμματος, όπου εμφανίζονται : η ετήσια κατανομή η κατανομή ανά πηγή χρηματοδότησης (Δημόσια / Ιδιωτική Δαπάνη) η κατανομή της Δημόσιας Δαπάνης σε Εθνική και Κοινοτική Συμμετοχή η κατανομή ανά Διαρθρωτικό Ταμείο ή / και Χρηματοδοτικό Μέσο.
Πίνακες που αποτυπώνουν τα στοιχεία του προϋπολογισμού του Επιχειρησιακού Προγράμματος, όπου εμφανίζονται: 

• η ετήσια κατανομή 
• η κατανομή ανά πηγή χρηματοδότησης (Δημόσια / Ιδιωτική Δαπάνη) 
• η κατανομή της Δημόσιας Δαπάνης σε Εθνική και Κοινοτική Συμμετοχή 
• η κατανομή ανά Διαρθρωτικό Ταμείο ή / και Χρηματοδοτικό Μέσο.

Φάκελος Έργου / Eνέργειας

(τυποποιημένος) Αποτελεί το τυποποιημένο ενιαίο φυσικό αρχείο (και τις διαδικασίες τήρησής του) που τηρείται από τους Αναδόχους Φορείς και τους Φορείς Υλοποίησης, ώστε το σύνολο των ελάχιστων απαιτούμενων για την παρακολούθηση των έργων στοιχείων, πρωτογενών ή μη, να ταξινομούνται και αρχειοθετούνται με συγκεκριμένο και εύχρηστο τρόπο, που υπαγορεύεται από το ρόλο της Διαχειριστικής Αρχής στο σύστημα διαχείρισης του Προγράμματος. O Φάκελος Έργου διαρθρώνεται σε υποφακέλους κατά υποέργα (ταυτίζεται με την ανάληψη υποχρέωσης σε επίπεδο «Σύμβασης») και θεματική κατηγορία της έντυπης πληροφορίας.
Πηγή: EΠΛE- EKT

Φορέας Επίβλεψης

Κατασκευής
Η (Τεχνική) Υπηρεσία την οποία ο Φορέας Υλοποίησης έχει καταστήσει αρμόδια για την παρακολούθηση και τον έλεγχο ή επίβλεψη της κατασκευής ενός Έργου / Ενέργειας. Ταυτίζεται με την Διευθύνουσα Υπηρεσία του Ν. 1418/1984.
Μελέτης
Η (Τεχνική) Υπηρεσία την οποία ο Φορέας Υλοποίησης έχει καταστήσει αρμόδια για την παρακολούθηση και τον έλεγχο εκπόνησης της Μελέτης ενός Έργου / Ενέργειας.
Προμήθειας
Η Υπηρεσία την οποία ο Φορέας Υλοποίησης έχει καταστήσει αρμόδια για την παρακολούθηση και τον έλεγχο των προμηθειών του Έργου.

Φορέας Λειτουργίας

O Φορέας ο οποίος εκμεταλλεύεται ή λειτουργεί το Έργο το οποίο παράγεται από το Φορέα Υλοποίησης.

Φορέας Προγραμματισμού

O Φορέας που έχει αναλάβει την υλοποίηση ενός Επιχειρησιακού Προγράμματος. Αντιστοιχεί σε Υπουργείο (Προγράμματα Εθνικού σκέλους) ή σε Περιφέρεια (Περιφερειακά Προγράμματα).

Φορέας Πρότασης

O Φορέας ο οποίος προτείνει στον Φορέα Προγραμματισμού την ένταξη ενός Έργου στο Πρόγραμμα. Φορέας Πρότασης μπορεί να είναι κάθε φορέας που συμμετέχει στη διαδικασία Προγραμματισμού (Υπουργείο, Διευθύνσεις Υπουργείου, Εποπτευόμενοι Φορείς, Νομαρχιακό Συμβούλιο, Περιφερειακό Συμβούλιο κλπ.) και κάθε φορέας που χαρακτηρίζεται ως κοινωνικός εταίρος (TEE, Εμποροβιομηχανικό Επιμελητήριο, Οικονομικό Επιμελητήριο, Εργατικά Κέντρα, ΣEB κ.λπ.).

Φορέας Υλοποίησης

Ο Φορέας που αναλαμβάνει στα πλαίσια του Προγράμματος τη συμβατική υποχρέωση για την εκτέλεση του Έργου, σύμφωνα με τα εγκεκριμένα στοιχεία του TΔE.
O Φορέας Υλοποίησης πρέπει να διαθέτει μονάδες / Υπηρεσίες (π.χ. Τεχνική Υπηρεσία, Οικονομική Υπηρεσία) και στελέχωση, με επάρκεια και δυνατότητες αντίστοιχες με τις προδιαγραφές και τις απαιτήσεις του Έργου που αναλαμβάνει, προκειμένου να διασφαλίζεται η ορθή και απρόσκοπτη υλοποίηση και παρακολούθηση του Έργου.

Φορέας Χρηματοδότησης Έργου

Φορέας που εμπλέκεται στην υλοποίηση ενός έργου και αναλαμβάνει την υποχρέωση να χρηματοδοτήσει το Φορέα Υλοποίησης για την εκτέλεση του Έργου.

Φυσικό Αντικείμενο

Το σύνολο των δραστηριοτήτων και εργασιών που απαιτούνται για την υλοποίηση του Έργου μέχρι την ολοκλήρωσή του. Για παράδειγμα, εάν το Έργο αφορά υλική παρέμβαση, το ΦA μπορεί να συνίσταται σε μελέτες, απαλλοτριώσεις, εργασίες (εκσκαφές, σκυροδέματα, τοιχοποιία κλπ.).
Αν το Έργο αφορά άυλη παρέμβαση, το ΦA μπορεί να συνίσταται στην επιλογή ομάδων, σύνταξη μελετών, διεξαγωγή σεμιναρίου για την επιμόρφωση στελεχών, παραγωγή εκπαιδευτικού υλικού, συγγραφή εγχειριδίων κ.λπ.

Υπερχρέωση

Κατάσταση η οποία δημιουργείται όταν το άθροισμα των προϋπολογισμών εγκεκριμένων (κατ΄ αρχήν ή οριστικά) έργων ενός Μέτρου, Άξονα ή Προγράμματος υπερβαίνει τη συνολική αντίστοιχη δέσμευση του Μέτρου, Άξονα ή Προγράμματος των εγκεκριμένων Χρηματοδοτικών Πινάκων.

Υποδομές

Ενέργειες που αφορούν είτε τη δημιουργία είτε την αναβάθμιση υφιστάμενων κτιριακών υποδομών για την υλοποίηση δράσεων των επιχειρησιακών προγραμμάτων του KΠΣ στο σκέλος της ανάπτυξης του ανθρώπινου δυναμικού και χρηματοδοτούνται από το ETΠA.

Πηγή :EΠΛE – EKT

Υποέργο

Μέρος Έργου / Ενέργειας, το οποίο αντιστοιχεί στην υλοποίηση διακριτού τμήματος του συνολικού Φυσικού Αντικειμένου και αποτυπώνεται είτε σε αντίστοιχη Σύμβαση, είτε έχει τη μορφή της Αυτεπιστασίας, δηλαδή της εκτέλεσης του Φυσικού Αντικειμένου του Υποέργου από το Φορέα Υλοποίησης.

Υπουργική Απόφαση

Πράξη της Εκτελεστικής Εξουσίας με την οποία ένας Υπουργός κοινοποιεί τις αποφάσεις του επί θεμάτων της αρμοδιότητάς του.

Ταμείο Συνοχής (και Διαρθρωτικά Ταμεία)

Τα Διαρθρωτικά Ταμεία και το Ταμείο Συνοχής αποτελούν τα χρηματοδοτικά μέσα της περιφερειακής πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕE), η οποία αποσκοπεί στη μείωση των διαφορών ως προς το επίπεδο ανάπτυξης των περιφερειών και των κρατών μελών. Συμβάλλουν, επομένως, πλήρως στην επίτευξη του στόχου της οικονομικής, κοινωνικής και εδαφικής συνοχής.

Για την περίοδο 2007-2013, η χρηματοδότηση που διατίθεται για την περιφερειακή πολιτική πλησιάζει τα 348 δισ. ευρώ: 278 δισ. για τα Διαρθρωτικά Ταμεία και 70 δισ. για το Ταμείο Συνοχής. Το ποσό αυτό αντιστοιχεί στο 35% του κοινοτικού προϋπολογισμού και αντιπροσωπεύει το δεύτερο σε μέγεθος κονδύλιο του προϋπολογισμού.

Υπάρχουν δύο Διαρθρωτικά Ταμεία:

το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ) είναι το σημαντικότερο στο παρόν στάδιο. Από το 1975, χρηματοδοτεί τη δημιουργία υποδομών και την πραγματοποίηση παραγωγικών επενδύσεων που δημιουργούν θέσεις απασχόλησης, με κύριους αποδέκτες τις επιχειρήσεις
το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο (ΕΚΤ) που ιδρύθηκε το 1958 προωθεί την ένταξη των ανέργων και των μειονεκτουσών κατηγοριών του πληθυσμού στην αγορά εργασίας μέσω της χρηματοδότησης κυρίως δράσεων κατάρτισης.
Για να επιταχύνει την οικονομική, κοινωνική και εδαφική σύγκλιση, η Ευρωπαϊκή Ένωση δημιούργησε το Ταμείο Συνοχής το1994. Το Ταμείο προορίζεται για τις χώρες στις οποίες το μέσο κατά κεφαλήν ΑΕγχΠ είναι μικρότερο του 90% του κοινοτικού μέσου όρου. Αποστολή του Ταμείου Συνοχής είναι η χορήγηση χρηματοδοτήσεων υπέρ προγραμμάτων υποδομών στους τομείς του περιβάλλοντος και των μεταφορών. Ωστόσο, οι ενισχύσεις του Ταμείου Συνοχής υπόκεινται σε ορισμένες προϋποθέσεις. Εάν το δημόσιο έλλειμμα ενός δικαιούχου κράτους μέλους υπερβαίνει το 3% του εθνικού ΑΕγχΠ (κανόνες σύγκλισης της ΟΝΕ), δεν εγκρίνεται κανένα νέο πρόγραμμα μέχρις ότου το έλλειμμα τεθεί υπό έλεγχο.

Τα εν λόγω ταμεία έχουν στόχο τη χρηματοδότηση της περιφερειακής πολιτικής κατά την περίοδο 2007-2013 στο πλαίσιο τριών νέων στόχων:

• ο στόχος «Σύγκλιση» αφορά την επιτάχυνση της σύγκλισης των κρατών μελών και των λιγότερο ανεπτυγμένων περιφερειών της ΕΕ μέσω της βελτίωσης των συνθηκών ανάπτυξης και απασχόλησης. Ο στόχος αυτός χρηματοδοτείται από το ΕΤΠΑ, το ΕΚΤ και το Ταμείο Συνοχής. Αντιπροσωπεύει το 81,5% του συνόλου των χορηγούμενων πόρων. Τα ανώτατα επίπεδα συγχρηματοδότησης των δημόσιων δαπανών ανέρχονται σε 75% για το ΕΤΠΑ και το ΕΚΤ και σε 85% για το Ταμείο Συνοχής
• ο στόχος «Περιφερειακή ανταγωνιστικότητα και απασχόληση» αφορά την πρόβλεψη των οικονομικών και κοινωνικών αλλαγών, την προώθηση της καινοτομίας, του επιχειρηματικού πνεύματος, την προστασία του περιβάλλοντος και την ανάπτυξη αγορών εργασίας χωρίς αποκλεισμούς στις περιφέρειες που δεν καλύπτονται από το στόχο «Σύγκλιση». Χρηματοδοτείται από το ΕΤΠΑ και το ΕΚΤ και αντιπροσωπεύει το 16% του συνόλου των χορηγούμενων πόρων. Οι ενέργειες που συνδέονται με αυτόν το στόχο μπορούν να συγχρηματοδοτούνται έως και κατά το 50% των δημόσιων δαπανών
• ο στόχος «Ευρωπαϊκή εδαφική συνεργασία» αφορά την ενίσχυση της συνεργασίας σε διασυνοριακό, διακρατικό και διαπεριφερειακό επίπεδο στους τομείς της ανάπτυξης αστικών, αγροτικών και παράκτιων περιοχών, την ανάπτυξη των οικονομικών σχέσεων και τη δικτύωση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων (ΜME). Ο στόχος αυτός χρηματοδοτείται από το ΕΤΠΑ και αντιπροσωπεύει το 2,5% του συνόλου των χορηγούμενων πόρων. Οι ενέργειες που συνδέονται με το στόχο «Εδαφική συνεργασία» μπορούν να συγχρηματοδοτούνται έως και κατά το 75% των δημόσιων δαπανών.

Η στήριξη που παρέχουν τα Διαρθρωτικά Ταμεία και το Ταμείο Συνοχής στους τρεις στόχους ισοδυναμεί πάντα με συγχρηματοδότηση. Αυτά τα ποσοστά μπορούν να μειωθούν σύμφωνα με την αρχή «ο ρυπαίνων πληρώνει» ή εάν ένα πρόγραμμα αποφέρει έσοδα. Βέβαια, όλα τα προγράμματα οφείλουν να τηρούν την ευρωπαϊκή νομοθεσία, κυρίως όσον αφορά τον ανταγωνισμό, το περιβάλλον και την ανάθεση των δημόσιων συμβάσεων.

Τεχνική Υπηρεσία Δήμων και Κοινοτήτων

Τμήμα της Διεύθυνσης Αυτοδιοίκησης και Αποκέντρωσης της Περιφέρειας, που λειτουργεί στους Νομούς της Περιφέρειας με τοπική αρμοδιότητα στο Νομό. Οι κυριότερες αρμοδιότητες της ΤΥΔΚ είναι : •σύνταξη και θεώρηση μελετών, •επίβλεψη και παραλαβή έργων και •συντήρηση και λειτουργία έργων και εξοπλισμού, και αφορούν : -δήμους, κοινότητες και συνδέσμους αυτών, -δημοτικά και κοινοτικά ιδρύματα και λοιπά νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου. Πηγή :N. 2503/1997 «Διοίκηση, Οργάνωση, Στελέχωση της Περιφέρειας, ρύθμιση θεμάτων για την τοπική αυτοδιοίκηση και άλλες διατάξεις» – Νέος Οργανισμός Περιφέρειας
Τμήμα της Διεύθυνσης Αυτοδιοίκησης και Αποκέντρωσης της Περιφέρειας, που λειτουργεί στους Νομούς της Περιφέρειας με τοπική αρμοδιότητα στο Νομό.
Οι κυριότερες αρμοδιότητες της ΤΥΔΚ είναι:

• σύνταξη και θεώρηση μελετών, 
• επίβλεψη και παραλαβή έργων και 
• συντήρηση και λειτουργία έργων και εξοπλισμού,

και αφορούν: 

• δήμους, κοινότητες και συνδέσμους αυτών,
• δημοτικά και κοινοτικά ιδρύματα και λοιπά νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου.

Πηγή :N. 2503/1997 «Διοίκηση, Οργάνωση, Στελέχωση της Περιφέρειας, ρύθμιση θεμάτων για την τοπική αυτοδιοίκηση και άλλες διατάξεις» – Νέος Οργανισμός Περιφέρειας

Τεχνικό Δελτίο Έργου

Δελτίο που συμπληρώνεται από τους Τελικούς Δικαιούχους και υποβάλλεται στη Διαχειριστική Αρχή του EΠ για έγκριση της ένταξης του έργου στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα. Στο Τεχνικό Δελτίο Έργου συμπληρώνονται στοιχεία που περιγράφουν τη φύση και το είδος του έργου στα πλαίσια του Μέτρου, τη σκοπιμότητα, την πληρότητα, την ωριμότητα του έργου, τη συνεκτικότητά του με τις εθνικές και κοινοτικές πολιτικές, τους εμπλεκόμενους φορείς στην εκτέλεση και μετέπειτα λειτουργία του έργου, τον τρόπο υλοποίησης (αριθμό και τρόπο εκτέλεσης των υποέργων), το χρονοδιάγραμμα υλοποίησης, το κόστος και την ετήσια κατανομή του στην περίοδο εκτέλεσης του έργου. Προκειμένου να εκδοθεί από τον Γενικό ή Ειδικό Γραμματέα απόφαση ένταξης του έργου, το Τεχνικό Δελτίο Έργου συνοδεύεται από το Δελτίο Ελέγχου Εκπλήρωσης Κριτηρίων (ΔEEK), το οποίο συμπληρώνεται από τη Διαχειριστική Αρχή του EΠ. Το Τεχνικό Δελτίο Έργου περιλαμβάνει, κατά το μεγαλύτερο μέρος του, στοιχεία τα οποία εισάγονται στο Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα (Eργόραμα).

Τροποποίηση Έργου / Ενέργειας

Οποιαδήποτε τροποποίηση των εγκεκριμένων στοιχείων του έργου και των υποέργων του (που καθορίζονται στις αντίστοιχες συμβάσεις), γίνεται με διαδικασία που καθορίζεται από την Κεντρική Διαχειριστική Αρχή. Οι τροποποιήσεις δεν μπορούν να οδηγούν σε ουσιώδεις αλλαγές του αντικειμένου του Έργου / Ενέργειας που αφορούν τη φύση, τους όρους πραγματοποίησης, το πλαίσιο εφαρμογής και τους βασικούς στόχους του έργου. Ειδικά οι δαπάνες που οφείλονται σε υπερβάσεις προϋπολογισμού και χρονοδιαγράμματος, δεν είναι επιλέξιμες για εθνική και κοινοτική χρηματοδότηση. Καθίστανται επιλέξιμες μόνο στην περίπτωση μιας δεύτερης θετικής έγκρισης χρηματοδότησης, για την λήψη της οποίας επαναλαμβάνεται η διαδικασία της αρχικής έγκρισης (δηλ. της ένταξης έργου με αξιολόγηση και της συμβατότητας με την εθνική και κοινοτική νομοθεσία). Ο προϋπολογισμός του έργου χρησιμοποιείται αποκλειστικά για την υλοποίηση του φυσικού αντικειμένου που εγκρίθηκε από την Διαχειριστική Αρχή του Επιχειρησιακού Προγράμματος.

Πηγή :Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης 2000 – 2006 Ελλάδα – Kεφ. 4 : Διατάξεις Εφαρμογής

Στόχοι ή Στόχοι προτεραιότητας (παρεμβάσεων Διαρθρωτικών Ταμείων)

Οι Στόχοι των παρεμβάσεων των Διαρθρωτικών Ταμείων για την περίοδο 2000 – 2006 είναι : Στόχος 1:ανάπτυξη και διαρθρωτική προσαρμογή των αναπτυξιακά καθυστερημένων περιφερειών Στόχος 2:οικονομική και κοινωνική ανασυγκρότηση των περιοχών που αντιμετωπίζουν διαρθρωτικές δυσκολίες Στόχος 3:προσαρμογή και εκσυγχρονισμός των πολιτικών και των συστημάτων εκπαίδευσης, κατάρτισης και απασχόλησης Ολόκληρη η Ελληνική επικράτεια θεωρείται περιοχή του Στόχου 1 (το κατά κεφαλήν AEΠ των περιοχών αυτών είναι χαμηλότερο από το 75% του κοινοτικού μέσου όρου). Οι δράσεις για την αγροτική ανάπτυξη εφαρμόζονται σε ολόκληρο το έδαφος της Ευρωπαϊκής Ένωσης και χρηματοδοτούνται είτε από τις πιστώσεις των Διαρθρωτικών Ταμείων είτε από τις πιστώσεις της Κοινής Γεωργικής Πολιτικής.

Οι Στόχοι των παρεμβάσεων των Διαρθρωτικών Ταμείων για την περίοδο 2000 – 2006 είναι:
Στόχος 1: ανάπτυξη και διαρθρωτική προσαρμογή των αναπτυξιακά καθυστερημένων περιφερειών
Στόχος 2: οικονομική και κοινωνική ανασυγκρότηση των περιοχών που αντιμετωπίζουν διαρθρωτικές δυσκολίες
Στόχος 3: προσαρμογή και εκσυγχρονισμός των πολιτικών και των συστημάτων εκπαίδευσης, κατάρτισης και απασχόλησης

Ολόκληρη η Ελληνική επικράτεια θεωρείται περιοχή του Στόχου 1 (το κατά κεφαλήν AEΠ των περιοχών αυτών είναι χαμηλότερο από το 75% του κοινοτικού μέσου όρου).
Οι δράσεις για την αγροτική ανάπτυξη εφαρμόζονται σε ολόκληρο το έδαφος της Ευρωπαϊκής Ένωσης και χρηματοδοτούνται είτε από τις πιστώσεις των Διαρθρωτικών Ταμείων είτε από τις πιστώσεις της Κοινής Γεωργικής Πολιτικής.

Συλλογική Απόφαση

Ειδική εγκριτική απόφαση του Υπουργού Εθνικής Οικονομίας που περιλαμβάνει Έργα ταξινομημένα κατά κατηγορίες (π.χ. μελέτες ή κατασκευές Έργων και προμήθειες εξοπλισμού ή Έργα που εκτελούνται από τις Νομαρχιακές Αυτοδιοικήσεις ή διοικητικές δαπάνες που συνδέονται με την εκτέλεση ορισμένων προγραμμάτων δημοσίων επενδύσεων κ.ο.κ.) και μάλιστα του ίδιου Υπουργείου και οι οποίες στο σύνολό τους συνιστούν το ΠΔE. Περαιτέρω, οι ΣA χωρίζονται σε υποτομείς του ΠΔE π.χ. οδοποιία, λιμένες, πολιτική αεροπορία, εγγειοβελτιωτικά έργα, δημόσια υγεία, εκπαίδευση, νομαρχιακά προγράμματα κλπ. Η εγγραφή ενός Έργου ή ομάδας Έργων σε ΣA περιλαμβάνει το στάδιο της πρότασης για εγγραφή και το στάδιο της έγκρισης. Κάθε ΣA αποτελείται από το εγκρινόμενο αναλυτικό πρόγραμμα εκτέλεσης των Έργων, προμηθειών κ.λπ., τη διάρκεια ισχύος (ένα έτος), την ένταξη του αναλυτικού προγράμματος στον Προϋπολογισμό Δημοσίων Επενδύσεων, πίνακα που περιέχει αναλυτικά τα εγκρινόμενα Έργα, τους κωδικούς αριθμούς, τον προϋπολογισμό, τις προηγούμενες πληρωμές και τα υπόλοιπα, τις πιστώσεις του τρέχοντος έτους που θα διατεθούν και το υπόλοιπο της απαιτούμενης προς αποπεράτωση δαπάνης. Οι ΣA που περιέχουν αποκλειστικά έργα συγχρηματοδοτούμενα από την Ευρωπαϊκή Ένωση έχουν την προσθήκη του διακριτικού «/3», δηλαδή ΣA/3.

Πηγή :«Οδηγίαι αφορώσαι εις τον τρόπον πραγματοποιήσεως, δικαιολογήσεως και ενταλματοποιήσεως δαπανών δημοσίων επενδύσεων», Υπουργείο Οικονομικών/ Γενικό Λογιστήριο του Κράτους

Συλλογική Απόφαση Έργων

Συλλογική Απόφαση που περιλαμβάνει κατασκευές έργων, προμήθειες εξοπλισμού και πιστώσεις για την εκτέλεση διαφόρων ειδικών προγραμμάτων, ασχέτως αν πρόκειται για συνεχιζόμενα ή νέα έργα, προμήθειες κ.λπ.

Πηγή : «Οδηγίαι αφορώσαι εις τον τρόπον πραγματοποιήσεως, δικαιολογήσεως και ενταλματοποιήσεως δαπανών δημοσίων επενδύσεων», Υπουργείο Οικονομικών/ Γενικό Λογιστήριο του Κράτους

Σύμβαση

Η γραπτή συμφωνία μεταξύ Φορέα Υλοποίησης και Αναδόχου (Φορέα Εκτέλεσης) για την προώθηση του φυσικού αντικειμένου της Ενέργειας (Έργου) κατά το μέρος που περιγράφεται στη συμφωνία. Στη σύμβαση προσδιορίζονται τα δικαιώματα και οι υποχρεώσεις των συμβαλλομένων (ενδεικτικά περιγράφεται επακριβώς το έργο που θα εκτελεσθεί, η αποζημίωση του αναδόχου, οι διαδικασίες που θα τηρήσει ο Ανάδοχος, οι υποχρεώσεις του, κ.λπ.) και το ισχύον δίκαιο.

Πηγή :EΠΛE – EKT

Συμβούλιο Ευρωπαϊκής Ένωσης

Το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης («Συμβούλιο των Υπουργών» ή «Συμβούλιο») είναι η κύρια αρχή λήψης αποφάσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Συνέρχεται σε επίπεδο υπουργών των κρατών μελών και αποτελεί, επομένως, το θεσμικό όργανο εκπροσώπησης των κρατών μελών. Η έδρα του Συμβουλίου ευρίσκεται στις Βρυξέλλες, όμως αυτό μπορεί να συνεδριάζει και στο Λουξεμβούργο. Τις συνόδους του Συμβουλίου συγκαλεί η προεδρία, η οποία καθορίζει και την ημερήσια διάταξή τους.
Το Συμβούλιο συνεδριάζει υπό διάφορες συνθέσεις (9 συνολικά), στο πλαίσιο των οποίων συνέρχονται οι αρμόδιοι υπουργοί των κρατών μελών: Γενικές Υποθέσεις και Εξωτερικές Σχέσεις• Οικονομικές και Δημοσιονομικές Υποθέσεις• Απασχόληση, Κοινωνική Πολιτική, Υγεία και Καταναλωτές• Ανταγωνιστικότητα• Συνεργασία στον τομέα της Δικαιοσύνης και των Εσωτερικών Υποθέσεων (ΔΕΥ)• Μεταφορές, Τηλεπικοινωνίες και Ενέργεια• Γεωργία και Αλιεία• Περιβάλλον• Παιδεία, Νεολαία και Πολιτισμός.
Κάθε χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης ασκεί την προεδρία του Συμβουλίου, εκ περιτροπής, για ένα εξάμηνο. Από τον Ιανουάριο του 2007, ισχύει ένα νέο σύστημα άσκησης της προεδρίας του Συμβουλίου. Για κάθε περίοδο 18 μηνών, οι τρεις προεδρίες εν ενεργεία εκπονούν ένα σχέδιο κοινού προγράμματος.
Οι αποφάσεις του Συμβουλίου προετοιμάζονται από την Επιτροπή Μονίμων Αντιπροσώπων των κρατών μελών (Coreper), η οποία επικουρείται από ομάδες εργασίας που αποτελούνται από υπαλλήλους των εθνικών διοικητικών υπηρεσιών.
Το Συμβούλιο ασκεί, μαζί με το Κοινοβούλιο, τα νομοθετικά και δημοσιονομικά καθήκοντα. Αποτελεί εξάλλου το κατ’ εξοχήν θεσμικό όργανο για τη λήψη αποφάσεων σε θέματα κοινής εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφάλειας (ΚΕΠΠΑ), καθώς και για το συντονισμό των οικονομικών πολιτικών (διακυβερνητική προσέγγιση). Έχει επίσης την εκτελεστική εξουσία την οποία εκχωρεί κατά κανόνα στην Επιτροπή.
Το Συμβούλιο, στις περισσότερες περιπτώσεις, αποφασίζει κατόπιν πρότασης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, σε συναπόφαση με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Ανάλογα με τους τομείς, αποφασίζει με απλή πλειοψηφία, με ειδική πλειοψηφία ή ομοφωνία, όμως η ειδική πλειοψηφία χρησιμοποιείται σε πιο ευρεία κλίμακα (γεωργία, ενιαία αγορά, περιβάλλον, μεταφορές, απασχόληση, υγεία κ.λπ.).

Σύμβουλος Αξιολόγησης

Δομή του KΠΣ η οποία στην πράξη υλοποιείται με την εγκατάσταση μιας Εξειδικευμένης Ομάδας Επιστημόνων στα Επιχειρησιακά Προγράμματα (Τομεακά και Περιφερειακά). Η Ομάδα αυτή αναλαμβάνει αρχικά να διαμορφώσει τη Βάση Αξιολόγησης του Επιχειρησιακού Προγράμματος, δημιουργώντας ένα σύστημα ποσοτικοποιημένων στόχων και δεικτών (αποτελεσματικότητας, αποδοτικότητας, επιπτώσεων, κλπ.), σε επίπεδο Προγράμματος, Άξονα, Μέτρου και, όπου απαιτείται, Έργου, στηριζόμενη στα κείμενα του KΠΣ, των εγκεκριμένων Επιχειρησιακών Προγραμμάτων, των Εκθέσεων και των TΔE.
Ο στόχος του έργου του Συμβούλου Αξιολόγησης είναι η παροχή προς τις Αρχές Διοίκησης του Επιχειρησιακού Προγράμματος ενός αξιόπιστου εργαλείου στήριξης για τη λήψη αποφάσεων με τη μορφή ενός συνόλου καταλλήλων πληροφοριών που θα υποβοηθήσει τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας του Προγράμματος και στην ανάλυση των επιπτώσεών του.

Πηγή: Σύμβαση Συμβούλου Αξιολόγησης.

Συμπλήρωμα Προγραμματισμού

Έγγραφο περί εφαρμογής της στρατηγικής και των αξόνων προτεραιότητας του Επιχειρησιακού Προγράμματος το οποίο περιλαμβάνει λεπτομερή στοιχεία σε επίπεδο μέτρων και το οποίο καταρτίζεται από το κράτος – μέλος ή τη Διαχειριστική Αρχή και προσαρμόζεται και διαβιβάζεται προς ενημέρωση στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Το Συμπλήρωμα Προγραμματισμού αποτελεί νέα έννοια που εισήχθη με τη μεταρρύθμιση των Διαρθρωτικών Ταμείων. Κύρια συνέπεια της καινοτομίας αυτής είναι ότι πλέον εναπόκειται στο κράτος μέλος η ευθύνη για την κατάρτιση του προγραμματικού περιεχομένου στο επίπεδο μέτρου και για την ποσοτικοποίηση των συναφών στόχων.
Με την εκ των προτέρων αξιολόγηση επαληθεύεται η συνέπεια των διαφόρων επιπέδων προγραμματισμού.
Το Συμπλήρωμα Προγραμματισμού περιλαμβάνει συνοπτική παρουσίαση των στόχων και της δομής του Προγράμματος, Τεχνικά Δελτία Μέτρου ανά άξονα, Χρηματοδοτικό Πίνακα, Δείκτες επίδοσης, Δημοσιότητα, ηλεκτρονική ανταλλαγή δεδομένων με την EE και εκ των προτέρων αξιολόγηση.

Πηγές:
1) Κανονισμός (EK) αριθ. 1260/1999 του Συμβουλίου της 21.6.1999 για τα Διαρθρωτικά Ταμεία.
2) Ευρωπαϊκή Επιτροπή, «Δείκτες για Παρακολούθηση και Αξιολόγηση: Ενδεικτική Μεθοδολογία -Έγγραφο εργασίας αριθ. 3» (1999).

Συμπληρωματική Σύμβαση

Είναι κάθε Σύμβαση επόμενη της αρχικής, η οποία συνάπτεται για την εκτέλεση εργασιών απαραίτητων για την ολοκλήρωση ενός Έργου, η οποία δεν κατέστη δυνατή στο πλαίσιο της προηγούμενης Σύμβασης.
Συνήθως οι Συμπληρωματικές Συμβάσεις συνάπτονται όταν, για απρόβλεπτους λόγους, επέρχεται αύξηση των απαιτουμένων για την εκτέλεση ενός έργου εργασιών, πέραν ενός ποσοστού που επιτρέπεται από τη νομοθεσία για τα δημόσια έργα, για το οποίο ποσοστό συντάσσεται AΠE.
Επίσης, το συνολικό ποσό των Συμπληρωματικών Συμβάσεων δεν επιτρέπεται να υπερβαίνει ένα ποσοστό του ποσού της αρχικής σύμβασης.

Συνέργεια

Το γεγονός ότι μερικές δημόσιες παρεμβάσεις (ή μερικές συνιστώσες μιας παρέμβασης) παράγουν από κοινού αποτέλεσμα μεγαλύτερο από το «άθροισμα» των αποτελεσμάτων που η κάθε μια θα είχε ξεχωριστά (π.χ. μια παρέμβαση που χρηματοδοτεί την επέκταση ενός αεροδρομίου, η οποία στη συνέχεια αυξάνει την πληρότητα των τουριστικών εγκαταστάσεων που επίσης χρηματοδοτούνται από την ίδια παρέμβαση).
Η συνέργεια γενικά αναφέρεται σε θετικά αποτελέσματα. Όμως φαινόμενα που ενισχύουν τα αρνητικά αποτελέσματα, την αρνητική συνέργεια ή την αντισυνέργεια μπορούν επίσης να αναφερθούν (π.χ. μια παρέμβαση επιδοτεί τη διαφοροποίηση επιχειρήσεων ενώ η περιφερειακή πολιτική ενισχύει την κυρίαρχη δραστηριότητα).

Συνέχεια των Συμβάσεων

Νομική αρχή σύμφωνα με την οποία η εισαγωγή του Ευρώ δεν παρέχει δικαίωμα καταγγελίας ή τροποποίησης των Συμβάσεων που έχουν συναφθεί σε ένα εθνικό νόμισμα και διασφαλίζει τη συνέχειά τους.

Συνεχιζόμενη εκπαίδευση

Η εξωσχολική εκπαίδευση που υπογραμμίζει το γεγονός ενός είδους κοινωνικής πίεσης, η οποία ωθεί τον άνθρωπο να εκπαιδεύεται συχνά στον επαγγελματικό τομέα και υποχρεωτικά να προσαρμόζει συνεχώς και εκ νέου το πνεύμα του στις νέες συνθήκες της ζωής.

Πηγή :ΓΛΩΣΣAPIO CEDEFOP, Υπηρεσία Επισήμων Εκδόσεων των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, Λουξεμβούργο 1996

Συνεχιζόμενη επαγγελματική κατάρτιση

Συνεχιζόμενη εκπαίδευση που αποβλέπει στη συντήρηση, ανανέωση, αναβάθμιση και εκσυγχρονισμό των επαγγελματικών γνώσεων και δεξιοτήτων. Συνήθως οργανώνεται και παρέχεται από τον εργοδότη με συστηματικό ή μη τρόπο, εντός ή εκτός του χώρου εργασίας και καμιά φορά και με εκπαιδευτικά ταξίδια στο εξωτερικό. Μπορεί να επιτελείται και με πρωτοβουλία του εργαζόμενου με τη συμμετοχή του σε επαγγελματικά συνέδρια, σε ειδικά επιμορφωτικά σεμινάρια και άλλα προγράμματα ταχύρρυθμης επιμόρφωσης.

Πηγή :ΓΛΩΣΣAPIO CEDEFOP, Υπηρεσία Επισήμων Εκδόσεων των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, Λουξεμβούργο 1996 Συνθήκη της Νίκαιας

Συνοδευτικές Υποστηρικτικές Ενέργειες Ε.Κ.Τ.

Ενέργειες στήριξης των δικαιούχων που έχουν ανάγκη συμπεριλαμβανομένης της παροχής υπηρεσιών και εγκαταστάσεων καθώς και ενέργειες προώθησης συνοδευτικών κοινωνικοεκπαιδευτικών μέτρων, ώστε να διευκολύνεται η ολοκληρωμένη προσέγγιση για την ένταξη στην αγορά εργασίας καθώς και ενέργειες, πληροφόρησης και δημοσιότητας – ευαισθητοποίησης.

Συνολικό Κόστος

Το άθροισμα της Δημόσιας Δαπάνης και της Ιδιωτικής Συμμετοχής ενός Επιχειρησιακού Προγράμματος. Η διάκριση μπορεί να γίνει και σε επίπεδο Άξονα, Μέτρου, Έργου.

Συντονιστικό Συμβούλιο Επαγγελματικής Κατάρτισης και Αποκατάστασης ΑμεΑ

Συντονιστικό Συμβούλιο Επαγγελματικής Κατάρτισης και Αποκατάστασης Ατόμων Με Ειδικές Ανάγκες Συμβούλιο με αρμοδιότητες συντονισμού των φορέων που εφαρμόζουν προγράμματα επαγγελματικής κατάρτισης και αποκατάστασης ατόμων με ειδικές ανάγκες και εισηγήσεων σε αυτούς τους φορείς τρόπων για τη βελτίωση της ποιότητας και των συνθηκών επαγγελματικής κατάρτισης των ατόμων αυτών και τρόπων που διευκολύνουν την επαγγελματική τους αποκατάσταση.
Τα μέλη του είναι ο Γενικός Γραμματέας του Υπουργείου Εργασίας, εκπρόσωποι των Υπουργείων Εργασίας, Υγείας και Πρόνοιας, YΠEΠΘ, OAEΔ, εκπρόσωποι οργανώσεων ατόμων με ειδικές ανάγκες, οργανώσεων γονέων και κηδεμόνων ατόμων με ειδικές ανάγκες, ΓΣEE, ΣEB, συνδικαλιστικού οργάνου των κοινωνικών λειτουργών, ειδικοί εμπειρογνώμονες των Υπουργείων Εργασίας και Υγείας.

Πηγή :N. 1836/1989, ΦEK 79A, άρθρο 13

Σύστημα Διαχείρισης & Ελέγχου Προγραμμάτων

Το Σύστημα Διαχείρισης και Ελέγχου είναι ένα σύνολο διοικητικών αρχών που βρίσκονται σε αλληλεξάρτηση, διαρθρωμένων με συγκεκριμένη οργανωτική δομή, οι οποίες αναπτύσσουν επί μέρους δραστηριότητες με αντικειμενικό σκοπό τη χρηστή δημοσιονομική διαχείριση των πόρων (οικονομία αποτελεσματικότητα, αποδοτικότητα).

Σχολεία Δεύτερης Ευκαιρίας (Σ.Δ.Ε.)

Το Σχολείο Δεύτερης Ευκαιρίας είναι ένα καινοτόμο Σχολείο Εκπαίδευσης Ενηλίκων. Το πρόγραμμα εκπαίδευσης διαφέρει από το αντίστοιχο της τυπικής εκπαίδευσης ως προς το περιεχόμενο, τη διδακτική μεθοδολογία και την αξιολόγηση των εκπαιδευομένων. Η συνολική διάρκεια του προγράμματος είναι 2 εκπαιδευτικά έτη. Μετά την επιτυχή αποφοίτηση παρέχεται τίτλος ισότιμος του Γυμνασίου.
Οι υπηρεσίες εκπαίδευσης στα Σ.Δ.Ε. προσφέρονται δωρεάν στους πολίτες.
Τα Σ.Δ.Ε. στην Ελλάδα θεσμοθετήθηκαν με το νόμο 2525/97 στο πλαίσιο που έχουν προδιαγράψει οι διακηρυγμένες αρχές της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Πηγή : Ι.Δ.ΕΚ.Ε.

Ρ

Παιδαγωγικό Ινστιτούτο

Φορέας εποπτευόμενος από το YΠEΠΘ αρμόδιο για την επιστημονική έρευνα και τη μελέτη των θεμάτων της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, την κατάρτιση και την υποβολή προτάσεων για τη χάραξη κατευθύνσεων και το σχεδιασμό και προγραμματισμό της εκπαιδευτικής πολιτικής σε συνδυασμό με το πρόγραμμα οικονομικής κοινωνικής και πολιτιστικής ανάπτυξης της χώρας, την παρακολούθηση της εξέλιξης της εκπαιδευτικής τεχνολογίας, τη μελέτη του τρόπου χρησιμοποίησής της στην εκπαίδευση και τον έλεγχο των αποτελεσμάτων, το σχεδιασμό και τη μέριμνα για την εφαρμογή των προγραμμάτων επιμόρφωσης των εκπαιδευτικών.

Πηγή :N. 1566/1985, ΦEK 167A, άρθρο 23

Παρακολούθηση

H τακτική συλλογή στοιχείων της προόδου της φυσικής και οικονομικής υλοποίησης μιας πράξης ή ενός Επιχειρησιακού Προγράμματος σε συσχετισμό με τους τεθέντες στόχους.

Παραστατικά δαπανών

Τα στοιχεία που συνοδεύουν το ένταλμα πληρωμής, όπως π.χ. τιμολόγια, δελτία παροχής υπηρεσιών, πρακτικά διαγωνισμών, αποφάσεις έγκρισης της δαπάνης, παρουσιολόγια, κ.λπ.

Παρέμβαση

Κάθε δράση ή ενέργεια που γίνεται από δημόσιες αρχές ανεξάρτητα από τη φύση της και μπορεί να είναι μια πολιτική, ένα πρόγραμμα, ένα μέτρο ή ένα έργο. Στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Οικονομικής πολιτικής και της πολιτικής Κοινωνικής Συνοχής, οι παρεμβάσεις γίνονται από τα Διαρθρωτικά Ταμεία και έχουν τις ακόλουθες μορφές : •Επιχειρησιακά Προγράμματα ή Ενιαία Έγγραφα Προγραμματισμού •Προγράμματα Κοινοτικής Πρωτοβουλίας, •Στήριξη της Τεχνικής Βοήθειας και των καινοτόμων ενεργειών.
Κάθε δράση ή ενέργεια που γίνεται από δημόσιες αρχές ανεξάρτητα από τη φύση της και μπορεί να είναι μια πολιτική, ένα πρόγραμμα, ένα μέτρο ή ένα έργο. Στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Οικονομικής πολιτικής και της πολιτικής Κοινωνικής Συνοχής, οι παρεμβάσεις γίνονται από τα Διαρθρωτικά Ταμεία και έχουν τις ακόλουθες μορφές:

• Επιχειρησιακά Προγράμματα ή Ενιαία Έγγραφα Προγραμματισμού 
• Προγράμματα Κοινοτικής Πρωτοβουλίας, 
• Στήριξη της Τεχνικής Βοήθειας και των καινοτόμων ενεργειών.

Περιφερειακή Επιτροπή Επαγγελματικής Κατάρτισης και Απασχόλησης

Όργανο του Περιφερειακού Συμβουλίου που επεξεργάζεται την πολιτική Επαγγελματικής Κατάρτισης και Απασχόλησης στο πλαίσιο του δημοκρατικού προγραμματισμού της περιφερειακής ανάπτυξης και σύμφωνα με τις κατευθύνσεις του EΣEKA. Υποβάλλει στο EΣEKA έκθεση για το σύνολο των δραστηριοτήτων και κείμενο κατευθύνσεων που ορίζει τις μεσοπρόθεσμες προτεραιότητες για την επαγγελματική κατάρτιση και την απασχόληση κατά κλάδο οικονομικής δραστηριότητας.

Πηγή :«Κανονιστικό Πλαίσιο Διαχείρισης – Υλοποίησης Προγραμμάτων Κοινωνικού Αποκλεισμού από την Αγορά Εργασίας», Υπ. Εργασίας, 1994

Πίστωση

Το ποσό που διατίθεται από το Φορέα Χρηματοδότησης προς το Φορέα Υλοποίησης για την κάλυψη των δαπανών του Έργου. Η Πίστωση αναγράφεται στη σχετική Συλλογική Απόφαση (ΣA) του ΠΔE και αποφασίζεται σε ετήσια βάση.
Η Πίστωση προκύπτει από το αίτημα του αρμοδίου Φορέα Χρηματοδότησης προς το YΠEΘO (ύστερα από συγκέντρωση των επιμέρους αιτημάτων των Φορέων Υλοποίησης προς το Φορέα Χρηματοδότησης).

Πληροφόρηση και Δημοσιότητα

Για την εξυπηρέτηση “του δικαιώματος των πολιτών να γνωρίζουν” σχετικά με τη διαχείριση των πόρων των Διαρθρωτικών Ταμείων, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή σε συμφωνία με τα κράτη μέλη καθόρισε ορισμένες υποχρεώσεις, έτσι ώστε οι μηχανισμοί χορήγησης των πόρων να είναι διαφανείς και ο πολίτης να είναι σε θέση να γνωρίζει τους στόχους και τα αποτελέσματα των συγχρηματοδοτούμενων προγραμμάτων.
Με τον Κανονισμό του Συμβουλίου (ΕΚ) υπ’ αριθ. 1083/2006 της 11ης Ιουλίου 2006, ορίζονται υπεύθυνοι για τη δημοσιότητα και πληροφόρηση των πράξεων και των συγχρηματοδοτούμενων προγραμμάτων το κράτος μέλος και η διαχειριστική αρχή για κάθε επιχειρησιακό πρόγραμμα.
Η πληροφόρηση των πολιτών και των δυνητικών δικαιούχων είναι ένα ιδιαίτερο έργο που πρέπει να προετοιμάζεται προσεκτικά και να συνοδεύει όλα τα στάδια της ζωής ενός προγράμματος, το οποίο χρησιμοποιεί πόρους που χορηγούνται από τα Διαρθρωτικά Ταμεία.
Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει ζητήσει από τα κράτη να προετοιμάσουν και να υλοποιήσουν ολοκληρωμένα σχέδια επικοινωνίας, με τον Εφαρμοστικό Κανονισμό της Επιτροπής (ΕΚ) αριθ. 1828/2006 της 8ης Δεκεμβρίου 2006.

Οι βασικοί στόχοι των δράσεων δημοσιότητας και πληροφόρησης είναι:

• Η ανάδειξη του ρόλου της Κοινότητας στο ευρύ κοινό, και η προβολή της προστιθέμενης αξίας της κοινοτικής συμμετοχής στα συγχρηματοδοτούμενα προγράμματα 
• Η διασφάλιση της διαφάνειας όσον αφορά στην πρόσβαση στη χρηματοδότηση των ταμείων, δηλαδή οι μηχανισμοί χορήγησης των πόρων των συγχρηματοδοτούμενων προγραμμάτων να είναι διαφανείς στους δυνητικούς δικαιούχους.

Πηγές : Υπουργείο Οικονομίας & Οικονομικών

Πληρωμή

Το χρηματικό ποσό που καταβάλλεται από το Φορέα Υλοποίησης στον Ανάδοχο για την εκτέλεση του Έργου (μελέτη, κατασκευή, προμήθεια, απαλλοτρίωση, κ.λπ.).

Πολυταμειακό Πρόγραμμα

Είναι το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα που συγχρηματοδοτείται από περισσότερα του ενός Ευρωπαϊκά Ταμεία. Τέτοια Πολυταμειακά Προγράμματα εκτελούνται τόσο από Κεντρικούς Φορείς όσο και από τις Περιφέρειες.

Πολυτομεακό Πρόγραμμα

Είναι το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα, οι παρεμβάσεις του οποίου αφορούν περισσότερους του ενός κλάδους οικονομίας.
Τέτοια Πολυτομεακά Προγράμματα είναι τα Περιφερειακά Eπιχειρησιακά Προγράμματα.

Ποσό Σύμβασης

Είναι το χρηματικό ποσό που συμφωνείται μέσω της Σύμβασης, ή ενδεχόμενης τροποποίησης αυτής, να καταβληθεί από τον Εργοδότη στον Ανάδοχο ενός έργου, ως αντάλλαγμα για την εκτέλεση από τον δεύτερο του εν λόγω έργου, σύμφωνα με τα Συμβατικά Τεύχη.
Το αρχικό Ποσό Σύμβασης (ή Αρχικό Συμβατικό Οικονομικό Αντικείμενο) προκύπτει από το Ποσό Δημοπράτησης ύστερα από την αφαίρεση του ποσοστού έκπτωσης που προσέφερε ο επιλεγείς Ανάδοχος.

Πράξη

Κάθε έργο ή δράση που εκτελείται από τους δικαιούχους των παρεμβάσεων.

Πηγή :Κανονισμός (EK) αριθ. 1260/1999 του Συμβουλίου της 21.6.1999 για τα Διαρθρωτικά Ταμεία Πράσινη Βίβλος

Πράσινη Βίβλος

Οι πράσινες βίβλοι είναι έγγραφα που δημοσιεύονται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τα οποία αποσκοπούν στην προώθηση του προβληματισμού σε ευρωπαϊκό επίπεδο επί συγκεκριμένου θέματος. Στο πλαίσιο αυτό, καλούν τα ενδιαφερόμενα μέρη (οργανισμούς και άτομα) να συμμετάσχουν σε μια διαδικασία διαβούλευσης και συζήτησης στη βάση των προτάσεων που διατυπώνουν. Οι πράσινες βίβλοι αποτελούν ενίοτε την αφετηρία νομοθετικών εξελίξεων που στη συνέχεια εκτίθενται στις λευκές βίβλους.
Οι πράσινες βίβλοι για το επιχειρηματικό πνεύμα στην Ευρώπη (2003), για τις δημογραφικές αλλαγές και μια νέα αλληλεγγύη μεταξύ των γενεών (2005) ή, πιο πρόσφατα, για μια ευρωπαϊκή στρατηγική σχετικά με μια ασφαλή, ανταγωνιστική και βιώσιμη ενέργεια (2006) αποτελούν παραδείγματα των συζητουμένων θεματικών τομέων.

Πρόγραμμα απόκτησης εργασιακής εμπειρίας (STAGE)

Προγράμματα που εμπεριέχονται σε Μέτρα των ΤΕΠ και ΠΕΠ. Αφορούν νέους ανέργους (εγγεγραμμένους στον ΟΑΕΔ) νεοεισερχόμενους στην αγορά εργασίας και πτυχιούχους ΑΕΙ, ΤΕΙ, ΙΕΚ, ΤΕΛ, ΕΠΛ, Σχολών μαθητείας του ΟΑΕΔ και αποφοίτους γενικού λυκείου, οι οποίοι παρακολουθούν προγράμματα εναλλασσόμενης κατάρτισης σε θέσεις και ειδικότητες των γνωστικών τους αντικειμένων. Στοχεύουν στην απόκτηση εργασιακής εμπειρίας και την προσαρμογή των επαγγελματικών προσόντων των ωφελουμένων στις εξελίξεις και τις ανάγκες της αγοράς εργασίας. Προκηρύσσονται και υλοποιούνται από τον ΟΑΕΔ. Η επιδότηση δίνεται στον εργοδότη για κάθε άνεργο που προσλαμβάνει, με ειδικούς όρους που προβλέπονται σε σχετικές ΥΑ του ΟΑΕΔ.

Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων

Είναι το Πρόγραμμα (ή Προϋπολογισμός) που καθορίζει τους πόρους που μπορούν να διατεθούν για χρηματοδότηση επενδυτικών έργων. Αφορά δαπάνες που πραγματοποιούνται για έργα υποδομής και οικονομικής ανάπτυξης της χώρας σε βάρος του Κρατικού Προϋπολογισμού. Το ΠΔE καταρτίζεται από το YΠEΘO ύστερα από προτάσεις που υποβάλλουν τα αρμόδια Υπουργεία και οι Νομαρχίες, οι δε διαδικασίες του ΠΔE διεκπεραιώνονται από το YΠEΘO. Είναι ετήσιας διάρκειας και αποτελεί τμήμα του Γενικού Κρατικού Προϋπολογισμού. Η ένταξη έργων στο ΠΔE γίνεται κατά ομάδες έργων, βάσει της έκδοσης ειδικών αποφάσεων, των Συλλογικών Αποφάσεων (ΣA), που διακρίνονται σε Συλλογικές Αποφάσεις Έργων (ΣAE), Συλλογικές Αποφάσεις Μελετών (ΣAM), Συλλογικές Αποφάσεις Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης (ΣANA) και Συλλογικές Αποφάσεις Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΣATA). Φορείς εκτέλεσης των έργων είναι τα Υπουργεία, οι Νομαρχιακές Αυτοδιοικήσεις, NΠΔΔ, ΔEKO και OTA. Πηγή :«Τεύχος Προκήρυξης για την επιλογή Αναδόχου για το Πληροφοριακό Σύστημα του YΠEΘO», YΠEΘO, Ιούλιος 1996
Είναι το Πρόγραμμα (ή Προϋπολογισμός) που καθορίζει τους πόρους που μπορούν να διατεθούν για χρηματοδότηση επενδυτικών έργων.
Αφορά δαπάνες που πραγματοποιούνται για έργα υποδομής και οικονομικής ανάπτυξης της χώρας σε βάρος του Κρατικού Προϋπολογισμού.
Το ΠΔE καταρτίζεται από το YΠEΘO ύστερα από προτάσεις που υποβάλλουν τα αρμόδια Υπουργεία και οι Νομαρχίες, οι δε διαδικασίες του ΠΔE διεκπεραιώνονται από το YΠEΘO.
Είναι ετήσιας διάρκειας και αποτελεί τμήμα του Γενικού Κρατικού Προϋπολογισμού.
Η ένταξη έργων στο ΠΔE γίνεται κατά ομάδες έργων, βάσει της έκδοσης ειδικών αποφάσεων, των Συλλογικών Αποφάσεων (ΣA), που διακρίνονται σε Συλλογικές Αποφάσεις Έργων (ΣAE), Συλλογικές Αποφάσεις Μελετών (ΣAM), Συλλογικές Αποφάσεις Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης (ΣANA) και Συλλογικές Αποφάσεις Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΣATA). Φορείς εκτέλεσης των έργων είναι τα Υπουργεία, οι Νομαρχιακές Αυτοδιοικήσεις, NΠΔΔ, ΔEKO και OTA.

Πηγή :«Τεύχος Προκήρυξης για την επιλογή Αναδόχου για το Πληροφοριακό Σύστημα του YΠEΘO», YΠEΘO, Ιούλιος 1996

Πρόγραμμα Ιδιωτικών Επενδύσεων

Είναι το Πρόγραμμα που με εφαρμογή του Αναπτυξιακού Νόμου 1892 / 80 και άλλων συναφών νόμων και διατάξεων, όπως αυτοί έχουν κωδικοποιηθεί στο Π.Δ. 456/95, χορηγεί επιδοτήσεις σε ιδιωτικές παραγωγικές επενδύσεις, με σκοπό την τόνωσή τους και απώτερους στόχους τη βιωσιμότητα και ανταγωνιστικότητα του Ιδιωτικού Τομέα και την αποτελεσματική συμβολή του στον ρυθμό ανάπτυξης της χώρας.
Η παρακολούθηση του ΠIE γίνεται από τη Διεύθυνση Ιδιωτικών Επενδύσεων (ΔIE) του YΠEΘO.

Πηγή :«Τεύχος Προκήρυξης για την επιλογή Αναδόχου για το Πληροφοριακό Σύστημα του YΠEΘO», YΠEΘO, Ιούλιος 1996

Προγραμματισμός

Η διαδικασία οργάνωσης, λήψης αποφάσεων και χρηματοδότησης που πραγματοποιείται σε περισσότερα του ενός στάδια και αποσκοπεί στην εφαρμογή, σε πολυετή βάση, της κοινής δράσης της Κοινότητας και των κρατών μελών για την επίτευξη των τριών κατά προτεραιότητα Στόχων της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Πηγή :Κανονισμός (EK) αριθ. 1260/1999 του Συμβουλίου της 21.6.1999 περί γενικών διατάξεων για τα Διαρθρωτικά Ταμεία

Προεδρικό Διάταγμα

Πράξη του Προέδρου της Δημοκρατίας, ως φορέα της Εκτελεστικής Εξουσίας, στην οποία συμπράττει και η Κυβέρνηση ή ο καθ΄ ύλην αρμόδιος Υπουργός, και η οποία ελέγχεται από το Συμβούλιο της Επικρατείας.
Εκδίδεται κατ΄ εξουσιοδότηση του σχετικού Νόμου και ισχύει από την ημερομηνία δημοσίευσής της στο Φύλλο της Εφημερίδας της Κυβέρνησης (ΦEK).

Προσθετικότητα

Αρχή βάσει της οποίας ορίζεται ότι, κατά τη διάρκεια υλοποίησης των Προγραμμάτων του KΠΣ, τα εθνικά κονδύλια που διαθέτει το κράτος μέλος στις κατηγορίες έργων και προγραμμάτων που συγχρηματοδοτούνται από την Ευρωπαϊκή Ένωση θα πρέπει να μένουν τουλάχιστον στο ίδιο επίπεδο με αυτό της προηγούμενης περιόδου προγραμματισμού.
Στόχος είναι οι αυξημένοι κοινοτικοί πόροι να μην υποκαταστήσουν τις μέχρι σήμερα εθνικές δαπάνες, αλλά να προστεθούν σε αυτές, ώστε να αυξηθεί αντίστοιχα το μέγεθος της συνολικής παρέμβασης.

Πηγή :«Το Δεύτερο Πακέτο Nτελόρ», Ενημερωτικό Έντυπο της Αντιπροσωπείας στην Ελλάδα της Επιτροπής των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, Αθήνα, Δεκέμβριος 1993

Προϋπολογισμός Έργου

Το εκτιμώμενο συνολικό κόστος του Έργου. Ο όρος αναφέρεται σε διάφορες περιπτώσεις όπως στα ΤΔΕ και στις Συλλογικές Αποφάσεις.

Πυλώνες Ευρωπαϊκής Ένωσης

Στην κοινοτική ορολογία γίνεται αναφορά στους τρεις πυλώνες της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση που είναι οι ακόλουθοι :

• Η κοινοτική διάσταση η οποία αντιστοιχεί στις διατάξεις που περιλαμβάνονται στη συνθήκη για την ίδρυση των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων: ιθαγένεια της Ένωσης, πολιτικές της Κοινότητας, Οικονομική και Νομισματική Ένωση κ.λπ. (πρώτος πυλώνας). 
• Η Κοινή Εξωτερική Πολιτική και Πολιτική Ασφάλειας και η ευρωπαϊκή πολιτική ασφάλειας και άμυνα (ΕΠΑΑ) που εμπεριέχεται στον τίτλο V της Συνθήκης (δεύτερος πυλώνας). 
• Η αστυνομική και δικαστική συνεργασία σε ποινικά θέματα που καλύπτεται από τον τίτλο VI της Συνθήκης (τρίτος πυλώνας).

Πηγή: ΓΛΩΣΣAPIO «Όργανα, πολιτικές και διεύρυνση της Ευρωπαϊκής Ένωσης», Υπηρεσία Επισήμων Εκδόσεων των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, Λουξεμβούργο 2000.

Οικονομική και Νομισματική Ένωση

Ως οικονομική και νομισματική ένωση (ΟΝΕ) νοείται η διαδικασία που αποβλέπει στην εναρμόνιση των οικονομικών και νομισματικών πολιτικών των κρατών μελών της Ένωσης, με στόχο την εφαρμογή ενιαίου νομίσματος, του ευρώ. Η ΟΝΕ υπήρξε το αντικείμενο μιας Διακυβερνητικής Διάσκεψης (ΔΚΔ) που πραγματοποιήθηκε στο Μάαστριχτ τον Δεκέμβριο του 1991.
Η υλοποίηση της ΟΝΕ πραγματοποιήθηκε σε τρία στάδια:

• 1ο στάδιο (από την 1η Ιουλίου 1990 έως την 31η Δεκεμβρίου 1993): ελεύθερη κυκλοφορία των κεφαλαίων ανάμεσα στα κράτη μέλη, ενίσχυση του συντονισμού των οικονομικών πολιτικών και αύξηση της συνεργασίας μεταξύ των κεντρικών τραπεζών
• 2ο στάδιο (από την 1η Ιανουαρίου 1994 έως την 31η Δεκεμβρίου 1998): σύγκλιση των οικονομικών και νομισματικών πολιτικών των κρατών μελών (για να διασφαλιστεί η σταθερότητα τιμών και η υγιής κατάσταση των δημόσιων οικονομικών) και δημιουργία του Ευρωπαϊκού Νομισματικού Ιδρύματος (ΕΝΙ) καθώς και της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) το 1998
• 3ο στάδιο (από την 1η Ιανουαρίου 1999): αμετάκλητος καθορισμός των συναλλαγματικών ισοτιμιών και εισαγωγή του ενιαίου νομίσματος στις αγορές συναλλάγματος και στις ηλεκτρονικές πληρωμές. Εισαγωγή του ευρώ σε φυσική μορφή.

Κατά την έναρξη του τρίτου σταδίου της ΟΝΕ, έντεκα κράτη μέλη υιοθέτησαν το ευρώ ως ενιαίο νόμισμα. Δύο χρόνια αργότερα, προσχώρησε και η Ελλάδα. Η Σλοβενία προσχώρησε στη ζώνη ευρώ την 1η Ιανουαρίου 2007.
Τρία κράτη μέλη δεν υιοθέτησαν το κοινό νόμισμα: το Ηνωμένο Βασίλειο και η Δανία, χώρες για τις οποίες ισχύει η ρήτρα εξαίρεσης «οpt-οut», καθώς και η Σουηδία που δεν εισήγαγε το ευρώ κατόπιν δημοψηφίσματος με αρνητικό αποτέλεσμα τον Σεπτέμβριο του 2003. Τα κράτη μέλη που προσχώρησαν στην Ένωση την 1η Μαΐου 2004 και την 1η Ιανουαρίου 2007 οφείλουν να υιοθετήσουν το ευρώ όταν θα πληρούν όλα τα κριτήρια σύγκλισης. Δεν προβλέπεται γι’ αυτά καμία ρήτρα εξαίρεσης στις προενταξιακές διαπραγματεύσεις.
Οι προκλήσεις που πρέπει να αντιμετωπιστούν για την εξασφάλιση της επιτυχίας της ΟΝΕ μακροπρόθεσμα είναι η συνέχιση της δημοσιονομικής εξυγίανσης και ο πιο στενός συντονισμός των οικονομικών πολιτικών των κρατών μελών.

Οικονομικό Αντικείμενο

Το κόστος του Έργου που αναφέρεται στη Σύμβαση μεταξύ Αναδόχου και Εργοδότη και που προβλέπεται να δαπανηθεί για να υλοποιηθεί το αντίστοιχο Φυσικό Αντικείμενο του Έργου. Οικοσύστημα Κάθε σύνολο βιοτικών και μη βιοτικών παραγόντων και στοιχείων του περιβάλλοντος που δρουν σε ορισμένο χώρο και βρίσκονται σε αλληλεπίδραση μεταξύ τους.

Πηγή :N. 1650/1986 (ΦEK 160A/18.10.1986)

Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα

Το OΠΣ «Εργόραμα» είναι το πληροφοριακό σύστημα που λειτουργεί στο Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας, όπου καταχωρίζονται τα δεδομένα και ανταλλάσσονται πληροφορίες ανάμεσα στους συμμετέχοντες στην υλοποίηση των Προγραμμάτων με στόχο την υποστήριξη λειτουργιών σε στρατηγικό, τακτικό και επιχειρησιακό επίπεδο. Αποτελείται από πέντε υποσυστήματα : 1)KΠΣ και Κοινοτικές Πρωτοβουλίες 2)Ταμείο Συνοχής 3)Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων 4)Ιδιωτικές Επενδύσεις 5)Κοινά Αρχεία. Ειδικά το υποσύστημα KΠΣ και Κοινοτικές Πρωτοβουλίες υποστηρίζει τις λειτουργίες: Προγραμματισμός, ένταξη – τροποποίηση έργων, παρακολούθηση, χρηματορροές, έλεγχοι, εργασίες Επιτροπών Παρακολούθησης, βοηθητικές εργασίες. Πηγή :N. 2860/2000 (ΦEK 251A/14.11.2000) – Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης 2000 – 2006 Ελλάδα
Το OΠΣ «Εργόραμα» είναι το πληροφοριακό σύστημα που λειτουργεί στο Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας, όπου καταχωρίζονται τα δεδομένα και ανταλλάσσονται πληροφορίες ανάμεσα στους συμμετέχοντες στην υλοποίηση των Προγραμμάτων με στόχο την υποστήριξη λειτουργιών σε στρατηγικό, τακτικό και επιχειρησιακό επίπεδο.
Αποτελείται από πέντε υποσυστήματα:

1. KΠΣ και Κοινοτικές Πρωτοβουλίες
2. Ταμείο Συνοχής
3. Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων
4. Ιδιωτικές Επενδύσεις
5. Κοινά Αρχεία.

Ειδικά το υποσύστημα KΠΣ και Κοινοτικές Πρωτοβουλίες υποστηρίζει τις λειτουργίες: Προγραμματισμός, ένταξη – τροποποίηση έργων, παρακολούθηση, χρηματορροές, έλεγχοι, εργασίες Επιτροπών Παρακολούθησης, βοηθητικές εργασίες.

Πηγή :N. 2860/2000 (ΦEK 251A/14.11.2000) – Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης 2000 – 2006 Ελλάδα

Οργανισμός Σχολικών Κτιρίων

Ανώνυμη εταιρεία εποπτευόμενη από το Υπουργείο Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων. Σκοπό έχει την εξασφάλιση σχολικών υποδομών με την κατάρτιση προγραμμάτων σχολικής στέγης, την εκπόνηση μελετών και δημοπράτηση έργων, την επιχορήγηση της συντήρησης των σχολείων, την προμήθεια εξοπλισμού και την παροχή συμβουλών προς τη Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση για την κατασκευή σχολικών κτιρίων.

Πηγή :Π.Δ. 414/1998 (ΦEK 291A/28.12.1998)

Οριζόντιες Ενέργειες

Ενέργειες που αποβλέπουν στην αντιμετώπιση ομοειδών προβλημάτων πολλών Επιχειρησιακών Προγραμμάτων (π.χ. Τεχνική Βοήθεια, ταυτόχρονη προκήρυξη όλων των Μέτρων των MME όλων των Επιχειρησιακών Προγραμμάτων και Κοινοτικών Πρωτοβουλιών, κ.λπ.).

Οριζόντιες Κοινοτικές Πολιτικές

Είναι Πολιτικές που αφορούν όλα τα κράτη μέλη και πρέπει να διέπουν το σύνολο των Κοινοτικών Πολιτικών. Στο πλαίσιο της Συνθήκης του Άμστερνταμ θεσμοθετήθηκαν ως οριζόντιες πολιτικές η προστασία του περιβάλλοντος, η ισότητα ευκαιριών μεταξύ ανδρών και γυναικών και η προώθηση της Απασχόλησης. Στο πλαίσιο του ΕΚΤ ορίζονται ως οριζόντιες πολιτικές η προώθηση της τοπικής απασχόλησης, η κοινωνική διάσταση και η πτυχή της απασχόλησης της Κοινωνίας των Πληροφοριών και η ισότητα ανδρών και γυναικών. Επίσης στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Στρατηγικής για την Απασχόληση προωθείται η δια βίου μάθηση ως οριζόντια κατεύθυνση.

Πηγή: ΕΥΣΕΚΤ