Σας ενημερώνουμε ότι ο νέος μας ιστοχώρος είναι https://empedu.gov.gr.

Αρχείο για "Γλωσσάρι Όρων"

Ξ

Ν

Μέτρο

Υποδιαίρεση του Άξονα Προτεραιότητας. Το Μέτρο αποτελείται από ένα σύνολο ομοειδών Έργων / Ενεργειών που συμβάλλουν στην υλοποίηση των στόχων του Μέτρου, ενώ ο Άξονας αποτελείται από ένα σύνολο ομοειδών Μέτρων που συμβάλλουν στην υλοποίηση των στόχων

Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις (Μ.Κ.Ο.)

Μη κερδοσκοπικές εθελοντικές ομάδες πολιτών που οργανώνονται σε τοπικό, εθνικό ή διεθνές επίπεδο. Οι MKO επιτελούν μια πλειάδα υπηρεσιών και ανθρωπιστικών παρεμβάσεων, μεταφέρουν τις ανησυχίες των πολιτών στις κυβερνήσεις, παρακολουθούν πολιτικές και ενθαρρύνουν τη συμμετοχή των πολιτών στα κοινωνικά, περιβαλλοντικά κλπ. θέματα ανάλογα με το σκοπό για τον οποίο έχουν ιδρυθεί. Εκπρόσωπος της γραμματείας των MKO συμμετέχει στην Επιτροπή Παρακολούθησης του KΠΣ.

Μονάδα Οργάνωσης της Διαχείρισης του Κοινοτικού Πλαισίου Στήριξης A.E.

Ανώνυμη Εταιρεία μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα που συστάθηκε το 1996 και εποπτεύεται από το Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας. Η υποστήριξη που παρέχει η MOΔ αε στην εφαρμογή και οργάνωση της διαχείρισης του KΠΣ συνίσταται ιδίως σε: α)Επεξεργασία συστημάτων και εργαλείων για την οργάνωση της διαχείρισης β)Μεταφορά τεχνογνωσίας με τη συνεχή κατάρτιση των στελεχών των εμπλεκομένων αρχών και υπηρεσιών στο KΠΣ και στα Επιχειρησιακά Προγράμματα και λοιπών διοικητικών υπηρεσιών καθώς και την οργάνωση ανταλλαγής εμπειριών γ)Υποστήριξη των Δικαιούχων κατά την εκπλήρωση των υποχρεώσεών τους, μετά από πρόταση της Διαχειριστικής Αρχής δ)Υποστήριξη της Διαχειριστικής Αρχής του KΠΣ για την αξιολόγηση της διαχειριστικής ικανότητας και οργάνωσης των Διαχειριστικών Αρχών των Επιχειρησιακών Προγραμμάτων ε)Πρόταση ανάλογα με τις ανάγκες κάθε Διαχειριστικής Αρχής συγκεκριμένης δομής οργάνωσης στ)Προκήρυξη θέσεων υποψηφίων για λογαριασμό των ενδιαφερομένων αρμοδίων υπηρεσιών ζ)Υποστήριξη της συνολικής οργάνωσης των Διαχειριστικών Αρχών των Επιχειρησιακών Προγραμμάτων και συγκεκριμένα στην αξιολόγηση και πρόταση του κατάλληλου προσωπικού και τη συνόδευσή του στην υπηρεσία υποδοχής. Πηγή :1) Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης 2000 – 2006 Ελλάδα – 2) N. 2372/96 «Σύσταση φορέων για την επιτάχυνση της αναπτυξιακής διαδικασίας και άλλες διατάξεις» – 3) N. 2860/2000 «Διαχείριση, παρακολούθηση και έλεγχος του Κοινοτικού Πλαισίου Στήριξης και άλλες διατάξεις»
Ανώνυμη Εταιρεία μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα που συστάθηκε το 1996 και εποπτεύεται από το Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας. Η υποστήριξη που παρέχει η MOΔ αε στην εφαρμογή και οργάνωση της διαχείρισης του KΠΣ συνίσταται ιδίως σε:

  1. Επεξεργασία συστημάτων και εργαλείων για την οργάνωση της διαχείρισης
  2. Μεταφορά τεχνογνωσίας με τη συνεχή κατάρτιση των στελεχών των εμπλεκομένων αρχών και υπηρεσιών στο KΠΣ και στα Επιχειρησιακά Προγράμματα και λοιπών διοικητικών υπηρεσιών καθώς και την οργάνωση ανταλλαγής εμπειριών
  3. Υποστήριξη των Τελικών Δικαιούχων κατά την εκπλήρωση των υποχρεώσεών τους, μετά από πρόταση της Διαχειριστικής Αρχής
  4. Υποστήριξη της Διαχειριστικής Αρχής του KΠΣ για την αξιολόγηση της διαχειριστικής ικανότητας και οργάνωσης των Διαχειριστικών Αρχών των Επιχειρησιακών Προγραμμάτων
  5. Πρόταση ανάλογα με τις ανάγκες κάθε Διαχειριστικής Αρχής συγκεκριμένης δομής οργάνωσης
  6. Προκήρυξη θέσεων υποψηφίων για λογαριασμό των ενδιαφερομένων αρμοδίων υπηρεσιών
  7. Υποστήριξη της συνολικής οργάνωσης των Διαχειριστικών Αρχών των Επιχειρησιακών Προγραμμάτων και συγκεκριμένα στην αξιολόγηση και πρόταση του κατάλληλου προσωπικού και τη συνόδευσή του στην υπηρεσία υποδοχής.

Πηγές :

  1. Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης 2000 – 2006 Ελλάδα
  2. N. 2372/96 «Σύσταση φορέων για την επιτάχυνση της αναπτυξιακής διαδικασίας και άλλες διατάξεις»
  3. N. 2860/2000 «Διαχείριση, παρακολούθηση και έλεγχος του Κοινοτικού Πλαισίου Στήριξης και άλλες διατάξεις»

Μονάδα Παρακολούθησης Διαγωνισμών και Συμβάσεων

Ιδρύθηκε το 1996 από το YΠEΘO για τον έλεγχο της τήρησης της κοινοτικής νομιμότητας και του αντίστοιχου εθνικού δικαίου μεταγραφής στον τομέα ανάθεσης και εκτέλεσης των δημοσίων συμβάσεων (έργων και υπηρεσιών) στην χώρα μας και την ενθάρρυνση του ανοίγματος της ελληνικής αγοράς δημοσίων συμβάσεων στον ενδοκοινοτικό ανταγωνισμό. Ανήκει στο Κέντρο Διεθνούς και Ευρωπαϊκού Οικονομικού Δικαίου (KΔEOΔ) και έχει σκοπό την ενημέρωση των αναθετουσών αρχών σχετικά με τις μεταβολές που επέρχονται στο κοινοτικό νομοθετικό πλαίσιο και στις διαδικασίες που διέπουν εν γένει την σύναψη των δημοσίων συμβάσεων.

Μόνιμη Ελληνική Αντιπροσωπεία

Η εθνική αντιπροσωπεία της Ελλάδος στις Βρυξέλλες.
Στη MEA, όπως και στις αντίστοιχες εθνικές αντιπροσωπείες των άλλων κρατών μελών, προΐσταται ο μόνιμος αντιπρόσωπος, που κατά κανόνα είναι ανώτερος διπλωμάτης. Η επιτροπή όλων των μόνιμων αντιπροσώπων λέγεται COREPER και προετοιμάζει τις υπουργικές συνόδους.

Πηγή «Στην Υπηρεσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης : Οδηγός του Πολίτη για τα θεσμικά όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης», Υπηρεσία Επισήμων Εκδόσεων των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, Λουξεμβούργο 1996

Λευκή Βίβλος

Οι λευκές βίβλοι που εκδίδονται από την Επιτροπή είναι έγγραφα που περιλαμβάνουν προτάσεις κοινοτικής δράσης σε συγκεκριμένους τομείς. Σε ορισμένες περιπτώσεις αποτελούν προέκταση των πράσινων βίβλων, σκοπός των οποίων είναι η έναρξη διαδικασίας διαβουλεύσεων σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Εφόσον διατυπωθεί ευνοϊκή γνώμη για τη λευκή βίβλο από το Συμβούλιο, μπορεί, ενδεχομένως, να ακολουθήσει πρόγραμμα δράσης της Ένωσης στον συγκεκριμένο τομέα.
Μπορούν να αναφερθούν ως παράδειγμα οι λευκές βίβλοι για την ολοκλήρωση της εσωτερικής αγοράς (1985), την «ανάπτυξη, ανταγωνιστικότητα και απασχόληση» (1993) ή ακόμη την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση (2001). Πιο πρόσφατα, η λευκή βίβλος για τις υπηρεσίες κοινής ωφέλειας (2004) και η λευκή βίβλος για μια ευρωπαϊκή πολιτική επικοινωνίας (2006) σηματοδότησαν την εξέλιξη των κοινοτικών πολιτικών.

Καθαρή Εθνική Δαπάνη

Είναι το αποτέλεσμα που προκύπτει από την Ακαθάριστη Εθνική Δαπάνη, αφού αφαιρεθούν οι δοσοληψίες με το εξωτερικό.

Καθαρό Εθνικό Εισόδημα

Το Καθαρό Εθνικό Προϊόν στο οποίο προστίθεται το αποτέλεσμα των δοσοληψιών με το εξωτερικό.

Καθαρό Εθνικό Προϊόν

Το σύνολο των εισοδημάτων, σε νομισματικές μονάδες, που εξασφαλίζουν οι κάτοικοι μιας χώρας, αφού αφαιρεθούν οι φόροι και όσα διατέθηκαν για την απόκτηση του προϊόντος αυτού εντός ορισμένου χρονικού διαστήματος.

Καινοτόμες ενέργειες ή καινοτόμες δράσεις

Καινοτόμες ενέργειες θεωρούνται εκείνες οι οποίες συμβάλλουν στην εκπόνηση νεωτεριστικών μεθόδων και πρακτικών που αποβλέπουν στη βελτίωση της ποιότητας των παρεμβάσεων στο πλαίσιο των Στόχων αριθ. 1, αριθ. 2 και αριθ. 3. Πρέπει να τίθενται σε εφαρμογή με τρόπο απλό, διαφανή και σύμφωνο με τις αρχές της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης.

Πηγή :Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1260/1999 του Συμβουλίου της 21.6.1999 για τα Διαρθρωτικά Tαμεία

Καινοτομία

Ο όρος καινοτομία ορίζει τόσο μια διαδικασία όσο και το αποτέλεσμά της. Πρόκειται για τη μετατροπή μιας ιδέας σε εμπορεύσιμο προϊόν ή υπηρεσία, λειτουργική μέθοδο παραγωγής ή διανομής – νέα βελτιωμένη – ή ακόμη σε νέα μέθοδο παροχής κοινωνικής υπηρεσίας. Ο όρος καλύπτει επίσης την κοινωνική, θεσμική και οργανωτική καινοτομία, συμπεριλαμβανομένης της καινοτομίας στον τομέα των υπηρεσιών. Κατηγορίες Δαπανών E.K.T. Οι επιλέξιμες κατηγορίες δαπανών που δύναται να τύχουν της συνδρομής του EKT. Αυτές αφορούν : •την αμοιβή, τις συναφείς δαπάνες καθώς και τα έξοδα διαμονής και μετακίνησης των επωφελούμενων •το κόστος προετοιμασίας, λειτουργίας, διαχείρισης και αξιολόγησης των ενεργειών του EKT, αφαιρουμένων των εσόδων •το κόστος των χορηγούμενων ενισχύσεων στην απασχόληση •το κόστος των ενεργειών της τεχνικής βοήθειας, προτύπων σχεδίων και σχεδίων επίδειξης.

Κατηγορίες Δαπανών Ε.Κ.Τ.

Οι επιλέξιμες κατηγορίες δαπανών που δύναται να τύχουν της συνδρομής του ΕΚΤ. Αυτές αφορούν: 

  • την αμοιβή, τις συναφείς δαπάνες καθώς και τα έξοδα διαμονής και μετακίνησης των επωφελούμενων 
  • το κόστος προετοιμασίας, λειτουργίας, διαχείρισης και αξιολόγησης των ενεργειών του ΕΚΤ, αφαιρουμένων των εσόδων 
  • το κόστος των χορηγούμενων ενισχύσεων στην απασχόληση 
  • το κόστος των ενεργειών της τεχνικής βοήθειας, προτύπων σχεδίων και σχεδίων επίδειξης.

Κατηγορίες Ενεργειών ΕΚΤ
Οι επιλέξιμες δραστηριότητες ανάπτυξης του ανθρώπινου δυναμικού που συγχρηματοδοτεί το EKT είναι γενικά οι εξής :
α) Επαγγελματική κατάρτιση και εκπαίδευση, μαθητεία, προκατάρτιση, προσανατολισμός, συμβουλευτική και συνεχής κατάρτιση
β) Ενισχύσεις στην απασχόληση
γ) Μεταπτυχιακή κατάρτιση και κατάρτιση στελεχών σε ερευνητικά ιδρύματα και επιχειρήσεις στο τομέα της έρευνας, της επιστήμης και της τεχνολογικής ανάπτυξης
δ) Ανάπτυξη νέων πηγών απασχόλησης
ε) Ενίσχυση για δομές και συστήματα
στ) Συνοδευτικά μέτρα
ζ) Καινοτόμες δράσεις και τεχνική βοήθεια

Πηγή: Κανονισμός (EK) αριθ.1784/1999 του Συμβουλίου της 13.8.1999.

Κέντρα Εκπαίδευσης Ενηλίκων (Κ.Ε.Ε.)

Τα Κέντρα Εκπαίδευσης Ενηλίκων (Κ.Ε.Ε.) αποτελούν ένα νέο θεσμικό πλαίσιο στον τομέα της εκπαίδευσης ενηλίκων και της διά βίου μάθησης. Τα εκπαιδευτικά προγράμματα που προσφέρονται στα Κ.Ε.Ε. συμβάλλουν στην ανάπτυξη της ενεργού ιδιότητας του πολίτη, τη δημιουργία θετικής στάσης ως προς τη μάθηση και την ενίσχυση των ίσων ευκαιριών πρόσβασης στην εκπαίδευση, στην ενίσχυση της ικανότητας προσαρμογής στις γνωστικές απαιτήσεις ενός συνεχώς εξελισσόμενου κοινωνικο-οικονομικού χώρου δράσης των ενηλίκων πολιτών και στη σύνδεση ή επανασύνδεση με την εκπαιδευτική διαδικασία ενηλίκων πολιτών. Επιπλέον συμβάλλουν στην ανάπτυξη δυνατοτήτων πρόσβασης στην αγορά εργασίας, καθώς και της επαγγελματικής εξέλιξης, συμμετοχή στην «κοινωνία της γνώσης και της πληροφορίας» και πρόσβαση στις νέες εργασιακές, οικονομικές, κοινωνικές και πολιτιστικές ευκαιρίες. Προωθούν την δημιουργική αξιοποίηση του ελεύθερου χρόνου στο πεδίο του πολιτισμού, την αναβάθμιση των συνθηκών εκπαίδευσης, εργασίας και κοινωνικής κατάστασης ευάλωτων ομάδων του πληθυσμού και την υποστήριξη των φυλακισμένων για την ομαλή επανένταξή τους.

Πηγή : Ι.Δ.ΕΚ.Ε.

Κέντρα Επαγγελματικού Προσανατολισμού και Πληροφόρησης

Είναι δομές του OAEΔ και παρέχουν υπηρεσίες επαγγελματικού προσανατολισμού και πληροφόρησης. Πιο συγκεκριμένα, απευθύνονται στο εργατικό δυναμικό και βοηθούν : •να διερευνηθούν οι επαγγελματικές προτιμήσεις και τα προσωπικά χαρακτηριστικά •να αξιολογηθούν οι επαγγελματικές γνώσεις, οι ικανότητες και οι δεξιότητες. Επίσης, παρέχουν πληροφόρηση για ευκαιρίες εκπαίδευσης, επαγγέλματα και προοπτικές απασχόλησης και βοηθούν το εργατικό δυναμικό να καταστρώσει τα επαγγελματικά του σχέδια με υπηρεσίες τεχνικών αναζήτησης εργασίας. Σήμερα, υπάρχουν τρία κέντρα στην Αθήνα, τη Θεσσαλονίκη και το Ηράκλειο. Επίσης, σε κάθε περιφερειακή Διεύθυνση του OAEΔ και στα K.Π.A. υπάρχουν τα Γραφεία Επαγγελματικού Προσανατολισμού.

Είναι δομές του OAEΔ και παρέχουν υπηρεσίες επαγγελματικού προσανατολισμού και πληροφόρησης. Πιο συγκεκριμένα, απευθύνονται στο εργατικό δυναμικό και βοηθούν:

  • να διερευνηθούν οι επαγγελματικές προτιμήσεις και τα προσωπικά χαρακτηριστικά
  • να αξιολογηθούν οι επαγγελματικές γνώσεις, οι ικανότητες και οι δεξιότητες.

Επίσης, παρέχουν πληροφόρηση για ευκαιρίες εκπαίδευσης, επαγγέλματα και προοπτικές απασχόλησης και βοηθούν το εργατικό δυναμικό να καταστρώσει τα επαγγελματικά του σχέδια με υπηρεσίες τεχνικών αναζήτησης εργασίας.
Σήμερα, υπάρχουν τρία κέντρα στην Αθήνα, τη Θεσσαλονίκη και το Ηράκλειο. Επίσης, σε κάθε περιφερειακή Διεύθυνση του OAEΔ και στα K.Π.A. υπάρχουν τα Γραφεία Επαγγελματικού Προσανατολισμού.

Κέντρο Επαγγελματικής Κατάρτισης (Κ.Ε.Κ.)

Θεσμός για την παροχή συνεχιζόμενης (μετά την αρχική) επαγγελματικής κατάρτισης σε εργαζομένους, ανέργους, άτομα ειδικών κατηγοριών (μετανάστες, παλιννοστούντες, AMEA) με σκοπό την υποστήριξη της προσαρμογής τους τις νέες συνθήκες που επιβάλλονται από τις εξελίξεις στην αγορά εργασίας, την επανένταξη των ανέργων και την καταπολέμηση των κοινωνικά αποκλεισμένων κατηγοριών. Τα ΚEK εποπτεύονται από το Υπουργείο Εργασίας και πιστοποιούνται από το ΕΚΕΠΙΣ.

Κέντρο Ερευνών για Θέματα Ισότητας

NΠIΔ, με έδρα την Αθήνα και παραρτήματα στη Θεσσαλονίκη, την Πάτρα, το Βόλο και το Ηράκλειο, που λειτουργεί υπό την εποπτεία και χρηματοδότηση της Γενικής Γραμματείας Ισότητας του Υπουργείου Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης.

Βασικός άξονας ανάπτυξης των δραστηριοτήτων του KEΘI είναι η προώθηση των γυναικών σε όλους τους τομείς της πολιτικής, οικονομικής και κοινωνικής ζωής μέσα στο πλαίσιο της πολιτικής που καθορίζεται από τη Γενική Γραμματεία Ισότητας.

Κοινή Υπουργική Απόφαση

Υπουργική Απόφαση που εκδίδεται με συνυπογραφή από δύο ή περισσότερους Υπουργούς – όταν εμπίπτει στην αρμοδιότητα περισσότερων του ενός Υπουργών – κατ΄ εξουσιοδότηση σχετικού Νόμου.

Κοινοτικές Αποφάσεις

Οι νομοθετικές πράξεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οι οποίες δεσμεύουν άμεσα εκείνον ή εκείνους προς τους οποίους απευθύνονται (κράτη -μέλη, επιχειρήσεις ή πολίτες κρατών – μελών) και διακρίνονται για την ατομική ισχύ (οι αποδέκτες ορίζονται και δεσμεύονται ατομικά, στοιχείο που διαφοροποιεί τις Κοινοτικές Αποφάσεις από τους Κοινοτικούς Κανονισμούς) και τη δεσμευτικότητα ως προς όλα τα στοιχεία τους (στοιχείο που τις διακρίνει από τις Κοινοτικές Οδηγίες).

Πηγή :«Ευρωπαϊκά Κείμενα : Το Αλφάβητο του Κοινοτικού Δικαίου»

Κοινοτικές Οδηγίες

Οι νομοθετικές πράξεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οι οποίες απευθύνονται σε ένα, περισσότερα ή όλα τα κράτη-μέλη και είναι δεσμευτικές όσον αφορά τον επιδιωκόμενο στόχο αλλά επαφίεται στις εθνικές αρχές η επιλογή του τύπου και των μέσων ενσωμάτωσής τους στο εθνικό δίκαιο.

Πηγή :«Ευρωπαϊκά Κείμενα : Το Αλφάβητο του Κοινοτικού Δικαίου»

Κοινοτική Νομοθεσία

Το σύνολο των κανόνων που καθορίζουν τις αρμοδιότητες και τις διαδικασίες για τη λήψη αποφάσεων από μέρους των Κοινοτικών Οργάνων, ρυθμίζουν τις μεταξύ τους σχέσεις καθώς και τις σχέσεις τους με τα κράτη μέλη και τους πολίτες των κρατών μελών.
Η Κοινοτική Νομοθεσία αποτελείται αφενός από τους κανόνες που περιλαμβάνονται στις ιδρυτικές Συνθήκες, τις μετέπειτα συμπληρώσεις και τροποποιήσεις τους και τις Συνθήκες ένταξης και αφετέρου από τις νομοθετικές πράξεις (Κανονισμοί, Οδηγίες, Αποφάσεις, Συστάσεις και Γνώμες) που διαμορφώνονται από τα Κοινοτικά Όργανα κατά την άσκηση των αρμοδιοτήτων τους.

Πηγή :«Ευρωπαϊκά Κείμενα : Το Αλφάβητο του Κοινοτικού Δικαίου»

Κοινοτική Συμμετοχή

Η δαπάνη που πραγματοποιείται για την κάλυψη μέρους του προϋπολογισμού ενός Έργου και προέρχεται από κοινοτικούς πόρους των Διαρθρωτικών Ταμείων και των Χρηματοδοτικών Μέσων.

Κοινοτικοί Κανονισμοί

Οι νομοθετικές πράξεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οι οποίες υπερισχύουν της εθνικής νομοθεσίας των κρατών μελών, διακρίνονται από τον κοινοτικό χαρακτήρα (ισχύουν ενιαία και πλήρως σε όλα τα κράτη μέλη) και την άμεση ικανότητα εφαρμογής τους (δεν οφείλουν προηγουμένως να μεταφερθούν στο εθνικό δίκαιο). Είναι η πλέον ισχυρή μορφή της κοινοτικής νομοθεσίας.

Πηγή :«Ευρωπαϊκά Κείμενα : Το Αλφάβητο του Κοινοτικού Δικαίου»

Κοινωνικοί εταίροι

Οι συνομιλητές της Επιτροπής των οποίων την άποψη υποχρεούται να λαμβάνει όταν επιθυμεί να υποβάλει προτάσεις συγκεκριμένης πολιτικής. Ο κοινωνικός διάλογος πραγματοποιείται με τις τρεις κύριες οργανώσεις εκπροσώπησης των κοινωνικών εταίρων σε ευρωπαϊκό επίπεδο: •Ευρωπαϊκή Συνομοσπονδία Συνδικάτων (CES) •Ένωση των Επιχειρήσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (UNICE) •Ευρωπαϊκό Κέντρο Επιχειρήσεων(CEEP). Καθήκον της Επιτροπής είναι να λαμβάνει όλα τα αναγκαία μέτρα για να προωθήσει και να διευκολύνει τη διαβούλευση με τους κοινωνικούς εταίρους σχετικά με τον μελλοντικό προσανατολισμό της κοινοτικής δράσης. Πηγή :ΓΛΩΣΣAPIO Όργανα, πολιτικές και διεύρυνση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, Υπηρεσία Επισήμων Εκδόσεων των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, Λουξεμβούργο 2000
Οι συνομιλητές της Επιτροπής των οποίων την άποψη υποχρεούται να λαμβάνει όταν επιθυμεί να υποβάλει προτάσεις συγκεκριμένης πολιτικής. Ο κοινωνικός διάλογος πραγματοποιείται με τις τρεις κύριες οργανώσεις εκπροσώπησης των κοινωνικών εταίρων σε ευρωπαϊκό επίπεδο:

  • Ευρωπαϊκή Συνομοσπονδία Συνδικάτων (CES)
  • Ένωση των Επιχειρήσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (UNICE)
  • Ευρωπαϊκό Κέντρο Επιχειρήσεων(CEEP).
  • Καθήκον της Επιτροπής είναι να λαμβάνει όλα τα αναγκαία μέτρα για να προωθήσει και να διευκολύνει τη διαβούλευση με τους κοινωνικούς εταίρους σχετικά με τον μελλοντικό προσανατολισμό της κοινοτικής δράσης.

Πηγή :ΓΛΩΣΣAPIO Όργανα, πολιτικές και διεύρυνση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, Υπηρεσία Επισήμων Εκδόσεων των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, Λουξεμβούργο 2000

Κοινωνικός διάλογος

Ο κοινωνικός διάλογος αποτελεί μια διαδικασία διαβούλευσης που διεξάγεται από τους κοινωνικούς εταίρους στο ευρωπαϊκό επίπεδο. Περιλαμβάνει τις συζητήσεις μεταξύ των ευρωπαίων κοινωνικών εταίρων, τις κοινές ενέργειές τους και τις τυχόν διαπραγματεύσεις τους, καθώς και τις συζητήσεις μεταξύ των κοινωνικών εταίρων και των οργάνων της EE.

Πηγή :ΓΛΩΣΣAPIO «Όργανα, πολιτικές και διεύρυνση της Ευρωπαϊκής Ένωσης», Υπηρεσία Επισήμων Εκδόσεων των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, Λουξεμβούργο 2000

Κόστος ή Δαπάνη

Η ανάλωση ή διάθεση πόρων (π.χ. έδαφος, μηχανήματα, εργασία, κλπ.) που απαιτούνται στο επενδυτικό σχέδιο ως εισροές για την κατασκευή του (άμεσο κόστος), καθώς και οι άλλες αρνητικές επιπτώσεις (έμμεσο κόστος) που προκαλούνται από το Σχέδιο Επένδυσης, όπως η ρύπανση της ατμόσφαιρας, η καταστροφή μιας ακτής, κ.λπ.

Ιδιωτική Συμμετοχή

Το τμήμα του Συνολικού Κόστους Προγράμματος, Άξονα, Μέτρου ή Έργου, που καλύπτεται από ιδιωτικά κεφάλαια, επιπλέον της Δημόσιας Δαπάνης.

Ινστιτούτα Επαγγελματικής Κατάρτισης (Δημόσια)

Θεσμός για την επαγγελματική κατάρτιση των αποφοίτων Λυκείου. Οι απόφοιτοι των IEK ύστερα από κατάρτιση διάρκειας μέχρι τεσσάρων εξαμήνων μπορούν να αποκτούν εξειδικευμένες γνώσεις και δεξιότητες ώστε να ενταχθούν στην αγορά εργασίας. Το εκπαιδευτικό και διοικητικό τους έργο συντονίζεται από τον Οργανισμό Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης (OEEK), ο οποίος ιδρύθηκε για την υποστήριξη του αντίστοιχου θεσμού με το Ν. 2009/92 και τελεί υπό την εποπτεία του Υπουργείου Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων (YΠEΠΘ). ΙEK για αρχική ή συνεχιζόμενη κατάρτιση διαθέτει και ο OAEΔ (Σχολές Μαθητείας). Επίσης, λειτουργούν και ιδιωτικά IEK.

Θεσμός για την επαγγελματική κατάρτιση των αποφοίτων Λυκείου. Οι απόφοιτοι των IEK ύστερα από κατάρτιση διάρκειας μέχρι τεσσάρων εξαμήνων μπορούν να αποκτούν εξειδικευμένες γνώσεις και δεξιότητες ώστε να ενταχθούν στην αγορά εργασίας.

Το εκπαιδευτικό και διοικητικό τους έργο συντονίζεται από τον Οργανισμό Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης (OEEK), ο οποίος ιδρύθηκε για την υποστήριξη του αντίστοιχου θεσμού με το Ν. 2009/92 και τελεί υπό την εποπτεία του Υπουργείου Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων (YΠEΠΘ).
ΙEK για αρχική ή συνεχιζόμενη κατάρτιση διαθέτει και ο OAEΔ (Σχολές Μαθητείας). Επίσης, λειτουργούν και ιδιωτικά IEK.

Ινστιτούτο Διαρκούς Εκπαίδευσης Ενηλίκων (Ι.Δ.ΕΚ.Ε.)

Το Ι.Δ.ΕΚ.Ε. είναι νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου το οποίο υπάγεται στη Γενική Γραμματεία Δια Βίου Μάθησης (Γ.Γ.Δ.Β.Μ.). Βασικός σκοπός του είναι η Τεχνολογική και Επιστημονική υποστήριξη των προγραμμάτων της Γ.Γ.Δ.Β.Μ. και η υλοποίηση ενεργειών που αφορούν στη δια βίου μάθηση (Φ.Ε.Κ. 90/τ.α’/2-5-2001/ν.2909).

Πηγή : Ι.Δ.ΕΚ.Ε.

Ινστιτούτο Επιμόρφωσης

Το INEΠ ανήκει στο Εθνικό Κέντρο Δημόσιας Διοίκησης (EKΔΔ) και έχει σκοπό να εκπαιδεύει υπαλλήλους που ανήκουν στην Κεντρική Διοίκηση, την Περιφερειακή Διοίκηση, την Τοπική Αυτοδιοίκηση, σε NΠΔΔ καθώς και σε υπαλλήλους του ευρύτερου δημοσίου τομέα (π.χ. ΔEH, OTE, κλπ.). Επίσης παρέχει υπηρεσίες έναντι αμοιβής στον ιδιωτικό τομέα και αναλαμβάνει τη διεξαγωγή μελετών, επιστημονικών συνεδρίων, εκδόσεων κλπ.

Οι δραστηριότητες του INEΠ αναπτύσσονται από το Κεντρικό Ινστιτούτο Αθηνών (με έδρα στον Ταύρο) και το Περιφερειακό Ινστιτούτο Επιμόρφωσης Θεσσαλονίκης.

Ισότητα ευκαιριών

Η ισότητα των ευκαιριών αποτελεί γενική αρχή, οι δύο ουσιαστικές πτυχές της οποίας είναι η απαγόρευση των διακρίσεων λόγω ιθαγένειας και η ισότητα μεταξύ ανδρών και γυναικών. Η εν λόγω αρχή εφαρμόζεται σε όλους τους τομείς, ιδίως, στον οικονομικό, κοινωνικό, πολιτιστικό και οικογενειακό βίο.
Η συνθήκη του Άμστερνταμ εισήγαγε μια νέα διάταξη προκειμένου να ενισχύσει την αρχή της απαγόρευσης των διακρίσεων που συνδέεται άμεσα με την ισότητα των ευκαιριών. Το άρθρο αυτό προβλέπει τη δυνατότητα λήψης από το Συμβούλιο των αναγκαίων μέτρων για την καταπολέμηση κάθε μορφής διακρίσεων λόγω φύλου, φυλής ή εθνοτικής καταγωγής, θρησκείας ή πεποιθήσεων, αναπηρίας, ηλικίας ή γενετήσιου προσανατολισμού. Εξάλλου, χάρη στο πρόγραμμα δράσης για την καταπολέμηση των διακρίσεων (2001-2006), η Ευρωπαϊκή Ένωση ενθαρρύνει και συμπληρώνει τις ενέργειες των κρατών μελών για την καταπολέμηση κάθε μορφής διακρίσεων.
Ο Χάρτης των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που εγκρίθηκε το Δεκέμβριο του 2000, περιλαμβάνει κεφάλαιο με τίτλο «Ισότητα», το οποίο προβλέπει τις αρχές της απαγόρευσης των διακρίσεων, της ισότητας ανδρών και γυναικών και της πολιτιστικής, θρησκευτικής και γλωσσικής πολυμορφίας. Το κεφάλαιο αυτό αναφέρεται επίσης στα δικαιώματα του παιδιού, των ηλικιωμένων και των ατόμων με αναπηρία.

Ισότητα μεταξύ ανδρών και Γυναικών

Από το 1957, η συνθήκη για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής Κοινότητας καθιέρωσε την αρχή της ισότητας ανδρών και γυναικών. Το άρθρο 141 ορίζει ότι παρέχεται ίση αμοιβή στους άνδρες και στις γυναίκες για ίσης αξίας παρεχόμενη εργασία. Από το 1975, έχει εκδοθεί σειρά οδηγιών που επεκτείνουν την αρχή της ίσης μεταχείρισης στην πρόσβαση στην απασχόληση, στην επαγγελματική κατάρτιση, στην επαγγελματική προώθηση με στόχο την εξάλειψη κάθε μορφής διάκρισης στον χώρο εργασίας και, εν συνεχεία, στους τομείς της κοινωνικής ασφάλισης, των νομικών καθώς και των επαγγελματικών καθεστώτων.
Η Επιτροπή προσέθεσε στα πολυετή προγράμματα προώθησης της ίσης μεταχείρισης, τα οποία εισήχθησαν τη δεκαετία του 1980, μια κοινοτική στρατηγική (2001-2005), με στόχο τη θέσπιση πλαισίου δράσης, στο οποίο όλες οι κοινοτικές δράσεις να μπορούν να συμβάλουν στην επίτευξη του στόχου της εξάλειψης των ανισοτήτων και της προώθησης της ισότητας ανδρών και γυναικών.
Η συνθήκη του Άμστερνταμ έχει ως στόχο τη συμπλήρωση του περιορισμένου πεδίου εφαρμογής του άρθρου 141 (που αφορά μόνο την ισότητα της αμοιβής), ενσωματώνοντας την προώθηση της ισότητας ανδρών και γυναικών στο άρθρο 2 της συνθήκης ΕΚ, στο οποίο απαριθμούνται τα καθήκοντα της Κοινότητας. Ο Χάρτης των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που εγκρίθηκε τον Δεκέμβριο του 2000, ορίζει ότι: «Η ισότητα ανδρών και γυναικών πρέπει να εξασφαλίζεται σε όλους τους τομείς, περιλαμβανομένων της απασχόλησης, της εργασίας και των αποδοχών».

Θ

Η

Ζ

Εγκύκλιος

Πράξη της Διοίκησης που εξαντλεί τη δεσμευτική ισχύ της μέσα στο πλαίσιο της Διοίκησης. Οι Εγκύκλιοι διακρίνονται σε Ερμηνευτικές και Κανονιστικές. Τις Ερμηνευτικές Εγκυκλίους τις εκδίδουν οι ιεραρχικά Προϊστάμενοι των διαφόρων υπηρεσιακών σχηματισμών του Κράτους και των NΠΔΔ (π.χ. Υπουργοί, Νομάρχες, Γενικοί Γραμματείς, Διοικητές), κατά την άσκηση του προληπτικού ιεραρχικού ελέγχου και με αυτές επαναλαμβάνουν, σχολιάζουν και επεξηγούν τις διατάξεις των νομοθετικών και κανονιστικών πράξεων και παρέχουν οδηγίες για τον τρόπο εφαρμογής τους. Με τις Κανονιστικές Εγκυκλίους καθορίζονται καθήκοντα των ιεραρχικά υφισταμένων υπαλλήλων έναντι των προϊσταμένων τους και επιβάλλονται υποχρεώσεις ή αναγνωρίζονται δικαιώματα των διοικούμενων.

Πηγή : Eπ. Σπηλιωτόπουλος : Εγχειρίδιο Διοικητικού Δικαίου, Δευτέρα έκδοσις, Νομικαί Εκδόσεις Aντ. N. Σάκκουλα, Αθήνα – Κομοτηνή 1982

Εθνική Αρχή Συντονισμού

Η Εθνική Αρχή Συντονισμού είναι η αρχή που συντονίζει τον προγραμματισμό και την εφαρμογή των επιχειρησιακών προγραμμάτων του ΕΣΠΑ και καθοδηγεί τις διαχειριστικές αρχές με στόχο την εξασφάλιση της αποτελεσματικότητας και της νομιμότητας της διαχείρισης και της εφαρμογής των επιχειρησιακών προγραμμάτων.

Ως Εθνική Αρχή Συντονισμού ορίζεται η Γενική Διεύθυνση Αναπτυξιακού Προγραμματισμού, Περιφερειακής Πολιτικής και Δημοσίων Επενδύσεων του Υπουργείου Οικονομίας και Οικονομικών.

Η Εθνική Αρχή Συντονισμού έχει την ευθύνη για το σχεδιασμό του συστήματος διαχείρισης και ελέγχου (ΣΔΕ) σύμφωνα με το άρθρο 58 του Κανονισμού (ΕΚ) 1083/2006.

Εθνική Δαπάνη ή Ακαθάριστη Εθνική Δαπάνη

Η αποτίμηση σε νομισματικές μονάδες του προϊόντος (που προκύπτει ως το άθροισμα των δαπανών για την αγορά των τελικών αγαθών και υπηρεσιών), το οποίο καταναλώνεται κατά τη διάρκεια ενός έτους από συντελεστές παραγωγής που ανήκουν σε μόνιμους κατοίκους της χώρας, ανεξάρτητα από το πού βρίσκονται οι συντελεστές παραγωγής.

Εθνική Δημόσια Δαπάνη ή Εθνική Συμμετοχή

Η δαπάνη που πραγματοποιείται για την κάλυψη μέρους του προϋπολογισμού ενός έργου / ενέργειας, που βαρύνει τον κρατικό προϋπολογισμό και εξασφαλίζεται μέσω του ΠΔE ή του τακτικού προϋπολογισμού.

Πηγή : EΠΛE – EKT

Εθνική Σχολή Δημόσιας Διοίκησης

Ανήκει στο Εθνικό Κέντρο Δημόσιας Διοίκησης (E.K.Δ.Δ.) και έχει σκοπό να εκπαιδεύει μετά από εισαγωγικό διαγωνισμό πτυχιούχους AEI – TEI καθώς και ήδη υπηρετoύντες δημοσίους υπαλλήλους κατηγορίας ΔE με πενταετή προϋπηρεσία. Οι απόφοιτοί της έχουν την δυνατότητα ταχείας ιεραρχικής εξέλιξης σε θέσεις του Δημόσιου Τομέα.

Εθνικό Δίκτυο Έρευνας & Τεχνολογίας

Το EΔET είναι ένα δίκτυο κορμού (backbone network) που αφενός συνδέεται με το Διαδίκτυο (Internet) και αφετέρου μέσω σημείων πρόσβασης (access points) εξασφαλίζει σύνδεση με το Διαδίκτυο σε διάφορα επιμέρους δίκτυα χρηστών που είναι Πανεπιστήμια, Ερευνητικά Κέντρα και Τεχνολογικά Εκπαιδευτικά Ιδρύματα. Το EΔET μετεξελίχθηκε πρόσφατα σε AE με αποκλειστικούς μετόχους το Υπουργείο Ανάπτυξης, τα AEI, TEI, και τα Ερευνητικά Κέντρα της χώρας.

Το EΔET θα προχωρήσει σε δικτυακές συνδέσεις με χώρες της Βαλκανικής, του Εύξεινου Πόντου και της Ανατολικής Μεσογείου και προς την κατεύθυνση αυτή ήδη έχουν δρομολογηθεί συνδέσεις με Βουλγαρία, Ρουμανία και Κύπρο, ενώ υπάρχει ενδιαφέρον από πολλές άλλες.

Εθνικό Εισόδημα ή Ακαθάριστο Εθνικό Εισόδημα

Η αποτίμηση σε νομισματικές μονάδες του προϊόντος (που προκύπτει ως το άθροισμα των εισοδημάτων), το οποίο παράγεται κατά τη διάρκεια ενός έτους από συντελεστές παραγωγής που ανήκουν σε μόνιμους κατοίκους της χώρας, ανεξάρτητα από το πού βρίσκονται οι συντελεστές παραγωγής.

Εθνικό Κέντρο Δημόσιας Διοίκησης

Είναι Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου που εποπτεύεται από το Υπουργείο Εσωτερικών Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης. Το E.K.Δ.Δ. περιλαμβάνει την Εθνική Σχολή Δημόσιας Διοίκησης (E.Σ.Δ.Δ.) και το Ινστιτούτο Επιμόρφωσης (IN.EΠ.).

Εθνικό Κέντρο Κοινωνικών Ερευνών

NΠΔΔ εποπτευόμενο από το Υπουργείο Ανάπτυξης με σκοπό τη διενέργεια επιστημονικών ερευνών, με αντικείμενο – μεταξύ άλλων – τη διάρθρωση και δυναμική της ελληνικής κοινωνίας, την προαγωγή και διάδοση των κοινωνικών επιστημών και των μεθόδων επιστημονικής έρευνας.

Εθνικό Κέντρο Πιστοποίησης Δομών Συνεχιζόμενης Κατάρτισης (Ε.ΚΕ.ΠΙΣ.)

NΠIΔ με έδρα την Αθήνα, εποπτευόμενο από τον Υπουργό Εργασίας. Σκοπός του Κέντρου είναι η συνεργασία με τα EΣEKA, ΠEEKA και NEEKA, η πιστοποίηση της καταλληλότητας των υποδομών, των εκπαιδευτικών δομών και της επάρκειας των εκπαιδευτών, η ανάπτυξη προγραμμάτων συνεχιζόμενης κατάρτισης, εκπαιδευτικής μεθοδολογίας και εκπαίδευσης εκπαιδευτών, η κατάρτιση μητρώου φορέων παροχής συνεχιζόμενης κατάρτισης και η ανταλλαγή πληροφοριών και συνεργασία με αντίστοιχους φορείς της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Πηγή: N. 1836/1989, ΦEK 79A, άρθρο 1

Εθνικό Προϊόν ή Ακαθάριστο Εθνικό Προϊόν

Η αποτίμηση σε νομισματικές μονάδες του προϊόντος (που προκύπτει ως το σύνολο των προϊόντων και υπηρεσιών διαφόρων κλάδων και δραστηριοτήτων της οικονομίας), το οποίο παράγεται κατά τη διάρκεια ενός έτους, από συντελεστές παραγωγής που ανήκουν σε μόνιμους κατοίκους της χώρας, ανεξάρτητα από τη χώρα όπου βρίσκονται οι συντελεστές παραγωγής.

Εθνικό Στρατηγικό Πλαίσιο Αναφοράς (Ε.Σ.Π.Α) 2007 – 2013

Το ΕΣΠΑ (Εθνικό Στρατηγικό Πλαίσιο Αναφοράς) 2007 – 2013 αποτελεί το έγγραφο αναφοράς για τον προγραμματισμό των Ταμείων της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε εθνικό επίπεδο για την περίοδο 2007-2013. Εκπονήθηκε στο πλαίσιο της νέας στρατηγικής προσέγγισης για την Πολιτική Συνοχής της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σύμφωνα με την οποία το ΕΣΠΑ «..εξασφαλίζει ότι η συνδρομή από τα Ταμεία συμβαδίζει με τις κοινοτικές στρατηγικές κατευθυντήριες γραμμές για τη συνοχή και προσδιορίζει το σύνδεσμο μεταξύ των κοινοτικών προτεραιοτήτων αφενός και του εθνικού προγράμματος μεταρρυθμίσεων αφετέρου».

Η στοχοθεσία του ΕΣΠΑ διατυπώθηκε σε 4 επίπεδα:

  • στο επίπεδο των στρατηγικών στόχων του ΕΣΠΑ,
  • στο επίπεδο των θεματικών (5) και χωρικών (3) προτεραιοτήτων, όπως απαιτείται από το Γενικό Κανονισμό των Ταμείων,
  • στο επίπεδο των Γενικών Στόχων (17), στους οποίους αναλύεται κάθε θεματική προτεραιότητα,
  • στο επίπεδο των ειδικών στόχων και των κύριων μέσων επίτευξης.

Το νέο σχήμα χαρακτηρίζεται από μικρότερο πλήθος Επιχειρησιακών Προγραμμάτων σε σχέση με την προηγούμενη περίοδο 2000-2006, που οδηγεί σε πιο ευέλικτο σχήμα διαχείρισης: ο στρατηγικός σχεδιασμός της χώρας για την περίοδο 2007-2013 θα υλοποιηθεί μέσα από οκτώ (8) Τομεακά ΕΠ, πέντε (5) Περιφερειακά ΕΠ και δώδεκα (12) Προγράμματα Ευρωπαϊκής Εδαφικής Συνεργασίας. Την περίοδο 2007-2013 το σύνολο των υποδομών προσπελασιμότητας θα υλοποιηθεί πλέον στο πλαίσιο ενός τομεακού ΕΠ, ενώ για τους τομείς της υγείας και του πολιτισμού δεν θα υπάρχει πλέον διακριτό ΕΠ και οι σχετικές δράσεις θα υλοποιηθούν από Περιφερειακά και Τομεακά ΕΠ.

Πηγή : Υπουργείο Οικονομίας & Οικονομικών

Εθνικό Συμβούλιο Επαγγελματικής Κατάρτισης και Απασχόλησης

Συμβούλιο εθνικού επιπέδου με αρμοδιότητες την εισήγηση στην κυβέρνηση των κατευθυντήριων γραμμών της επαγγελματικής κατάρτισης και απασχόλησης, την προώθηση του συντονισμού των φορέων που εφαρμόζουν προγράμματα επαγγελματικής κατάρτισης και απασχόλησης και γενικά την κατεύθυνση των δραστηριοτήτων τους σύμφωνα με τα εθνικά προγράμματα ανάπτυξης.

Μέλη του είναι ο Γενικός Γραμματέας του Υπουργείου Εργασίας, εκπρόσωποι του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας, Υπουργείου Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων, Υπουργείου Ανάπτυξης, OAEΔ, ΓΣEE, ΠAΣEΓEΣ, ΓΣEBE, ΣEB, KEΔKE, EΣEE. Kατά περίπτωση συμμετέχουν εκπρόσωποι του Υπουργείου Γεωργίας, Υπουργείου Εμπορικής Ναυτιλίας, Υπουργείου Πολιτισμού, Εργατικής Εστίας, EOT, EOMMEX, TEE, OEE, EEΔEKA, ΓEΩTEE.

Πηγή : N. 1836/1989, ΦEK 79A, άρθρο 1

Εθνικός Συντονιστής EKT

Είναι το Υπουργείο Εργασίας. Οι κυριότερες αρμοδιότητες που απορρέουν από αυτό το ρόλο αφορούν τη διαμόρφωση Εθνικής πολιτικής σε θέματα επαγγελματικής κατάρτισης και απασχόλησης, η εποπτεία και ο συντονισμός των Ενεργειών EKT, ανεξαρτήτως Προγράμματος και ο σχεδιασμός οργανωτικών συστημάτων για την προώθηση αυτών των πολιτικών. Επιπλέον, έχοντας την πλήρη ευθύνη της χώρας έναντι της Ευρωπαϊκής Επιτροπής είναι υπεύθυνο για την εξασφάλιση της υψηλής εισροής των κοινοτικών κονδυλίων, στο πλαίσιο συγκεκριμένων διαδικασιών, αποστέλλοντας στην ΓΔ Απασχόληση και Κοινωνικές Υποθέσεις πληροφορίες φυσικού και οικονομικού αντικειμένου των Επιχειρησιακών Προγραμμάτων.

Πηγή : EΠΛE – EKT

Ειδική Υπηρεσία Συντονισμού και Παρακολούθησης Δράσεων Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου

Στο Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων συνιστάται ειδική υπηρεσία με τίτλο «ΕΙΔΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗΣ ΔΡΑΣΕΩΝ ΕΚΤ» η οποία υπάγεται στη Γενική Γραμματεία Διαχείρισης Κοινοτικών και Άλλων Πόρων του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων.

Η ειδική υπηρεσία είναι αρμόδια για το συντονισμό των δράσεων του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου (ΕΚΤ) στο Γ’ Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης (ΚΠΣ) και για την παρακολούθηση της εξέλιξης και της αποτελεσματικότητας των παρεμβάσεων του ΕΚΤ, που περιλαμβάνονται στα Επιχειρησιακά Προγράμματα και τις Κοινοτικές Πρωτοβουλίες του Γ’ ΚΠΣ.

Ειδικός Λογαριασμός Έρευνας

Ειδικός Λογαριασμός Έρευνας λειτουργεί στα AEI, τα TEI αλλά και σε διάφορα εποπτευόμενα ερευνητικά ιδρύματα, το ΠI κλπ. και έχει ως σκοπό τη διάθεση και διαχείριση κονδυλίων κατά παρέκκλιση των διατάξεων περί δημοσίου λογιστικού και προμηθειών. Τα κονδύλια μπορούν να προέρχονται από Κοινοτική ή άλλη πηγή και προορίζονται για την κάλυψη δαπανών που είναι απαραίτητη για τις ανάγκες ερευνητικών, εκπαιδευτικών, επιμορφωτικών, αναπτυξιακών έργων καθώς και συνεχιζόμενης κατάρτισης, την εκπόνηση ειδικών μελετών, την εκτέλεση εργαστηριακών αναλύσεων, και άλλων δραστηριοτήτων που συμβάλλουν στη σύνδεση της εκπαίδευσης και της έρευνας με την παραγωγή. Ο Ειδικός Λογαριασμός διοικείται από Επιτροπή.

Εκπαίδευση

Ο όρος παιδεία θεωρείται συνήθως ως συνώνυμος προς την αγωγή, τη μόρφωση και την εκπαίδευση, όμως οι έννοιες διαφέρουν. Η αγωγή δηλώνει τη σκόπιμη ενέργεια του παιδεύοντος επί του παιδευομένου και αναφέρεται κυρίως στην παιδική ηλικία. Η μόρφωση εκφράζει το αποτέλεσμα της αγωγής και της παιδείας. Η παιδεία διαφέρει από τους παραπάνω όρους, επειδή δηλώνει την ενεργητική από την πλευρά του παιδεύοντος και του παιδευομένου (αλληλενέργεια) ενσυνείδητη και σκόπιμα οργανωμένη κοινωνική λειτουργία της διαμόρφωσης του ανθρώπου, κάθε ηλικίας, ως ατομικής προσωπικότητας και ως κοινωνικού όντος. Η εκπαίδευση εξάλλου εκφράζει την οργανωμένη παιδεία που περιέχεται στο σχολείο.

Πηγή : ΓΛΩΣΣAPIO CEDEFOP, Υπηρεσία Επισήμων Εκδόσεων των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, Λουξεμβούργο 1996

Έλεγχος

Η διαδικασία βάσει της οποίας ελέγχονται οι παρεμβάσεις. Ο έλεγχος στα πλαίσια του KΠΣ γίνεται σε πρώτο επίπεδο από τη Διαχειριστική Αρχή (εσωτερικός & προληπτικός έλεγχος), σε δεύτερο επίπεδο από την Αρχή Πληρωμής (χρηματοοικονομικός δειγματοληπτικός έλεγχος) και σε τρίτο επίπεδο από την Επιτροπή Δημοσιονομικού Ελέγχου.
Ολόκληρο το παραπάνω σύστημα παρακολουθείται με ελέγχους από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για πιστοποίηση της καλής λειτουργίας της διαχείρισης και των ελέγχων.

Πηγές : 1) Κανονισμός (EK) αριθ. 1260/1999 του Συμβουλίου της 21.6.1999 για τα Διαρθρωτικά Ταμεία, 2) N. 2860/2000 (ΦEK 251A/14.11.2000)

Ενδιάμεσος Φορέας ή Ενδιάμεσος Φορέας Διαχείρισης

Φορέας οικονομικής διαχείρισης Έργων / Ενεργειών.
Διαχειρίζεται τις πιστώσεις που του μεταφέρει ο Φορέας Εθνικής Χρηματοδότησης, τις οποίες κατευθύνει προς τα έργα, ενώ σε πολλές περιπτώσεις έχει και αρμοδιότητες τεχνικής υποστήριξης (οργάνωση σεμιναρίων, συλλογή και επεξεργασία προτάσεων, συμμετοχή στην αξιολόγηση των προτάσεων κ.λπ.).

Ένταλμα Πληρωμής

Έντυπο με το οποίο εντέλλεται μια Υπηρεσία (Οργανισμός, κ.λπ.) να πληρώσει ένα ποσό σε ένα ορισμένο νομικό και φυσικό πρόσωπο για ορισμένη αιτία και συνοδεύεται από τα αντίστοιχα παραστατικά στοιχεία, π.χ. Τιμολόγια, Δελτία Παροχής Υπηρεσιών, απόφαση έγκρισης της δαπάνης, Πρακτικά Διαγωνισμών, Πρακτικά Δ.Σ. Οργανισμών ή του αρμόδιου οργάνου του φορέα, φορολογική – ασφαλιστική ενημερότητα, κ.λπ.

Ένταξη Έργου

Πραγματοποιείται όταν, με την υποβολή του Τεχνικού Δελτίου Έργου, παρουσιάζονται για το έργο η επιλεξιμότητα και η σκοπιμότητά του, ποσοτικοποιημένοι στόχοι εκροών (δείκτες), ο συνολικός προϋπολογισμός υλοποίησης, το χρονοδιάγραμμα υλοποίησης και περιγραφή των υποέργων και εξασφαλίζεται η λειτουργικότητά του μετά την πραγματοποίηση.

Η απόφαση για την ένταξη του έργου εκδίδεται από τον Γενικό ή Ειδικό Γραμματέα στον οποίο υπάγεται η Διαχειριστική Αρχή του Επιχειρησιακού Προγράμματος, μετά από συνεργασία – συντονισμό με την KΔA και τα καθ΄ ύλην αρμόδια Υπουργεία.
Για τα δημόσια έργα προϋπολογισμού άνω των 50 εκ. Ευρώ (μεγάλα έργα), καθώς και για τα δημόσια έργα που παράγουν έσοδα στον Τελικό Δικαιούχο, η απόφαση ένταξης εκδίδεται ύστερα από σύμφωνη γνώμη του Υπουργού Εθνικής Οικονομίας.

Πηγή : N. 2860/2000 (ΦEK 251A/14.11.2000)

Επαγγελματική εκπαίδευση

Κάθε σχήμα εκπαίδευσης που προετοιμάζει για την απόκτηση προσόντος σχετικού με ένα συγκεκριμένο επάγγελμα, μια συγκεκριμένη τέχνη ή απασχόληση, ή που παρέχει την απαραίτητη κατάρτιση και τις απαραίτητες δεξιότητες για ένα τέτοιο επάγγελμα, μια τέτοια τέχνη ή απασχόληση, οποιαδήποτε και αν είναι η ηλικία και οποιοδήποτε το επίπεδο της κατάρτισης των μαθητών ή των σπουδαστών, έστω και αν το πρόγραμμα κατάρτισης περιέχει κάποιο στοιχείο γενικής εκπαίδευσης.
Στη δεύτερη βαθμίδα της εκπαίδευσης, στον κύκλο που ακολουθεί την υποχρεωτική εκπαίδευση, ο όρος χρησιμοποιείται για να δηλώνει την εκπαίδευση που προετοιμάζει για επαγγέλματα που δεν είναι τεχνικά, όπως τα γεωργοκτηνοτροφικά, οικονομίας και διοίκησης, κοινωνικών υπηρεσιών, κτλ.

Πηγή : ΓΛΩΣΣAPIO CEDEFOP, Υπηρεσία Επισήμων Εκδόσεων των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, Λουξεμβούργο 1996

Επαγγελματική Κατάρτιση

Το μέρος της επαγγελματικής εκπαίδευσης που παρέχει τις ειδικές επαγγελματικές γνώσεις και δεξιότητες με τις οποίες ολοκληρώνεται η επαγγελματική επάρκεια του εκπαιδευόμενου, και το οποίο αποτελεί αντικείμενο επαγγελματικής επιμόρφωσης.

Οι σχολές του OAEΔ που εποπτεύονται από το Υπουργείο Εργασίας παρέχουν κυρίως επαγγελματική κατάρτιση, ενώ τα Τεχνικά Επαγγελματικά Εκπαιδευτήρια του Υπουργείου Παιδείας παρέχουν κυρίως επαγγελματική εκπαίδευση.

Πηγή : ΓΛΩΣΣAPIO CEDEFOP, Υπηρεσία Επισήμων Εκδόσεων των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, Λουξεμβούργο 1996

Επανακατάρτιση

Επαγγελματική κατάρτιση που προετοιμάζει για ένα επάγγελμα διαφορετικό από αυτό που αποσκοπούσε η αρχική κατάρτιση ή από αυτό που ασκούσε ο εργαζόμενος και για διάφορους λόγους αναγκάστηκε να το σταματήσει. Η επανακατάρτιση των εργαζομένων παρέχεται σε ειδικά κέντρα ταχύρρυθμης κατάρτισης του OAEΔ που αναφέρονται ως KETEK.

Πηγή : ΓΛΩΣΣAPIO CEDEFOP, Υπηρεσία Επισήμων Εκδόσεων των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, Λουξεμβούργο 1996

Επικουρικότητα

Η αρχή της επικουρικότητας έχει ως στόχο να εξασφαλίσει ότι οι αποφάσεις λαμβάνονται όσο το δυνατόν πιο κοντά στον πολίτη ενώ ελέγχεται διαρκώς ότι η δράση που αναλαμβάνεται σε κοινοτικό επίπεδο δικαιολογείται σε σχέση με τις δυνατότητες που προσφέρονται σε εθνική, περιφερειακή ή τοπική κλίμακα.

Συγκεκριμένα, πρόκειται για την αρχή σύμφωνα με την οποία η Ένωση ενεργεί – εκτός από τους τομείς που υπάγονται στην αποκλειστική της αρμοδιότητα – μόνο όταν η δράση της θα είναι πιο αποτελεσματική από τη δράση που θα διεξαχθεί σε εθνικό, περιφερειακό ή τοπικό επίπεδο. Συνδέεται στενά με τις αρχές της αναλογικότητας και της αναγκαιότητας που προϋποθέτουν ότι η δράση της Ένωσης δεν πρέπει να υπερβαίνει ό,τι είναι αναγκαίο για να επιτευχθούν οι στόχοι της Συνθήκης.

Επιλέξιμη Δαπάνη

Η Δαπάνη η οποία αντιστοιχεί σε Έργο / Ενέργεια, ή σε μέρος αυτού, που μπορεί να συγχρηματοδοτηθεί.

Επιλέξιμο Έργο / Ενέργεια

Θεωρείται το Έργο / Ενέργεια που πληροί τα γενικά κριτήρια επιλεξιμότητας, καθώς και τα ειδικά ανά Άξονα και Μέτρο, όπως αυτά αποφασίστηκαν από την Eπ.Πα. ενός Προγράμματος, με βάση το KΠΣ, το σχετικό Επιχειρησιακό Πρόγραμμα και βέβαια τον κανονισμό του Διαρθρωτικού Ταμείου, από το οποίο συγχρηματοδοτείται το αντίστοιχο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα.

Επιλεξιμότητα

Η συμβατότητα με το θεσμικό πλαίσιο που ισχύει για τις χρηματοδοτήσεις από την EE. Αφορά κυρίως δύο μεγάλες κατηγορίες: τις συγχρηματοδοτούμενες ενέργειες και τις δαπάνες.

Επιμόρφωση

Εξωσχολική και μετασχολική μόρφωση των πολιτών για τη συμπλήρωση των κενών της εκπαίδευσης και η συνεχής ενημέρωση αυτών επί των νέων εξελίξεων και τάσεων της ανθρώπινης δημιουργίας με σκοπό τη βελτίωση της ατομικής, οικογενειακής και κοινωνικής διαβίωσης και συμπεριφοράς ως και της επαγγελματικής τους απασχόλησης. O σκοπός της επιμόρφωσης μπορεί να είναι γενικός ή ειδικός για την κάλυψη ατομικών, ομαδικών, τοπικών, περιφερειακών και εθνικών αναγκών.

Πηγή : ΓΛΩΣΣAPIO CEDEFOP, Υπηρεσία Επισήμων Εκδόσεων των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, Λουξεμβούργο 1996

Επιτροπή Δημοσιονομικού Ελέγχου

Επταμελής επιτροπή που συγκροτείται στο Γενικό Λογιστήριο του Κράτους με απόφαση του Υπουργού Οικονομικών και έχει σκοπό τη διενέργεια ελέγχων των Διαχειριστικών Αρχών, της Αρχής Πληρωμής, των Δικαιούχων και πράξεων του Γ΄ KΠΣ. Η Επιτροπή αποτελείται από τον Γενικό Διευθυντή της Γενικής Διεύθυνσης Διοίκησης και Δημοσιονομικών Ελέγχων ως Πρόεδρο, τους Διευθυντές των Διευθύνσεων Προγραμματισμού και Ελέγχων, Μελετών και Αξιολόγησης και Δημοσιονομικών Σχέσεων με την EE του Υπουργείου Οικονομικών (Γ.Λ.K.) και τρεις εμπειρογνώμονες με εμπειρία σε θέματα δημοσιονομικού ελέγχου των κοινοτικών προγραμμάτων.

Πηγή : N. 2860/2000 (ΦEK 251A/14.11.2000)

Επιτροπή Παρακολούθησης Επιχειρησιακού Προγράμματος

Όργανο ορισμένο από το κράτος μέλος, που συνοδεύει την παρέμβαση, ελέγχει τη διαχείρισή της εκ μέρους της Διαχειριστικής Αρχής, εξασφαλίζει την τήρηση των οικείων κατευθύνσεων και κανόνων εφαρμογής και εξετάζει την αξιολόγησή της.
Η Επιτροπή Παρακολούθησης βεβαιώνεται για την αποτελεσματικότητα και την ποιότητα της εκτέλεσης της παρέμβασης.
Η Επιτροπή Παρακολούθησης του Επιχειρησιακού Προγράμματος έχει ως αποστολή την παρακολούθηση της αποτελεσματικής και ορθής εφαρμογής του.

Η Επιτροπή Παρακολούθησης του Επιχειρησιακού Προγράμματος αποτελείται τουλάχιστον από εκπροσώπους της Διαχειριστικής Αρχής του Επιχειρησιακού Προγράμματος, της Αρχής Πληρωμής, της Επιτροπής Δημοσιονομικού Ελέγχου, εκπροσώπους του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και των αρμόδιων Υπουργείων και αντιπροσώπους των οικονομικών και κοινωνικών εταίρων και αντιπροσωπευτικών μη κυβερνητικών οργανώσεων, προωθώντας, κατά το δυνατόν, την ισόρροπη συμμετοχή ανδρών και γυναικών. Στις Επιτροπές Παρακολούθησης των Επιχειρησιακών Προγραμμάτων Περιφερειών συμμετέχουν και εκπρόσωποι των OTA Α΄ και Β΄ βαθμίδας. Στην Επιτροπή Παρακολούθησης του Επιχειρησιακού Προγράμματος συμμετέχουν επίσης εκπρόσωποι της Επιτροπής και της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων χωρίς δικαίωμα ψήφου.

Η Επιτροπή Παρακολούθησης του Επιχειρησιακού Προγράμματος συγκροτείται με απόφαση του αρμόδιου Υπουργού και του Υπουργού Εθνικής Οικονομίας, με την οποία και ορίζονται ο πρόεδρος, τα μέλη και οι αναπληρωτές τους. Οι αποφάσεις της Επιτροπής Παρακολούθησης λαμβάνονται κατά πλειοψηφία, δεν μπορεί όμως να ληφθεί απόφαση της Επιτροπής Παρακολούθησης χωρίς τη σύμφωνη γνώμη του Προέδρου της.

Η αποστολή, οι αρμοδιότητες, η συγκρότηση και οργάνωση της Επιτροπής Παρακολούθησης του Επιχειρησιακού Προγράμματος καθορίζονται στον N. 2860/2000 (άρθρα 15 και 16).

Πηγές : 1) Κανονισμός (EK) αριθ. 1260/1999 του Συμβουλίου της 21.6.1999 περί γενικών διατάξεων για τα Διαρθρωτικά Ταμεία, 2) N. 2860/2000 (ΦEK 251A/14.11.2000)

Επιτροπή Παρακολούθησης του Κοινοτικού Πλαισίου Στήριξης (Κ.Π.Σ.)

Η Επιτροπή Παρακολούθησης του KΠΣ έχει ως αποστολή να παρακολουθεί την αποτελεσματική και ορθή εφαρμογή του KΠΣ.

Πρόεδρος της Επιτροπής Παρακολούθησης του KΠΣ είναι ο Υπουργός Εθνικής Οικονομίας, ο οποίος αναπληρώνεται από τον αρμόδιο Γενικό Γραμματέα. Η Επιτροπή Παρακολούθησης του KΠΣ αποτελείται από τους Προέδρους των Επιτροπών Παρακολούθησης των Επιχειρησιακών Προγραμμάτων, εκπροσώπους του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας, της Διαχειριστικής Αρχής του KΠΣ, της Αρχής Πληρωμής, της Επιτροπής Δημοσιονομικού Ελέγχου, εκπροσώπους των αρμόδιων Υπουργείων και αντιπροσώπους των OTA, των οικονομικών και κοινωνικών εταίρων και αντιπροσωπευτικών μη κυβερνητικών οργανώσεων, προωθώντας, κατά το δυνατόν, την ισόρροπη συμμετοχή ανδρών και γυναικών. Στην Επιτροπή Παρακολούθησης του KΠΣ συμμετέχουν επίσης εκπρόσωποι της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων χωρίς δικαίωμα ψήφου.

Η Επιτροπή Παρακολούθησης του KΠΣ συγκροτείται με απόφαση του Υπουργού Εθνικής Οικονομίας, με την οποία και ορίζονται τα μέλη και οι αναπληρωτές τους. Με όμοια απόφαση δύναται να συγκροτούνται υποεπιτροπές συμβουλευτικού χαρακτήρα για το συντονισμό δραστηριοτήτων σε ειδικούς τομείς, το έργο των οποίων δεν θίγει τις αρμοδιότητες των Επιτροπών Παρακολούθησης του KΠΣ και των Επιχειρησιακών Προγραμμάτων. Οι αποφάσεις της Επιτροπής Παρακολούθησης λαμβάνονται κατά πλειοψηφία, δεν μπορεί όμως να ληφθεί απόφαση της Επιτροπής Παρακολούθησης χωρίς τη σύμφωνη γνώμη του Προέδρου της.

Η αποστολή, οι αρμοδιότητες, η συγκρότηση και οργάνωση της Επιτροπής Παρακολούθησης του ΚΠΣ καθορίζονται στον N. 2860/2000 (άρθρα 13 και 14).

Πηγή: N. 2860/2000 (ΦEK 251A/14.11.2000)

Επιχειρησιακό Πρόγραμμα

Έγγραφο που εγκρίνεται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και που αποσκοπεί στην εφαρμογή ενός Κοινοτικού Πλαισίου Στήριξης και περιέχει ένα συνεπές σύνολο αξόνων προτεραιότητας αποτελουμένων από πολυετή μέτρα, για την πραγματοποίηση του οποίου μπορεί να ζητηθεί η συνδρομή ενός ή περισσοτέρων Διαρθρωτικών Ταμείων και ενός ή περισσοτέρων από τα άλλα χρηματοδοτικά όργανα, καθώς και της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων. Ολοκληρωμένο επιχειρησιακό πρόγραμμα είναι το επιχειρησιακό πρόγραμμα, του οποίου η χρηματοδότηση γίνεται από περισσότερα του ενός Ταμεία.

Πηγή : Κανονισμός (EK) αριθ. 1260/1999 του Συμβουλίου της 21.6.1999 για τα Διαρθρωτικά Ταμεία

Έργο

Ολοκληρωμένο και λειτουργικά αυτοτελές αντικείμενο που μπορεί να προσδιορίζεται με το χαρακτήρα της υλικής (υλικοτεχνική υποδομή – εξοπλισμός) ή άυλης παρέμβασης (καταρτίσεις κάθε είδους, ενέργειες κοινωνικού χαρακτήρα κλπ.). Το Έργο/Ενέργεια συντίθεται από πλήθος ομοιογενών δραστηριοτήτων οι οποίες κατατείνουν στην ολοκλήρωσή του (π.χ. αγορά γης, μελέτες, κατασκευή, επίβλεψη, προμήθεια εξοπλισμού ή εκπόνηση επιμορφωτικού προγράμματος, επιμόρφωση ομάδας, διάχυση των αποτελεσμάτων της επιμόρφωσης κλπ.). Ένα Έργο / Ενέργεια είναι δυνατόν να υλοποιείται με περισσότερες της μιας Συμβάσεις, οι οποίες αντιστοιχούν σε διακριτά τμήματα του συνολικού αντικειμένου. Στην περίπτωση αυτή, για κάθε σύμβαση ορίζεται ένα Υποέργο. Στο Γ΄ ΚΠΣ αντί για Ε/Ε Έργο/Ενέργεια χρησιμοποιείται ο όρος Πράξη.

Ετήσια και Τελική Έκθεση Εκτέλεσης

Ετήσια Έκθεση : Έκθεση εκτέλεσης που, για τις πολυετείς παρεμβάσεις, συντάσσεται και υποβάλλεται από την Διαχειριστική Αρχή στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, εντός έξι μηνών από το τέλος κάθε πλήρους ημερολογιακού έτους εφαρμογής.
Τελική Έκθεση : Έκθεση που επίσης συντάσσεται και υποβάλλεται από την Διαχειριστική Αρχή στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το αργότερο έξι μήνες μετά την καταληκτική ημερομηνία επιλεξιμότητας των δαπανών.

Πηγή : Κανονισμός (EK) αριθ. 1260/1999 του Συμβουλίου της 21.6.1999 για τα Διαρθρωτικά Ταμεία

Ευρωπαϊκή Ένωση

Η Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕE) δημιουργήθηκε με τη συνθήκη για την Ευρωπαϊκή Ένωση (Mαάστριχτ, 1992). Οι συνθήκες δεν χορηγούν επίσημα στην Ένωση νομική προσωπικότητα. Ωστόσο, υπάρχει μια συναίνεση ανάμεσα στους πολιτικούς παράγοντες για την αναγνώρισή της.
Ορισμένοι από τους στόχους της είναι: 

  • προώθηση της οικονομικής και κοινωνικής προόδου, της βιώσιμης ανάπτυξης, ενός χώρου χωρίς εσωτερικά σύνορα, καθώς και της οικονομικής και νομισματικής ένωσης.
  • επιβεβαίωση της ταυτότητάς της στη διεθνή σκηνή.
  • ενίσχυση της προστασίας των δικαιωμάτων με τη θέσπιση ιθαγένειας της Ένωσης.
  • δημιουργία χώρου ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης.
  • ανάπτυξη του κοινοτικού κεκτημένου.

Η Ένωση βασίζεται σε αξίες: στο σεβασμό της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, στη δημοκρατία, στην ισότητα, στο κράτος δικαίου και στα δικαιώματα του ανθρώπου. Διαθέτει σύμβολα: σημαία (δώδεκα αστέρια σε μπλε φόντο), ύμνο («Ωδή στη χαρά» του Ludwig van Beethoven), σύνθημα («Ενωμένη στην πολυμορφία»), νόμισμα (το ευρώ), ημέρα εορτασμού (9η Μαΐου).
Διαθέτει ενιαίο θεσμικό πλαίσιο (που αποτελείται συγκεκριμένα από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο της Ένωσης και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή) για τους τρεις πυλώνες. Το εν λόγω πλαίσιο εξασφαλίζει τη συνεκτικότητα και την ομοιογένεια της δράσης της Ένωσης στους διάφορους πυλώνες.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση αποτελείται από 27 κράτη μέλη, τα οποία έχουν εκχωρήσει, δυνάμει διαφόρων Συνθηκών, ορισμένες αρμοδιότητες στα κοινοτικά θεσμικά όργανα. Ως εκ τούτου, η Ευρωπαϊκή Ένωση διαθέτει αποκλειστικές αρμοδιότητες καθώς και αρμοδιότητες που μοιράζεται από κοινού με τα κράτη μέλη που την απαρτίζουν. Τα κράτη μέλη έχουν επίσης διατηρήσει ορισμένες αρμοδιότητες που τους ανήκουν αποκλειστικά.

 

Ευρωπαϊκή Επιτροπή

Συλλογικό θεσμικό πολιτικά ανεξάρτητο όργανο, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενσαρκώνει και υπερασπίζεται το γενικό συμφέρον της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Χάρη στο σχεδόν αποκλειστικό της δικαίωμα ανάληψης πρωτοβουλίας όσον αφορά τις νομοθετικές πράξεις, η Επιτροπή θεωρείται ως κινητήρια δύναμη της Ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης. Στο πλαίσιο των πολιτικών της Κοινότητας προετοιμάζει, αλλά και εφαρμόζει τις νομοθετικές πράξεις που εκδίδει το Συμβούλιο και το Κοινοβούλιο.
Η Επιτροπή έχει εξάλλου εξουσίες εκτέλεσης, διαχείρισης και ελέγχου. Εξασφαλίζει ουσιαστικά τον προγραμματισμό και την εφαρμογή των κοινών πολιτικών, εκτελεί τον προϋπολογισμό και διαχειρίζεται τα κοινοτικά προγράμματα. Ως «θεματοφύλακας των Συνθηκών», μεριμνά επίσης για την εφαρμογή της ευρωπαϊκής νομοθεσίας.
Η Επιτροπή διορίζεται με ειδική πλειοψηφία για πέντε έτη από το Συμβούλιο, με τη σύμφωνη γνώμη των κρατών μελών. Υπόκειται σε ψήφο έγκρισης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ενώπιον του οποίου είναι υπόλογος. Το σώμα των επιτρόπων επικουρείται από μια διοίκηση η οποία αποτελείται από γενικές διευθύνσεις και ειδικευμένες υπηρεσίες, το προσωπικό των οποίων κατανέμεται κυρίως μεταξύ Βρυξελλών και Λουξεμβούργου.
Ήδη από την αρχή η Επιτροπή αποτελείτο πάντα από δύο υπηκόους από κάθε κράτος μέλος με τον μεγαλύτερο πληθυσμό και από έναν υπήκοο από κάθε άλλο κράτος μέλος. Ωστόσο, η συνθήκη της Νίκαιας περιόρισε τη σύσταση της Επιτροπής σε έναν επίτροπο ανά κράτος μέλος. Το Σύνταγμα, το οποίο βρίσκεται υπό επικύρωση, προβλέπει επιτροπή περιορισμένη στα δύο τρίτα του αριθμού των κρατών μελών από το 2014 και μετά. Οι επίτροποι θα εκλέγονται τότε βάσει ενός συστήματος ισότιμης περιτροπής.

Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα

Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) ιδρύθηκε στις 30 Ιουνίου 1998 στη Φρανκφούρτη και είναι επιφορτισμένη με τη χάραξη της νομισματικής πολιτικής στις 13 χώρες μέλη της ζώνης του ευρώ. Από την 1η Ιανουαρίου 1999 και μετά, έχει ως κύριο καθήκον τη διατήρηση τη σταθερότητας των τιμών στη ζώνη του ευρώ και την εφαρμογή της ευρωπαϊκής νομισματικής πολιτικής όπως αυτή χαράσσεται από το Ευρωπαϊκό Σύστημα Κεντρικών Τραπεζών (ΕΣΚΤ).
Τα όργανα λήψης αποφάσεων της ΕΚΤ (Διοικητικό Συμβούλιο και Εκτελεστική Επιτροπή) διευθύνουν το Ευρωπαϊκό Σύστημα Κεντρικών Τραπεζών (ΕΣΚΤ), το οποίο έχει ως αποστολή να διαχειρίζεται την προσφορά χρήματος, να διενεργεί τις πράξεις συναλλάγματος, να κατέχει και να διαχειρίζεται τα επίσημα συναλλαγματικά διαθέσιμα των κρατών μελών και να διασφαλίζει την ομαλή λειτουργία των συστημάτων πληρωμών.
Η ΕΚΤ επιτελεί το έργο της με πλήρη ανεξαρτησία.
Η συνθήκη της Νίκαιας που τέθηκε σε ισχύ την 1η Φεβρουαρίου 2003 δεν τροποποιεί τη σύνθεση του Διοικητικού Συμβουλίου της ΕΚΤ (το οποίο απαρτίζεται από μέλη της Εκτελεστικής Επιτροπής και από τους διοικητές των εθνικών κεντρικών τραπεζών), αλλά προβλέπει τη δυνατότητα τροποποίησης των κανόνων σχετικά με τη λήψη απόφασης (οι αποφάσεις συνήθως εγκρίνονται με απλή πλειοψηφία των μελών, τα οποία διαθέτουν από μία ψήφο).
Η προβλεπόμενη διεύρυνση της ζώνης του ευρώ στις δέκα χώρες που προσχώρησαν στην Ένωση το 2004 καθώς και στη Βουλγαρία και τη Ρουμανία το 2007 θα έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση του αριθμού των μελών του Διοικητικού Συμβουλίου της ΕΚΤ. Επίσης, μια απόφαση του Συμβουλίου του Μαρτίου του 2003 επέτρεψε την τροποποίηση του εσωτερικού κανονισμού της ΕΚΤ και του ΕΣΚΤ όσον αφορά τους όρους ψηφοφορίας. Ο στόχος είναι η διατήρηση της ικανότητας του Διοικητικού Συμβουλίου να λαμβάνει αποφάσεις με αποτελεσματικό τρόπο στη διευρυμένη ζώνη του ευρώ και αυτό ανεξαρτήτως του αριθμού των κρατών μελών που θα έχουν υιοθετήσει το ευρώ.

Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή

H Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή (ΕΟΚΕ) συστάθηκε, ως συμβουλευτικό θεσμικό όργανο, με τη συνθήκη περί ιδρύσεως της Ευρωπαϊκής Κοινότητας το 1957 με σκοπό να εκπροσωπεί τα συμφέροντα των διάφορων οικονομικών και κοινωνικών κατηγοριών. Aποτελείται από 344 μέλη που χωρίζονται σε τρεις ομάδες: τους εργοδότες, τους εργαζομένους και τους αντιπροσώπους συγκεκριμένων δραστηριοτήτων (γεωργοί, βιοτέχνες, ΜΜΕ και βιομηχανίες, ελεύθερα επαγγέλματα, αντιπρόσωποι των καταναλωτών, της επιστημονικής και εκπαιδευτικής κοινότητας, της κοινωνικής οικονομίας, των οικογενειών, των οικολογικών κινημάτων). Τα μέλη διορίζονται με ειδική πλειοψηφία από το Συμβούλιο για τέσσερα έτη, με δυνατότητα ανανέωσης.
Η ΕΟΚΕ γνωμοδοτεί πριν από την έγκριση πολλών πράξεων σχετικών με την εσωτερική αγορά, την προστασία των καταναλωτών, το περιβάλλον, την περιφερειακή ανάπτυξη και τον κοινωνικό τομέα. Μπορεί ομοίως να διατυπώνει γνώμη με δική της πρωτοβουλία. Μετά την έναρξη ισχύος της συνθήκης του Άμστερνταμ (Μάιος 1999), ζητείται υποχρεωτικά η γνώμη της ΕΟΚΕ όσον αφορά μεγαλύτερο αριθμό τομέων (νέα πολιτική απασχόλησης, νέες διατάξεις στον κοινωνικό τομέα, δημόσια υγεία και ίσες ευκαιρίες) το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο μπορεί επίσης να ζητεί τη γνώμη της.
Η συνθήκη της Νίκαιας, που μπήκε σε ισχύ το 2003, δεν τροποποίησε τον αριθμό των εδρών της ΕΟΚΕ και την κατανομή τους ανά κράτος μέλος. Προσδιόρισε, ωστόσο, την ιδιότητα των μελών της: η ΕΟΚΕ αποτελείται από «αντιπροσώπους των διαφόρων συνιστωσών οικονομικής και κοινωνικής φύσεως της οργανωμένης κοινωνίας των πολιτών».

Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο συγκεντρώνει τους αντιπροσώπους 492 εκατ. πολιτών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Εκλέγονται με άμεση καθολική ψηφοφορία από το 1979 και μετά. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο αριθμεί 785 βουλευτές, που κατανέμονται ανάλογα με τον αριθμό του πληθυσμού των κρατών μελών.
Τα κύρια καθήκοντα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου είναι τα ακόλουθα:

  • Nομοθετική εξουσία
  • Δημοσιονομική εξουσία
  • Πολιτικός έλεγχος των ευρωπαϊκών θεσμικών οργάνων, ιδίως της Επιτροπής.

Με τη συνθήκη του Άμστερνταμ (που άρχισε να ισχύει το 1999), οι εξουσίες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ενισχύθηκαν, ιδίως χάρη στη σημαντική επέκταση της διαδικασίας της συναπόφασης. Η εξέλιξη αυτή προς την ενίσχυση του ρόλου του Κοινοβουλίου ως συναποφασίζοντος, συνεχίστηκε με τη συνθήκη της Νίκαιας, (που άρχισε να ισχύει το 2003), η οποία εξάλλου παρέσχε δικαίωμα προσφυγής στο Δικαστήριο των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων.

Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο

Το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο, που ιδρύθηκε το 1957, είναι το βασικό οικονομικό όργανο της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την επένδυση σε ανθρώπινους πόρους. Υποστηρίζει την απασχόληση και βοηθά τους πολίτες να βελτιώσουν τη μόρφωση και τις δεξιότητές τους. Αυτό ενισχύει τις εργασιακές τους προοπτικές.Τα κράτη μέλη και οι περιφέρειες καταρτίζουν τα δικά τους Λειτουργικά Προγράμματα για το ΕΚΤ, προκειμένου να ανταποκριθούν στις πραγματικές ανάγκες “στο πεδίο”.