Δείκτης

Όρος με τον οποίο εννοείται συνήθως η ποσοστιαία σύγκριση ενός μεγέθους με κάποιο άλλο αντίστοιχο μέγεθος. Η χρησιμοποίηση δεικτών ως μέσων συγκριτικής παρουσίασης στοιχείων, σε συνδυασμό με τη γραφική παρουσίαση της διαχρονικής εξέλιξής τους, διευκολύνει τη συγκριτική αξιολόγηση μεγάλου όγκου στοιχείων. Διακρίνονται διάφορες κατηγορίες δεικτών, όπως : προγραμματικοί δείκτες, δείκτες παρακολούθησης και αξιολόγησης, κλπ. Οι επιμέρους δείκτες σε κάθε κατηγορία είναι :

• Δείκτες πόρων ή εισροών, που αφορούν τον διατιθέμενο προϋπολογισμό σε κάθε επίπεδο της παρεχόμενης αρωγής. Χρησιμοποιούνται χρηματοοικονομικοί δείκτες για την παρακολούθηση της προόδου από πλευράς (ετήσιας) ανάληψης υποχρεώσεων και πληρωμής των χρημάτων που διατίθενται για οποιαδήποτε πράξη, μέτρο, άξονα ή πρόγραμμα σε σχέση με το επιλέξιμο κόστος του. 
• Δείκτες αποτελεσμάτων, που αφορούν την άμεση επενέργεια που επέφερε το μέτρο, ο άξονας ή το πρόγραμμα, παρέχουν πληροφορίες για αλλαγές π.χ. στη συμπεριφορά, στην ιδιότητα ή στις επιδόσεις των άμεσα ωφελούμενων και μπορεί να έχουν είτε φυσική είτε οικονομική υπόσταση. 
• Δείκτες επιπτώσεων, που αφορούν τις συνέπειες της παρέμβασης πέραν των άμεσων επενεργειών στους άμεσα ωφελούμενους. Μπορεί να ορισθούν δύο έννοιες επιπτώσεων, ανάλογα από το κατά πόσο οι επενέργειες συμβαίνουν μετά από πάροδο ορισμένου χρόνου (ειδικές επιπτώσεις), συνδέονται όμως άμεσα με την αναλαμβανόμενη πράξη, ή απώτερες επενέργειες που επηρεάζουν μεγαλύτερο πληθυσμό (γενικές επιπτώσεις).

Oι δείκτες θα εξειδικευθούν από την Διαχειριστική Αρχή κάθε Προγράμματος στα πλαίσια του Συμπληρώματος Προγραμματισμού.

Πηγή : Ευρωπαϊκή Επιτροπή, «Δείκτες για Παρακολούθηση και Αξιολόγηση : Ενδεικτική Μεθοδολογία – Έγγραφο εργασίας αριθ. 3»(1999)

Δελτία Παρακολούθησης Έργου

Δελτία με τα οποία γίνεται η παρακολούθηση της πορείας εκτέλεσης των έργων. Τα δελτία αυτά περιλαμβάνονται στο Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα (OΠΣ) και υποβάλλονται τακτικά από τους Δικαιούχους στη Διαχειριστική Αρχή του E.Π. Διακρίνονται σε δύο είδη :

• Μηνιαία Δελτία Δήλωσης Δαπανών, που υποβάλλονται κάθε μήνα και παρουσιάζουν λεπτομερή στοιχεία για το σύνολο των δαπανών του Έργου κατά τον προηγούμενο της υποβολής μήνα
• Τριμηνιαία Δελτία Παρακολούθησης, που υποβάλλονται κάθε τρίμηνο και περιλαμβάνουν τα αρχικά στοιχεία με τα οποία εγκρίθηκε το Έργο και στοιχεία που αφορούν την εξέλιξη της εκτέλεσής του κατά το παρελθόν τρίμηνο (ως προς το φυσικό και οικονομικό αντικείμενο, το χρονοδιάγραμμα εκτέλεσης, προβλέψεις, εκτιμήσεις, προβλήματα – τρόπους επίλυσης, προτάσεις τροποποίησης). Μη έγκαιρη υποβολή των Δελτίων αυτών αποτελεί λόγο διακοπής των χρηματοδοτήσεων του Έργου.

Δελτίο Ελέγχου Εκπλήρωσης Κριτηρίων

Δελτίο το οποίο συμπληρώνεται από το αρμόδιο στέλεχος της Διαχειριστικής Αρχής του EΠ, κατόπιν ελέγχου ενός Τεχνικού Δελτίου Έργου, υπογράφεται από το στέλεχος και τον Προϊστάμενο της Διαχειριστικής Αρχής και τεκμηριώνει την εισήγηση προς τον Γενικό ή Ειδικό Γραμματέα για να εγκριθεί η ένταξη του έργου στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα. Το ΔEEK περιλαμβάνει στοιχεία που ελέγχουν τη φύση και το είδος του έργου στα πλαίσια του Μέτρου, τη σκοπιμότητα, την πληρότητα, την ωριμότητα, τη συνεκτικότητα του έργου με τις εθνικές και κοινοτικές πολιτικές και τη λειτουργική αυτοτέλεια του έργου.

Δέσμευση

O συνολικός προϋπολογισμός του Προγράμματος, εκφρασμένος σε ΕΥΡΩ, όπως αποτυπώνεται στους Χρηματοδοτικούς Πίνακες, κατανεμημένος στα έτη και διαρθρωμένος σε Άξονες και Μέτρα. Η δέσμευση προκύπτει κατόπιν διμερούς συμφωνίας (Ελληνικής Κυβέρνησης και Ευρωπαϊκής Επιτροπής).

Δημοπρατημένο Έργο

Θεωρείται το Έργο που έχει εισέλθει σε κάποιο από τα στάδια δημοπράτησης χωρίς απαραίτητα να έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία η σχετική με την έγκριση του αποτελέσματος από την Προϊσταμένη Αρχή.

Δημόσια Δαπάνη

H Δαπάνη που πραγματοποιείται για την κάλυψη μέρους (όταν υπάρχει και ιδιωτική συμμετοχή) ή όλου (όταν υπάρχει μόνο δημόσια συμμετοχή) του προϋπολογισμού ενός Επιχειρησιακού Προγράμματος ή / και Έργου, και προέρχεται εξ ολοκλήρου από δημόσιους (εθνικούς και κοινοτικούς) πόρους, δηλαδή είναι το άθροισμα της Εθνικής Δημόσιας Δαπάνης (Εθνική Συμμετοχή) και της Κοινοτικής Συμμετοχής.

Δημόσια Επένδυση

Το σύνολο των δαπανών του Δημοσίου για την απόκτηση ή παραγωγή των αγαθών παγίου κεφαλαίου, δηλαδή αγαθών που παρέχουν υπηρεσίες για μια σειρά ετών μετά την περίοδο μέσα στην οποία έγινε η δαπάνη για την παραγωγή ή την απόκτησή τους.
Πηγή : «Οι δημοσιονομικοί θεσμοί», Δ. Καράγιωργα, Εκδόσεις Παπαζήση

Δημόσια Κατανάλωση

Η συνολική τρέχουσα δαπάνη του Δημοσίου για την αγορά αγαθών ή υπηρεσιών στο εσωτερικό ή εξωτερικό της χώρας.
Πηγή : «Λεξιλόγια εθνικολογιστικών όρων», Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος (E.Σ.Y.E.)

Δημοσιονομική Διόρθωση

Ως δημοσιονομική διόρθωση όρίζεται η ακύρωση του συνόλου ή μέρους της Κοινοτικής ή / και εθνικής συμμετοχής σε ένα έργο ή πράξη στο πλαίσιο ΕΣΠΑ. Οι δημοσιονομικές διορθώσεις επιβάλλονται μέσω των προβλεπόμενων διοικητικών ή / και επιτόπιων επαληθεύσεων.

Δημοσιότητα – Ευαισθητοποίηση

H μέσω οργανωμένων επικοινωνιακών παρεμβάσεων ενημέρωση ή/και ευαισθητοποίηση τόσο της κοινής γνώμης όσο και ειδικών ακροατηρίων σχετικά με τους στόχους, το περιεχόμενο, τους αποδέκτες και τα αναμενόμενα αποτελέσματα συγκεκριμένων σχεδίων και Προγραμμάτων με σκοπό την εξοικείωσή τους, ενεργοποίησή τους και κινητοποίησή τους για τη συνειδητοποίηση εμποδίων ή/και προώθηση των απαραίτητων Δράσεων και Ενεργειών για τη στήριξη του σχεδίου και του πληθυσμού στόχου.
Πηγή : EΠΛE – EKT

Δια βίου – Διαρκής Εκπαίδευση

Ο όρος αναφέρεται σε μία φιλοσοφική έννοια σύμφωνα με την οποία η εκπαίδευση θεωρείται σαν μία μακροχρόνια διαδικασία που αρχίζει κατά τη γέννηση και διαρκεί καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής. Επομένως, ο όρος καλύπτει όλους τους τύπους της προσχολικής εκπαίδευσης, όλους τους τύπους της συνεχιζόμενης εκπαίδευσης και όλες τις μορφές της άτυπης εκπαίδευσης. O όρος θα μπορούσε να θεωρηθεί συνώνυμος με τον όρο συνεχιζόμενη εκπαίδευση.

Πηγή : ΓΛΩΣΣAPIO CEDEFOP, Υπηρεσία Επισήμων Εκδόσεων των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, Λουξεμβούργο 1996

Δια Βίου Μάθηση

«Κάθε σκόπιμη μαθησιακή δραστηριότητα που αναλαμβάνεται σε συνεχιζόμενη βάση με σκοπό τη βελτίωση των γνώσεων, των δεξιοτήτων και των ικανοτήτων, στο πλαίσιο μιας προσωπικής, κοινωνικής οπτικής και/ή μιας οπτικής που σχετίζεται με την απασχόληση». Η δια βίου κατάρτιση σύμφωνα με την ευρύτερα αποδεκτή άποψη καλύπτει όλους τους τύπους της προσχολικής εκπαίδευσης, όλους τους τύπους της συνεχιζόμενης εκπαίδευσης και όλες τις μορφές της άτυπης εκπαίδευσης.
Πηγή: Έκθεση της Επιτροπής-Η πραγμάτωση μιας Ευρωπαϊκής περιοχής δια βίου μάθησης-Νοέμβριος 2001

Διαπολιτισμική Εκπαίδευση / Σχολεία Διαπολιτισμικής Εκπαίδευσης

Σκοπός της διαπολιτισμικής εκπαίδευσης είναι η οργάνωση και λειτουργία σχολικών μονάδων πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης για την παροχή εκπαίδευσης σε νέους με εκπαιδευτικές κοινωνικές, πολιτιστικές ή μορφωτικές ιδιαιτερότητες.
Στα σχολεία διαπολιτισμικής εκπαίδευσης εφαρμόζονται τα προγράμματα των αντιστοίχων δημοσίων σχολείων, τα οποία προσαρμόζονται στις ιδιαίτερες εκπαιδευτικές, κοινωνικές, πολιτιστικές ή μορφωτικές ανάγκες των μαθητών τους. Για να χαρακτηριστεί ένα σχολείο διαπολιτισμικό θα πρέπει ο αριθμός των παλιννοστούντων και / ή αλλοδαπών μαθητών να πλησιάζει το 45% του συνολικού αριθμού. Όλοι οι εκπαιδευτικοί που διδάσκουν στα σχολεία αυτά επιμορφώνονται και όσοι καλούνται να καλύψουν τα κενά που δημιουργούνται, επιλέγονται με κριτήριο τις γνώσεις τους στη διαπολιτισμική εκπαίδευση και στη διδασκαλία της Ελληνικής ως δεύτερης ή ξένης γλώσσας.

Διαρθρωτικά Ταμεία και Ταμείο Συνοχής

Τα Διαρθρωτικά Ταμεία και το Ταμείο Συνοχής αποτελούν τα χρηματοδοτικά μέσα της περιφερειακής πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕE), η οποία αποσκοπεί στη μείωση των διαφορών ως προς το επίπεδο ανάπτυξης των περιφερειών και των κρατών μελών. Συμβάλλουν, επομένως, πλήρως στην επίτευξη του στόχου της οικονομικής, κοινωνικής και εδαφικής συνοχής.

Για την περίοδο 2007-2013, η χρηματοδότηση που διατίθεται για την περιφερειακή πολιτική πλησιάζει τα 348 δισ. ευρώ: 278 δισ. για τα Διαρθρωτικά Ταμεία και 70 δισ. για το Ταμείο Συνοχής. Το ποσό αυτό αντιστοιχεί στο 35% του κοινοτικού προϋπολογισμού και αντιπροσωπεύει το δεύτερο σε μέγεθος κονδύλιο του προϋπολογισμού.

Υπάρχουν δύο Διαρθρωτικά Ταμεία:

• το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ) είναι το σημαντικότερο στο παρόν στάδιο. Από το 1975, χρηματοδοτεί τη δημιουργία υποδομών και την πραγματοποίηση παραγωγικών επενδύσεων που δημιουργούν θέσεις απασχόλησης, με κύριους αποδέκτες τις επιχειρήσεις
• το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο (ΕΚΤ) που ιδρύθηκε το 1958 προωθεί την ένταξη των ανέργων και των μειονεκτουσών κατηγοριών του πληθυσμού στην αγορά εργασίας μέσω της χρηματοδότησης κυρίως δράσεων κατάρτισης.

Για να επιταχύνει την οικονομική, κοινωνική και εδαφική σύγκλιση, η Ευρωπαϊκή Ένωση δημιούργησε το Ταμείο Συνοχής το1994. Το Ταμείο προορίζεται για τις χώρες στις οποίες το μέσο κατά κεφαλήν ΑΕγχΠ είναι μικρότερο του 90% του κοινοτικού μέσου όρου. Αποστολή του Ταμείου Συνοχής είναι η χορήγηση χρηματοδοτήσεων υπέρ προγραμμάτων υποδομών στους τομείς του περιβάλλοντος και των μεταφορών. Ωστόσο, οι ενισχύσεις του Ταμείου Συνοχής υπόκεινται σε ορισμένες προϋποθέσεις. Εάν το δημόσιο έλλειμμα ενός δικαιούχου κράτους μέλους υπερβαίνει το 3% του εθνικού ΑΕγχΠ (κανόνες σύγκλισης της ΟΝΕ), δεν εγκρίνεται κανένα νέο πρόγραμμα μέχρις ότου το έλλειμμα τεθεί υπό έλεγχο.

Τα εν λόγω ταμεία έχουν στόχο τη χρηματοδότηση της περιφερειακής πολιτικής κατά την περίοδο 2007-2013 στο πλαίσιο τριών νέων στόχων:

• ο στόχος «Σύγκλιση» αφορά την επιτάχυνση της σύγκλισης των κρατών μελών και των λιγότερο ανεπτυγμένων περιφερειών της ΕΕ μέσω της βελτίωσης των συνθηκών ανάπτυξης και απασχόλησης. Ο στόχος αυτός χρηματοδοτείται από το ΕΤΠΑ, το ΕΚΤ και το Ταμείο Συνοχής. Αντιπροσωπεύει το 81,5% του συνόλου των χορηγούμενων πόρων. Τα ανώτατα επίπεδα συγχρηματοδότησης των δημόσιων δαπανών ανέρχονται σε 75% για το ΕΤΠΑ και το ΕΚΤ και σε 85% για το Ταμείο Συνοχής
• ο στόχος «Περιφερειακή ανταγωνιστικότητα και απασχόληση» αφορά την πρόβλεψη των οικονομικών και κοινωνικών αλλαγών, την προώθηση της καινοτομίας, του επιχειρηματικού πνεύματος, την προστασία του περιβάλλοντος και την ανάπτυξη αγορών εργασίας χωρίς αποκλεισμούς στις περιφέρειες που δεν καλύπτονται από το στόχο «Σύγκλιση». Χρηματοδοτείται από το ΕΤΠΑ και το ΕΚΤ και αντιπροσωπεύει το 16% του συνόλου των χορηγούμενων πόρων. Οι ενέργειες που συνδέονται με αυτόν το στόχο μπορούν να συγχρηματοδοτούνται έως και κατά το 50% των δημόσιων δαπανών
• ο στόχος «Ευρωπαϊκή εδαφική συνεργασία» αφορά την ενίσχυση της συνεργασίας σε διασυνοριακό, διακρατικό και διαπεριφερειακό επίπεδο στους τομείς της ανάπτυξης αστικών, αγροτικών και παράκτιων περιοχών, την ανάπτυξη των οικονομικών σχέσεων και τη δικτύωση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων (ΜME). Ο στόχος αυτός χρηματοδοτείται από το ΕΤΠΑ και αντιπροσωπεύει το 2,5% του συνόλου των χορηγούμενων πόρων. Οι ενέργειες που συνδέονται με το στόχο «Εδαφική συνεργασία» μπορούν να συγχρηματοδοτούνται έως και κατά το 75% των δημόσιων δαπανών.

Η στήριξη που παρέχουν τα Διαρθρωτικά Ταμεία και το Ταμείο Συνοχής στους τρεις στόχους ισοδυναμεί πάντα με συγχρηματοδότηση. Αυτά τα ποσοστά μπορούν να μειωθούν σύμφωνα με την αρχή «ο ρυπαίνων πληρώνει» ή εάν ένα πρόγραμμα αποφέρει έσοδα. Βέβαια, όλα τα προγράμματα οφείλουν να τηρούν την ευρωπαϊκή νομοθεσία, κυρίως όσον αφορά τον ανταγωνισμό, το περιβάλλον και την ανάθεση των δημόσιων συμβάσεων.

Διασφάλιση ποιότητας

Όλες οι προγραμματισμένες και συστηματικές δράσεις που είναι απαραίτητες για να υπάρχει επαρκής εμπιστοσύνη ότι ένα προϊόν ή υπηρεσία θα ικανοποιήσει δεδομένες απαιτήσεις για την ποιότητα.

Πηγή : Διεθνές Πρότυπο ISO 8402

Διαφάνεια

Στην Κοινοτική ορολογία σημαίνει τη σαφήνεια στη λειτουργία των κοινοτικών οργάνων. Συνδέεται με τις ποικίλες αιτήσεις που αφορούν την ευρύτερη πρόσβαση του πολίτη στην ενημέρωση και στα έγγραφα της EE καθώς και το πιο ευανάγνωστο των κειμένων (απλούστευση των Συνθηκών, ενοποίηση και καλύτερη ποιότητα σύνταξης των νομοθετικών κειμένων κλπ.). Η Συνθήκη του Άμστερνταμ περιέλαβε στη συνθήκη για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας ένα νέο άρθρο, το 255, αφιερωμένο στη διαφάνεια. Το άρθρο αυτό αναφέρεται στο δικαίωμα πρόσβασης στα έγγραφα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου και της Επιτροπής, για κάθε πολίτη της Ένωσης και κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο που κατοικεί ή έχει την καταστατική έδρα του σε ένα κράτος – μέλος.

Πηγή : ΓΛΩΣΣAPIO «Όργανα, πολιτικές και διεύρυνση της Ευρωπαϊκής Ένωσης», Υπηρεσία Επισήμων Εκδόσεων των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, Λουξεμβούργο 2000

Διαχείριση

Αρχές διαχείρισης των επιχειρησιακών προγραμμάτων
Η διαχείριση κάθε επιχειρησιακού προγράμματος του Ε.Σ.Π.Α., σύμφωνα με το άρθρο 59 παρ. 1, εδάφιο (α) του Κανονισμού, ασκείται μέσω ειδικής υπηρεσίας (διαχειριστική αρχή), η οποία λειτουργεί ή συνιστάται για τους σκοπούς αυτούς.
Η διαχειριστική αρχή είναι υπεύθυνη για τη διαχείριση του επιχειρησιακού προγράμματος σύμφωνα με το σύστημα διαχείρισης και ελέγχου και την αρχή της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης.

Επίσης δύναται να ορίζονται ένας ή περισσότεροι ενδιάμεσοι φορείς διαχείρισης, οι οποίοι αναλαμβάνουν την άσκηση μέρους των αρμοδιοτήτων της διαχειριστικής αρχής επιχειρησιακού προγράμματος, ενεργώντας σε σχέση με δικαιούχους που εκτελούν πράξεις για λογαριασμό και υπό την ευθύνη της διαχειριστικής αρχής, σύμφωνα με το άρθρο 59, παρ.2 του Κανονισμού.

Διαδικασίες διαχείρισης πράξεων
Οι βασικοί κανόνες διαχείρισης των επιχειρησιακών προγραμμάτων του Ε.Σ.Π.Α. προσδιορίζονται με την Υπουργική Απόφαση Συστήματος Διαχείρισης (ΥΠ.Α.ΣΥ.Δ.) του Υπουργού Οικονομίας και Οικονομικών. Η Υπουργική Απόφαση Συστήματος Διαχείρισης (ΥΠΑΣΥΔ) εξειδικεύεται με το Εγχειρίδιο διαδικασιών του Συστήματος Διαχείρισης

Πηγή : Υπουργείο Οικονομίας & Οικονομικών

Διαχείριση Έργου

O σχεδιασμός, έλεγχος και εκτέλεση των δραστηριοτήτων και των πόρων που είναι αναγκαίες για να φέρουν σε πέρας το έργο με βάση τις τεχνικές προδιαγραφές, τις ποιοτικές απαιτήσεις, τα προσωρινά εμπόδια και τις οικονομικές παραμέτρους που έχουν τεθεί στο ίδιο έργο. Αντικειμενικός σκοπός της διαχείρισης έργου είναι η επίτευξη ενός συγκεκριμένου αποτελέσματος με την τήρηση μιας προθεσμίας και ενός προκαθορισμένου προϋπολογισμού.

Διαχειριστική Αρχή

Κάθε Εθνική, Περιφερειακή ή Τοπική Αρχή ή φορέας δημοσίου ή ιδιωτικού δικαίου, που ορίζεται από κράτος μέλος ή το κράτος μέλος, εφόσον ασκεί τα σχετικά καθήκοντα, για να διαχειρίζεται μια παρέμβαση για τους σκοπούς του Κανονισμού (ΕΚ) 1260/1999. Στην περίπτωση που το κράτος – μέλος ορίζει διαφορετική από το ίδιο Διαχειριστική Αρχή, καθορίζει όλες τις λεπτομέρειες της σχέσης του με αυτή την αρχή καθώς και όλες τις λεπτομέρειες της σχέσης της Διαχειριστικής Αρχής με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Στην Ελλάδα, η διαχείριση κάθε Επιχειρησιακού Προγράμματος ασκείται μέσω Ειδικής Υπηρεσίας Διαχείρισης (Διαχειριστική Αρχή) η οποία συνιστάται στο οικείο Υπουργείο ή Περιφέρεια.

Πηγές : 1) Κανονισμός (EK) αριθ. 1260/1999 του Συμβουλίου της 21.6.1999 για τα Διαρθρωτικά Ταμεία, 2) N. 2860/2000 (ΦEK 251A/14.11.2000)

Διαχειριστική Αρχή του KΠΣ ή Κεντρική Διαχειριστική Αρχή

Η Διαχειριστική Αρχή του KΠΣ έχει τη συνολική ευθύνη του προγραμματισμού και της εφαρμογής του KΠΣ. Ιδίως έχει ως σκοπό την εξασφάλιση της αποτελεσματικότητας και της νομιμότητας της διαχείρισης και της εφαρμογής του KΠΣ, καθώς και το συντονισμό του προγραμματισμού και της εφαρμογής των Επιχειρησιακών Προγραμμάτων και το συντονισμό των Διαχειριστικών Αρχών των Επιχειρησιακών Προγραμμάτων. Η Διαχειριστική Αρχή του KΠΣ εκπροσωπεί τη χώρα έναντι της Επιτροπής για τα θέματα του KΠΣ. Οι αρμοδιότητες της KΔA παρατίθενται στο άρθρο 2 του N. 2860/2000.
Πηγή : N. 2860/2000 (ΦEK 251A/14.11.2000)

Διευθύνουσα Υπηρεσία ή Επιβλέπουσα Υπηρεσία

Η τεχνική υπηρεσία του Φορέα Κατασκευής του Έργου που είναι αρμόδια για την παρακολούθηση, τον έλεγχο και τη διοίκηση της κατασκευής του έργου.

Πηγή : Άρθρο 3 του N. 1418/84 «Δημόσια Έργα και ρυθμίσεις συναφών θεμάτων»

Διεύθυνση Δημοσίων Επενδύσεων

Μία από τις πέντε Διευθύνσεις της Γενικής Διεύθυνσης Περιφερειακής Πολιτικής και Επενδύσεων του YΠEΘO, αρμόδια για την κατάρτιση και διαχείριση του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔE).

Πηγή : Π.Δ. 178/2000 (ΦEK 165A/14.7.2000) «Οργανισμός του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας»

Δικαιούχοι

Οι φορείς και οι επιχειρήσεις του δημόσιου ή του ιδιωτικού τομέα που είναι αρμόδιες για την εκτέλεση των πράξεων. Στην περίπτωση καθεστώτων ενίσχυσης κατά την έννοια του άρθρου 87 της Συνθήκης και στην περίπτωση χορήγησης ενισχύσεων από φορείς που έχουν ορισθεί από τα κράτη μέλη, οι δικαιούχοι είναι οι φορείς που χορηγούν τις ενισχύσεις. Είναι έννοια ταυτόσημη με τον Φορέα Υλοποίησης έργου που εχρησιμοποιείτο παλαιότερα.

Πηγή : Κανονισμός (EK) αριθ. 1260/99 του Συμβουλίου της 21.6.1999 για τα Διαρθρωτικά Ταμεία

Δίπλωμα Επαγγελματικής Κατάρτισης

Με κοινή Υπουργική Απόφαση των Υπουργών Εθνικής Παιδείας & Θρησκευμάτων και Οικονομικών, καθιερώθηκε το Εθνικό Σύστημα Πιστοποίησης Επαγγελματικής Κατάρτισης. Ο Οργανισμός Επαγγελματικής Εκπαίδευσης & Κατάρτισης, με τη συνδρομή της Κεντρικής Εξεταστικής Επιτροπής Πιστοποίησης Επαγγελματικής Κατάρτισης (Κ.Ε.Ε.Π.Ε.Κ.), στην οποία συμμετέχουν οι κοινωνικοί εταίροι, πραγματοποιεί, σε εθνικό επίπεδο, εξετάσεις πιστοποίησης επαγγελματικής κατάρτισης, δύο φορές το χρόνο. Στις εξετάσεις αυτές, που περιλαμβάνουν πρακτικό και θεωρητικό μέρος, οι απόφοιτοι των Δημοσίων και Ιδιωτικών Ι.Ε.Κ., διαγωνίζονται σε κοινά θεωρητικά θέματα για όλη την Ελλάδα, προκειμένου να αποκτήσουν το Δίπλωμα Επαγγελματικής Κατάρτισης. Το Δίπλωμα Επαγγελματικής Κατάρτισης είναι αναγνωρισμένο, τόσο στην Ελλάδα, όσο και στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Π.Δ. 231/29-7-98, με το οποίο ενσωματώθηκε στο ελληνικό δίκαιο η οδηγία 92/51/ΕΟΚ).

Πηγή : Ο.Ε.Ε.Κ.

Γενική Γραμματεία Διαχείρισης Κοινοτικών και Άλλων Πόρων

Μια από τις Γενικές Γραμματείες του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων. Έχει την πλήρη ευθύνη της χώρας για το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο (EKT) έναντι των υπηρεσιών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Είναι ο φορέας Εθνικού Συντονισμού για όλες τις ενέργειες ανάπτυξης των ανθρωπίνων πόρων και προώθησης της απασχόλησης, οι οποίες συγχρηματοδοτούνται από το EKT.

Γενική Γραμματεία Επενδύσεων και Ανάπτυξης (στο YΠEΘO)

Μια από τις Γενικές Γραμματείες του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας που συγκροτείται από τις Διευθύνσεις της Γενικής Διεύθυνσης Περιφερειακής Πολιτικής και Επενδύσεων και από τις Διευθύνσεις της Γενικής Διεύθυνσης Ιδιωτικών Επενδύσεων και το Ανεξάρτητο Αυτοτελές Γραφείο Αντισταθμιστικών Οφελών.
Η Γενική Γραμματεία Επενδύσεων και Ανάπτυξης μέσω των Γενικών της Διευθύνσεων συντονίζει τη δράση των επί μέρους Υπηρεσιακών Μονάδων από τις οποίες συγκροτείται, με σκοπό την χάραξη και εφαρμογή ενιαίας πολιτικής των υπηρεσιών αυτών και την μεθοδικότερη, ουσιωδέστερη και αποτελεσματικότερη επιτέλεση του έργου της.
Πηγή: ΠΔ 178/2000 (ΦΕΚ 165Α/14.7.2000) “Οργανισμός του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας”

Γενική Διεύθυνση

Γ.Δ. Γενική Διεύθυνση D.G. Ο διοικητικός μηχανισμός που επικουρεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή στην εκπλήρωση του έργου της. Οι Γενικές Διευθύνσεις αποτελούν τους ειδικούς τομείς στην εφαρμογή των κοινοτικών πολιτικών και στη γενική διοικητική διαχείριση. Σε κάθε Γενική Διεύθυνση προΐσταται ένας Γενικός Διευθυντής, ο οποίος είναι υπόλογος στον Επίτροπο που έχει την πολιτική και επιχειρησιακή ευθύνη του έργου που επιτελεί η Γενική Διεύθυνση.
Πηγή :«Στην Υπηρεσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης: Οδηγός του Πολίτη για τα θεσμικά όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης», Υπηρεσία Επισήμων Εκδόσεων των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, Λουξεμβούργο 1996

Γενική Διεύθυνση Περιφερειακής Πολιτικής και Επενδύσεων

Μια από τις δύο Γενικές Διευθύνσεις της Γενικής Γραμματείας Επενδύσεων και Ανάπτυξης του YΠEΘO (η άλλη είναι η Γενική Διεύθυνση Ιδιωτικών Επενδύσεων). Απαρτίζεται από πέντε Διευθύνσεις:
α) Διεύθυνση Σχεδιασμού και Αξιολόγησης Περιφερειακής Πολιτικής και Προγραμμάτων
β) Διεύθυνση Διαχείρισης και Παρακολούθησης Κοινοτικών Προγραμμάτων
γ) Διεύθυνση Ελέγχου και Εκταμιεύσεων
δ) Διεύθυνση Διαχείρισης Κοινοτικών Πρωτοβουλιών
ε) Διεύθυνση Δημοσίων Επενδύσεων

Πηγή :ΠΔ 178/2000 (ΦEK 165A/14.7.2000) «Οργανισμός του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας»

Γενικό Λογιστήριο του Κράτους

Το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους υπάγεται στο Υπουργείο Οικονομικών και έχει τις εξής γενικές αρμοδιότητες :
α) Καταρτίζει τον προϋπολογισμό, απολογισμό και ισολογισμό του Κράτους.
β) Επιμελείται της εκτέλεσης του προϋπολογισμού και ασκεί έλεγχο στις δημόσιες δαπάνες.
γ) Συμπράττει υποχρεωτικά στην έκδοση κανονιστικών πράξεων που προκαλούν δαπάνη σε βάρος του κρατικού προϋπολογισμού.
δ) Ασκεί έλεγχο στην οικονομική διαχείριση των δημοσίων επιχειρήσεων και οργανισμών, των OTA πρώτου και δευτέρου βαθμού και των NΠΔΔ και NΠIΔ, που χρηματοδοτούνται από τον κρατικό προϋπολογισμό, την EE ή διεθνείς οργανισμούς.
ε) Ασκεί έλεγχο στη διαχείριση των Προγραμμάτων που χρηματοδοτούνται από την EE ή διεθνείς οργανισμούς.
στ) Παρακολουθεί και ελέγχει την κίνηση των εκτός προϋπολογισμού λογαριασμών της δημόσιας διαχείρισης και συντονίζει τις χρηματικές εκροές από τον κεντρικό λογαριασμό του Δημοσίου.
ζ) Λαμβάνει τα απαραίτητα μέτρα για την εξασφάλιση του ελέγχου στην οικονομική διαχείριση του κράτους.

Στο ΓΛK συνιστάται η EΔEΛ, με σκοπό τη διενέργεια του τριτοβάθμιου δημοσιονομικού ελέγχου των Διαχειριστικών Αρχών, της Αρχής Πληρωμής, των Δικαιούχων και των Πράξεων.

Γενικός Κανονισμός

Ο Κανονισμός (EK) υπ΄ αριθμ. 1260/1999 του Συμβουλίου της 21.6.1999 που αφορά το συντονισμό των παρεμβάσεων των διάφορων Διαρθρωτικών Ταμείων μεταξύ τους καθώς και με τις παρεμβάσεις της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων και των λοιπών υφισταμένων χρηματοδοτικών οργάνων.

Βαθμός Oλοκλήρωσης

Όρος που υπολογίζεται ως ποσοστό (%) των αθροιστικών μέχρι στιγμής δαπανών προς τη συνολική δέσμευση όλων των ετών. O όρος αυτός ισοδυναμεί με την απορρόφηση, όπως αυτή έχει ορισθεί σύμφωνα με την τρίτη προσέγγιση (συνολική απορρόφηση).
Η χρήση του όρου συναντάται – εκτός από το επίπεδο του Προγράμματος – και σε υποσύνολα αυτού, όπως Άξονας, Μέτρο, Έργο / Ενέργεια.

Βάση Αξιολόγησης

Σύστημα ποσοτικοποιημένων στόχων και δεικτών (αποτελεσματικότητας, αποδοτικότητας, επιπτώσεων, κλπ), σε επίπεδο Προγράμματος, Άξονας, Μέτρου και, όπου απαιτείται, Έργου, το οποίο καταρτίζεται από το Σύμβουλο Αξιολόγησης.
Πηγή :Σύμβαση Συμβούλου Aξιολόγησης

Βασική Εκπαίδευση

Αποτελεί τη βάση της όλης παιδείας επειδή εξυπηρετεί τις γενικές εκπαιδευτικές ανάγκες του κοινωνικού συνόλου. Ταυτίζεται με την υποχρεωτική εκπαίδευση η οποία προορίζεται να δίνει στα Ελληνόπουλα ηλικίας 6-15 ετών τη βασική μόρφωση κατά τρόπο προσαρμοζόμενο στον ψυχικό τους κόσμο. Πρόκειται για εξ ολοκλήρου γενική εκπαίδευση που παρέχεται σε δύο αυτοτελείς εκπαιδευτικούς κύκλους: το 6ετές Δημοτικό και το 3ετές Γυμνάσιο.

Πηγή :ΓΛΩΣΣAPIO CEDEFOP, Υπηρεσία Επισήμων Εκδόσεων των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, Λουξεμβούργο 1996

Βασική Κατάρτιση

Αποτελεί τη βάση της επαγγελματικής κατάρτισης επειδή εξυπηρετεί τις γενικές επαγγελματικές ανάγκες του εκπαιδευόμενου και, για το λόγο αυτό, χαρακτηρίζεται από μια ευρύτητα ως προς την κάλυψη επαγγελματικών γνώσεων και δεξιοτήτων. Όταν συμπληρωθεί με την ειδίκευση προσφέρει στον απόφοιτο πλήρη επαγγελματική επάρκεια.
Πηγή : ΓΛΩΣΣAPIO CEDEFOP, Υπηρεσία Επισήμων Εκδόσεων των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, Λουξεμβούργο 1996

Βεβαίωση Παραλαβής

Βεβαίωση που εκδίδεται μετά την έκδοση της Βεβαίωσης Περαίωσης Εργασιών. Υπάρχει η Βεβαίωση Προσωρινής Παραλαβής ή Βεβαίωση Οριστικής Παραλαβής ενός Έργου. Με την Προσωρινή Παραλαβή ελέγχονται οι εργασίες ποιοτικά και ποσοτικά. Η Οριστική Παραλαβή γίνεται μετά την Προσωρινή και την πάροδο του χρόνου της υποχρεωτικής για τον Ανάδοχο συντήρησης του έργου. Οι παραλαβές γίνονται από Επιτροπές Παραλαβής, στις οποίες μπορεί να συμμετέχουν και εκπρόσωποι των φορέων που χρησιμοποιούν το Έργο, όπως ειδικότερα ορίζεται σε σχετικό Προεδρικό Διάταγμα (Π.Δ.)

Πηγή :N.1418, ΠΔ. 609/1985

Βεβαίωση Περαίωσης Εργασιών

Βεβαίωση που εκδίδει ο Προϊστάμενος της Διευθύνουσας Υπηρεσίας, για το χρόνο περαίωσης των εργασιών, εφόσον κατά τη λήξη της προθεσμίας του συνόλου του έργου ή τμημάτων του, οι εργασίες έχουν περατωθεί και έχουν υποστεί ικανοποιητικά τις δοκιμασίες που προβλέπονται στη Σύμβαση. H Βεβαίωση αυτή δεν αναπληρώνει την Παραλαβή του Έργου, η οποία διενεργείται σύμφωνα με τις σχετικές διατάξεις του N.1418/1984 και του ΠΔ 609/1985.

Αίτηση Αποπληρωμής ή Αίτηση Πληρωμής του Τελικού Υπολοίπου

Προβλέπεται στο άρθρο 32 του Κανονισμού (EK) 1260/1999 για τα Διαρθρωτικά Ταμεία. Η πληρωμή του τελικού υπολοίπου πραγματοποιείται εάν :
α) η Αρχή Πληρωμής έχει υποβάλλει στην Επιτροπή, εντός έξι μηνών από την καταληκτική ημερομηνία πληρωμής που καθορίζεται στην απόφαση για τη χορήγηση συμμετοχής των Ταμείων, πιστοποιημένη δήλωση των δαπανών που έχουν πράγματι καταβληθεί
β) έχει υποβληθεί στην Επιτροπή και εγκριθεί η τελική έκθεση εκτέλεσης
γ) το κράτος μέλος έχει αποστείλει στην Επιτροπή τη δήλωση που αναφέρει το άρθρο 38 παράγραφος 1 (στοιχείο στ).
Η οριστική πληρωμή του υπολοίπου δεν μπορεί πλέον να διορθωθεί με αίτηση του κράτους μέλους, εάν η Αρχή Πληρωμής δεν έχει υποβάλλει τη σχετική αίτηση στην Επιτροπή εντός εννέα μηνών από την ημερομηνία καταβολής του εν λόγω τελικού υπολοίπου. Το αργότερο στις 30 Απριλίου κάθε έτους, τα κράτη – μέλη διαβιβάζουν στην Επιτροπή ενημερωμένες προβλέψεις τους σχετικά με την υποβολή αιτήσεων πληρωμής για την τρέχουσα δημοσιονομική χρήση και τις προβλέψεις για την επόμενη δημοσιονομική χρήση.

Πηγή Κανονισμός (EK) αριθ. 1260/1999 της 21.6.1999 για τα Διαρθρωτικά Ταμεία

Ακαθάριστη Εγχώρια Δαπάνη